Το αδιέξοδο είναι ευκαιρία.

Γράφει ο Γιάννης Μαρίνος.

Αναµένοντας το πού θα καταλήξουν οι ραγδαίες ιλαροτραγικές πολιτικές εξελίξεις της περασµένης εβδοµάδας, κρίνω χρήσιµο να δώσω τον λόγο στον άγνωστό µου αναγνώστη κ. Στάθη Παπαγιαννίδη ο οποίος, προλογίζοντας το υπό έκδοση βιβλίο του «Καταναλωτική νοηµοσύνη», διαπιστώνει και προτείνει (αποσπάσµατα):

«Από τότε που ο πρόεδρος του Eurogroup και του ευρώ µάς είπε το ιστορικό “Game is οver”, βλέπουμε παντού κινδύνους. Όλη η ενέργειά µας έχει σπαταληθεί στο πώς θα διατηρήσουµε τα κεκτημένα µας και στο πώς θα αναζητήσουµε υπευθύνους και ενόχους. 

Το ευχάριστο είναι ότι η μόνη ζωή που αξίζει είναι αυτή που βρίσκεται ακόµη µπροστά µας. Η κρίση δεν θα τελειώσει όταν ξαναβγούµε στις αγορές για δανεικά µε χαµηλά spreads. 

Η κρίση θα τελειώσει µόνο όταν συνειδητοποιήσουµε ότι µπορούµε να παράγουµε από µόνοι µας πλούτο, κι όχι συνέχεια να τον δανειζόµαστε εντόκως από τους ξένους. Αυτό θα είναι το µεγαλύτερο όφελος που µπορούµε να έχουµε µέσα στην κακοδαιµονία µας. Να περάσουµε από την αποχαύνωση και την κατανάλωση στη γνώση, στη δημιουργία και στη σοφία. 

Μη νοµίζετε ότι η µπόρα που ξέσπασε σήµερα ήρθε τόσο ξαφνικά όσο µας είπαν στις τηλεοράσεις (όπως ακριβώς τα τανκς δεν βγήκαν ξαφνικά στο Σύνταγµα την 21η Απριλίου 1967). Χρόνια ωρίµαζαν οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις. 

Η πρόταση που κάνω είναι να µην εγκαταλείψουµε την Ελλάδα – µεταναστεύοντας σε πιο οργανωµένες κοινωνίες –, γιατί έτσι θα αφήσουµε πίσω µας, εκτός από τα αγαπηµένα µας πρόσωπα, και τα αγαπηµένα µας πράγµατα. 

∆ουλειές υπάρχουν, λεφτά δεν υπάρχουν! Εξάλλου αυτό δεν έκαναν και οι Γερµανοί όταν µετά τον Β ′ Παγκόσµιο Πόλεµο η χώρα τους έγινε χωράφι; ∆εν είπαν “ας µεταναστεύσουµε οµαδικά στην Αµερική και στην Αυστραλία” αλλά, πολύ σωστά, σκέφτηκαν να ξαναφτιάξουµε τη διαιρεµένη Γερµανία µε οποιονδήποτε τρόπο και κόστος. Αναλογιστείτε ότι οι Γερµανοί έχασαν έναν παγκόσµιο πόλεµο αλλά κέρδισαν παγκοσµίως την αναγνώριση και την ανάπτυξη (µε πολλή δουλειά, όχι πάντα καλοπληρωµένη). Ηρθε η ώρα να συνειδητοποιήσουµε ότι πλούσιος δεν είναι αυτός που οδηγεί ακριβό αυτοκίνητο αλλά αυτός που το κατασκευάζει. Αυτός που απλώς το οδηγεί λέγεται χρεωµένος. 

Οι Νεοέλληνες σήµερα είναι χρεωµένοι επειδή δηµιούργησαν ένα κράτος όπου όλα είναι λάσκα. Ολα στην Ελλάδα είναι λάσκα, ελαστικά, ξεχειλωµένα, ελαστικές συνειδήσεις, ελαστική εφαρµογή των νόµων, ελαστικός σεβασµός στους θεσµούς, ελαστικοί νοµοθέτες, ελαστικοί ελεγκτές, ελαστική απαγόρευση του καπνίσµατος, νόµοι µε παράθυρα, ελαστική εφαρµογή του προϋπολογισµού, διαρροή και διασπάθιση του δηµόσιου πλούτου για προσωπικό πλουτισµό, µίζες, ξέπλυµα µαύρου χρήµατος, offshore εταιρείες, φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή, ελαστικοί φορολογικοί έλεγχοι, ελαστικοί εφοριακοί, µέχρι που ξεχειλώσαµε και τη ζώνη του ευρώ, την κάναµε ξεχειλωµένο λάστιχο και κοντέψαµε να κατεβάσουµε τα παντελόνια των Ευρωπαίων αναγκάζοντάς τους να µας στείλουν στο ΔΝΤ. Καταφέραµε να κάνουµε το σκληρό ευρώ µαλακό νόµισµα, εξασθενηµένο και ευάλωτο στους κερδοσκόπους. 

Φταίνε όµως µόνο αυτοί που είναι κερδοσκόποι; Ή µήπως φταίµε και εµείς που είµαστε καιροσκόποι; Γιατί συµπεριφερόµαστε τόσο ανόητα; Γιατί δεν βλέπουµε λίγο πιο πέρα από τη µύτη µας; 

Κατά τη γνώµη µου, διότι δεν έχουµε καταναλωτική νοηµοσύνη. Πιστεύουµε ότι πετυχηµένος είναι ο κοσµικός, ο χλιδάτος, ο µπουζουκόβιος, ο χλιδάνεργος, αυτός που παράγει λίγο και καταναλώνει πολύ, αυτός που φοράει ακριβά ρούχα, οδηγεί ακριβό αυτοκίνητο, και ας έχει φτηνά γούστα. Αυτός που κάνει δηµόσιες σχέσεις, και ας µην έχει φίλους. 

Τώρα που πιάσαµε πάτο, τώρα που φτάσαµε στο αδιέξοδο, είναι ευκαιρία να δούµε πώς µπορούµε να αναζητήσουµε την ευτυχία χωρίς πολλά λεφτά και σύνδροµα στέρησης. Αυτά θα είναι και τα αντισταθµιστικά οφέλη της κρίσης. Το ουδέν κακόν αµιγές καλού έχει διαχρονική αξία.