«Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου, Κύριε,
η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις.
Του γαρ Γεννήτορος η φωνή προσεμαρτύρει σοι,
αγαπητόν σε Υιόν ονομάζουσα.
Και το Πνεύμα εν είδει περιστεράς,
εβεβαίου του λόγου το ασφαλές.
Ο επιφανείς Χριστέ ο Θεός,
και τον κόσμον φωτίσας, δόξα σοι».
Η αρχαιότερη ακίνητη Δεσποτική εορτή είναι τα Θεοφάνεια που εορτάζονται στις 6 Ιανουαρίου. Την ημέρα αυτή εορτάζουμε τη βάπτιση του Κυρίου από τον Πρόδρομο Ιωάννη. Λέγεται η εορτή Θεοφάνεια γιατί, την ώρα που βαπτιζόταν ο Χριστός, έχουμε οπτική φανέρωση ολοκλήρου της Αγίας Τριάδος. Παρόντα λοιπόν, και τα τρία πρόσωπα τόσο φανερά για μία και μοναδική φορά: ο Ιησούς βαπτίζεται στον Ιορδάνη, η φωνή του Πατέρα ακούγεται από τον ουρανό και βεβαιώνει ότι αυτός είναι ο Υιός του ο αγαπητός και το Πνεύμα το Άγιο «εν είδει περιστεράς» κατεβαίνει επάνω στον Ιησού που βαπτίζεται.
Τα Θεοφάνεια λέγονται και Φώτα, γιατί κατά την ημέρα αυτή βαπτίζονταν ομαδικά, όσοι ήταν έτοιμοι για το Φώτισμα(=βάπτισμα). Οι νεοφώτιστοι φορούσαν λευκά ρούχα, κρατούσαν άσπρες λαμπάδες, καθώς και όλοι οι συγγενείς και φίλοι τους και έτσι δημιουργούταν μια ατμόσφαιρα γεμάτη φως και χαρά.
Από νωρίς το πρωί ήχησαν οι καμπάνες του Αγίου Νικολάου καλώντας μας να εκκλησιαστούμε. Όσο προχωρούσε η Θεία Λειτουργία, το εκκλησίασμα πύκνωνε, κρατώντας στα χέρια τους μικρά δοχεία για να πάρουν Αγιασμό. Ο παπά-Δημήτρης και οι ιεροψάλτες Νίκος Μπάκας και Νίκος Νταής απέδωσαν το απολυτίκιο, τους ύμνους και τα τροπάρια με απαράμιλλη και άφθαστη τεχνική. Ευχαρίστως μας ξάφνιασε η παρουσία παιδιών, νέων και νεανίδων που κατά τις Κυριακές απουσιάζουν από τη Θεία Λειτουργία.
Κατάπληκτους μας αφήνει η «απαράμιλλου κάλλους» πλουσιότατη υμνογραφία της εορτής. Περιλαμβάνει τους λαμπρότερους ύμνους των πιο μεγάλων μελωδών μας. Ακολούθησε ο Μέγας Αγιασμός. Ο Μέγας Αγιασμός είναι μια ακολουθία κατά την οποία, με μια σειρά από τροπάρια και ευχές, με την «επίκληση» του Αγίου Πνεύματος και με την κατάδυση του Σταυρού στο νερό, αυτό αγιάζεται και γίνεται ένα μέσον για να έλθει η χάρη και η ευλογία του Θεού στους ανθρώπους και στα αντικείμενα, που ραντίζονται με το αγιασμένο νερό. Ο κόσμος ευλαβείται πολύ το αγιασμένο νερό του Μ. Αγιασμού, πίνει με πίστη από αυτό, ραντίζει το σπίτι και όλα τα υπάρχοντά του και κρατά ένα μέρος στο εικόνισμα για κάθε περίσταση και ανάγκη. Η ευχή του Μ. Αγιασμού αποτελεί μεταξύ των άλλων και μια θαυμάσια ομολογία της πίστης μας, ότι ο «αγιασμός του ύδατος» είναι σημείο αγιασμού των πάντων, ολοκλήρων της ζωής του ανθρώπου, αλλά και όλης της κτίσεως. «Σήμερον τα του Ιορδάνου κύματα εις ιάματα μεταποιείται τη του Κυρίου παρουσία… Μέγας ει, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα σου…» (ευχή Σωφρονίου, πατριάρχου Ιεροσολύμων).
Κατάπληκτους μας αφήνει η «απαράμιλλου κάλλους» πλουσιότατη υμνογραφία της εορτής. Περιλαμβάνει τους λαμπρότερους ύμνους των πιο μεγάλων μελωδών μας. Ακολούθησε ο Μέγας Αγιασμός. Ο Μέγας Αγιασμός είναι μια ακολουθία κατά την οποία, με μια σειρά από τροπάρια και ευχές, με την «επίκληση» του Αγίου Πνεύματος και με την κατάδυση του Σταυρού στο νερό, αυτό αγιάζεται και γίνεται ένα μέσον για να έλθει η χάρη και η ευλογία του Θεού στους ανθρώπους και στα αντικείμενα, που ραντίζονται με το αγιασμένο νερό. Ο κόσμος ευλαβείται πολύ το αγιασμένο νερό του Μ. Αγιασμού, πίνει με πίστη από αυτό, ραντίζει το σπίτι και όλα τα υπάρχοντά του και κρατά ένα μέρος στο εικόνισμα για κάθε περίσταση και ανάγκη. Η ευχή του Μ. Αγιασμού αποτελεί μεταξύ των άλλων και μια θαυμάσια ομολογία της πίστης μας, ότι ο «αγιασμός του ύδατος» είναι σημείο αγιασμού των πάντων, ολοκλήρων της ζωής του ανθρώπου, αλλά και όλης της κτίσεως. «Σήμερον τα του Ιορδάνου κύματα εις ιάματα μεταποιείται τη του Κυρίου παρουσία… Μέγας ει, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα σου…» (ευχή Σωφρονίου, πατριάρχου Ιεροσολύμων).
Να συγχαρούμε τους επιτρόπους Νώντα, Τάκη και Μήτσο (Γιαμάς) που αγόγγυστα και καρτερικά πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στην ακολουθία του Μ. Αγιασμού.
Με τη λήξη της τελετής, το εκκλησίασμα βγήκε έξω στην έναντι της εκκλησίας προβλήτα για να γίνει ο «Αγιασμός των Υδάτων», όπως έγινε και με το βάπτισμα του Κυρίου, που αγίασε τότε τα νερά του Ιορδάνου. Οι κολυμβητές ήδη είχαν πάρει θέση: Άρης Αποστολάκης (δεν έπεσε τελικά), Νίκος Καρδής, Χρήστος Καρδής και Παρασκευάς Παπανικόλας. «Εν Ιορδάνη βαπτιζόμενου σου Κύριε» και οι κολυμβητές βούτηξαν στα κρύα νερά της θάλασσας. Ο Νίκος βιάστηκε λίγο και προσπάθησε με μειονέκτημα. Ο Χρήστος τελικά κατάφερε να πιάσει τον σταυρό, τον οποίο αφού φίλησε τον ανέβασε στην προβλήτα.
Αλλοτινές μου εποχές, αλλοτινοί μου χρόνοι… Μικρά παιδιά κρατώντας δεμένες φούντες με πορτοκάλια, τα βουτούσαμε συγχρόνως με την κατάδυση του σταυρού στη θάλασσα. Προμηθευόμασταν τις φούντες, δεμένες με σπάγκο, από τους μπάρμπα-Θοδωρή και Νίκο Κερκυραίο που με τα καρότσια τους στέκονταν ο ένας δεξιά και ο άλλος αριστερά, έμπροσθεν της εκκλησίας. Ανάλογα με τα πόσα πορτοκάλια είχαν οι φούντες, ήταν και το ποσό αγοράς των. Επειδή με το ρίξιμο πολλά πορτοκάλια ξεκολλούσαν από τη φούντα, η θάλασσα γέμιζε με αυτά. Με τις βάρκες κατόπιν μαζεύαμε τα πλέοντα πορτοκάλια για το σπίτι. Δυστυχώς το έθιμο αυτό, εδώ και πολλά χρόνια, δεν υπάρχει. Πριν κατασκευαστεί η προβλήτα (μιλάμε για πριν το 1970) το ρίξιμο του σταυρού γινόταν από τη μεγάλη ξύλινη σκαλωσιά.
Ας εννοήσουμε και ζήσουμε το βαθύτατο σωτηριολογικό περιεχόμενο της εορτής της θείας Επιφανείας κατά την ημέρα της Βαπτίσεως του Κυρίου μας.
Χρόνια Πολλά!!! Και του Χρόνου!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Όλα τα σχόλια θα εμφανίζονται μετά την έγκρισή τους από τους διαχειριστές του ιστολογίου.
Σχόλια υβριστικά, συκοφαντικά, ειρωνικά, υποτιμητικά, μειωτικά και απαξιωτικά ή σχόλια χυδαία, σεξιστικά, ρατσιστικά και θρησκευτικού μίσους, σχόλια με μηνύματα που δεν καταλαβαίνουμε, ονομαστικές αναφορές σε απλούς πολίτες και προβοκατόρικα ή σχόλια που δεν έχουν σχέση με τη παραπάνω ανάρτηση, ΔΕΝ θα δημοσιεύονται.
Επίσης ΔΕΝ θα δημοσιεύονται σχόλια που δείχνουν φανερά ότι ο σχολιαστής δεν γνωρίζει καν το θέμα που σχολιάζει, έχει φανερά πλήρη άγνοια για το αντικείμενο της ανάρτησης και απλώς σχολιάζει για να δει το σχόλιο του να δημοσιεύεται και να αισθανθεί ο ίδιος ικανοποίηση.
Τα σχόλια και τα κείμενα των αναγνωστών εκφράζουν τους ίδιους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.
Παρακαλούμε τους αναγνώστες μας να διατυπώνουν τα σχόλια τους με κόσμιο τρόπο για να δημοσιευτούν.
Η Ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια για να πούμε αυτό που θέλουμε και να ασκήσουμε την κριτική μας, αποφεύγοντας όλα τα πιο πάνω που αναφέρονται.
Εάν παρ' όλα αυτά κάποιος θεωρεί ότι θίγεται από ανάρτηση ή σχόλιο στο Blog, καλείται να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω του e-mail προς αποκατάσταση.