Ηλίας Γεωργαλής και Νίκος Σκάντζας: Παρέμβαση για τις δημοτικές εκλογές στο Δήμο Ξηρομέρου.

Πλήξη και θλίψη προκαλεί η άτυπη προεκλογική περίοδος, ως προς τον δημόσιο διάλογο, στο Δήμο Ξηρομέρου. Αφημένη αποκλειστικά στη διαχείριση των διάφορων τοπικών παραγόντων: το πελατειακό σύστημα και ο παραγοντισμός στο φόρτε τους σαν να μην πέρασε μια μέρα. Ένα σύστημα, που αν και αποδυναμωμένο και απαξιωμένο πολιτικά, είναι εν τούτοις παρόν. Όλη η προεκλογική περίοδος εξαντλείται σε επουσιώδη ζητήματα και στην προσέγγιση ψηφοσυλλεκτών - παραγόντων με την κοινωνία απούσα.

Βρισκόμαστε σε ένα στάδιο «πριν την πολιτική». Αυτό που πρωταρχικά λείπει είναι ένα Όραμα για την αυτοδιοίκηση σαν πολιτικό θεσμό, σαν λειτουργία, σαν εναλλακτική πρόταση για την οικονομία, την πολιτική, τις σχέσεις πολιτικής-εξουσίας. Και επιπλέον, ένα όραμα για τον τόπο: «πού θέλουμε να πάμε».

Μια τέτοια πρόταση, αν κατατεθεί δημόσια είναι πρόκληση για κοινωνικό διάλογο, για δημιουργική δημόσια αντιπαράθεση και προϋπόθεση για σύγκλιση απόψεων και δημιουργία ενός «μετώπου αρχών» για τις εκλογές (Έτσι νοείται και η διεύρυνση μιας παράταξης: μέσα από ανοιχτό δημόσιο διάλογο).

Αυτή είναι μια εκδοχή για την αυτοδιοίκηση που υπερβαίνει τους τοπικούς παράγοντες. Και είναι κρίμα και ευθύνη όλων μας που αυτή η εκδοχή δεν υπάρχει στο προσκήνιο, αυτός ο λόγος δεν ακούγεται και η κοινωνία απέχει (ή ασχολείται με παραπολιτικές... πληροφορίες).

Και είναι ακόμα χειρότερο αν αναλογιστούμε πως είμαστε σε μια χώρα που βρίσκεται σε τέλμα τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια και για την οποία η Παραγωγική και Πολιτιστική Αναγέννηση είναι όρος επιβίωσης. Ασφαλώς οι τοπικές κοινωνίες μπορούν να έχουν καταλυτικό ρόλο σε αυτό.

Όμως η τοπική κοινωνία του Ξηρομέρου, με τα πολλά ιδιαίτερα προβλήματά της (και κυρίως το έντονο δημογραφικό πρόβλημα που ισοδυναμεί με ερήμωση μέσα στην επόμενη δεκαπενταετία) και τα αναξιοποίητα πλεονεκτήματα, σιωπά και με δική μας ευθύνη. Ακόμα κι αυτή η εκλογική και διοικητική παρέμβαση στη μεταρρύθμιση «Καλλικράτης», δηλαδή ο νόμος «Κλεισθένης 1», δεν μπήκε καν σε δημόσιο διάλογο...!

Η απουσία διαλόγου και λοιπών προτάσεων, η απουσία συλλογικοτήτων δείχνει μια «συστημική μετατόπιση» στο Δήμο μας.

Είναι εύκολο και στο ατομικό και στο κοινωνικό πεδίο να προσωποποιείται το κακό: να παρακάμπτονται και να αγνοούνται οι ευθύνες μιας κοινωνίας που αδυνατεί να δει την παρακμή της. Σκηνικό για σωτήρες και αποδιοπομπαίους τράγους σε εναλλασσόμενους ρόλους. Το έχουμε δει στην ιστορία πολλές φορές.

Όπως επίσης είναι εύκολο να ιεραρχήσεις ως απόλυτη ευθεία την «αποτελεσματικότητα» και την Πλειοψηφία, όταν αυτές συγκρούονται με την Αλήθεια. Το δύσκολο, αλλά το αυθεντικό και αντισυστημικό, είναι το αντίστροφο: η Αλήθεια, όπως την κατανοεί ο καθένας, είναι η απόλυτη αξία, που παλεύει να γίνει πλειοψηφία.

Είναι γνωστό και αποδεκτό από μια μεγάλη μερίδα των πολιτών, πως η «Συμπολιτεία» είναι η μόνη παράταξη που θα μπορούσε να αλλάξει την ατζέντα της προεκλογικής περιόδου, να κινηθεί ανοιχτά και δημόσια, να πολιτικοποιήσει το προεκλογικό κλίμα, να θέσει προτάσεις ουσίας.

Μια διαδικασία που και την κοινωνία θα αφύπνιζε και θα δημιουργούσε προϋποθέσεις ευρύτερων εκλογικών συσπειρώσεων.

Ούτως ή άλλως η κοινωνία, βιώνει μέσα από προσωπικές διαδρομές την πραγματικότητα:

• Οι πόροι της αυτοδιοίκησης συνεχώς μειώνονται.
• Η αυτονομία της αυτοδιοίκησης διαρκώς μειώνεται.
• Η ανεργία, η φτωχοποίηση και η ερήμωση διαρκώς αυξάνονται.
• Η έλλειψη ρόλου του Δήμου στην ευρύτερη ενσωμάτωσή του στην περιφέρεια είναι προφανής.
• Η έλλειψη ενός ολικού Σχεδίου - Οράματος είναι πραγματικότητα.
• Η Εξουσία είναι αυτονομημένη από κάθε πολιτικό έλεγχο.
• Οι υποδομές αντί να ενισχυθούν αποδυναμώνονται, ιδίως σε κεντρικούς τομείς όπως η Υγεία και η Παιδεία.
• Ο δημόσιος χώρος αντιμετωπίζεται ως εμπορική αξία προς πώληση.

Και ακριβώς επειδή αυτά τα προβλήματα βιώνονται από την κοινωνία, αυτή, συνειδητά ή όχι, θα βρίσκεται πάντα αντιμέτωπη με τη δυνατότητά της να θέσει τα αντίστοιχα ερωτήματα και να τα απαντήσει:

• Μπορούμε να αδρανοποιήσουμε στην πράξη, μέσα από την τοπική αποκέντρωση και συμμετοχή, την ουσία της μεταπολιτευτικής Στρατηγικής του κράτους για την αυτοδιοίκηση; Να αντισταθούμε δηλαδή στην αποκέντρωση του κράτους ενισχύοντας την Αυτο-διοίκηση των πολιτών;
• Μπορούμε να αλλάξουμε τις σχέσεις πολίτη - εξουσίας;
• Μπορούμε μέσα από τα στενά περιθώρια πόρων να σχεδιάσουμε ένα υλοποιήσιμο πενταετές πρόγραμμα στην κατεύθυνση της Παραγωγικής και Πολιτιστικής Αναγέννησης;
• Μπορούμε να ανασυγκροτήσουμε την τοπική οικονομία στον πρωτογενή τομέα μέσω μιας νέας συνεταιριστικής αντίληψης;
• Μπορούμε να συνδέσουμε την μεταποίηση και την παραγωγή;
• Μπορούμε να καλύψουμε το έλλειμμα του κράτους στους τομείς Υγείας και Παιδείας;
• Μπορούμε να έχουμε ένα σχεδιασμό αντιμετώπισης του δημογραφικού;
• Μπορούμε να αναπτύξουμε ένα εναλλακτικό και συμβατό τουριστικό μοντέλο;
• Μπορούμε να έχουμε μια στρατηγική αυτονομίας υδάτινων πόρων, ενέργειας και διατροφής;
• Μπορούμε ως κοινωνία να διεκδικήσουμε;
• Και κυρίως μπορούμε να έχουμε ένα άλλο ήθος διαχείρισης και πολιτικής;

Ένα είναι σίγουρο: ένα «απαιτητικό» κομμάτι της κοινωνίας έχει ήδη θέσει τα ερωτήματα και έχει δώσει τις απαντήσεις. Από την προηγούμενη πενταετία ένα 11-12% των πολιτών κινήθηκε εκτός των δεδομένων. Και είναι βέβαιο πως αυτή η δυναμική «μειοψηφία», η εν δυνάμει πλειοψηφία θα συνεχίσει να διευρύνει την επιρροή και την απεύθυνση της. Πάντως δεν θα εξαφανιστεί με μαγικό τρόπο.

Στοίχημα της είναι να μετατρέψει το προεκλογικό σκηνικό από «μπραντ ε φερ» ισχύος των παραγόντων σε ευκαιρία για αφύπνιση και συμμετοχή του κόσμου.

Συνυπολογίζοντας όλα τα παραπάνω καθώς και την αναγκαιότητα να σπάσει ο φαύλος κύκλος τοπικής εξουσίας – κοινωνικής παραίτησης, παρακολουθούμε κριτικά την πρωτοβουλία της Συμπολιτείας, συμβάλλοντας με τον δημόσιο λόγο, να αποκτήσει αυτή η πρωτοβουλία, ανάλογα χαρακτηριστικά.

ΓΕΩΡΓΑΛΗΣ ΗΛΙΑΣ

ΣΚΑΝΤΖΑΣ ΝΙΚΟΣ