Αφού πρώτα κατέστρεψαν χιλιάδες παραδοσιακά καΐκια, τώρα θέλουν να φτιάξουν σχολή καραβομαραγκών.

Ψαροκάικο σε παραλία του Πηλίου (φωτογραφία αρχείου/ Eurokinissi).

Πηγή: https://www.ethnos.gr

Της Νικολίτσας Τρίγκα.

Δημοσίευση 13.12.2023 06:35

Αφού πρώτα η χώρα μας διέπραξε ένα τεράστιο «έγκλημα» σε βάρος της μακραίωνης ναυτικής παράδοσης μας, καταστρέφοντας πάνω από 10.000 ψαροκάικα, τώρα που καταλάβαμε ότι κινδυνεύουν με αφανισμό και τα ελάχιστα που έμειναν, θέλουμε να τα επαναφέρουμε μέσω της αναβίωσης της τέχνης του καραβομαραγκού, που και αυτή τείνει προς εξαφάνιση.

Για το λόγο αυτό τα Υπουργεία Ναυτιλίας και Παιδείας σχεδιάζουν τη δημιουργία σχολής Καραβομαραγκών, όπως ανακοίνωσε, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρ. Στυλιανίδης σε εκδήλωση για την παρουσίαση του προγράμματος σπουδών της Εκπαιδευτικής Δομής της Ξυλοναυπηγικής.

Όπως αποκάλυψε ο ίδιος, «τα προηγούμενα χρόνια καταστράφηκαν δυστυχώς πάνω από 10.000 παραδοσιακά αλιευτικά πλοία. Είναι κρίμα που χάθηκε τέτοιος πλούτος. Πολλά από αυτά τα σκάφη θα μπορούσαν να διασωθούν και να μετατραπούν, με μικρό κόστος, σε ιδιωτικά ή επαγγελματικά σκάφη αναψυχής. Χάσαμε αυτόν τον πλούτο, να μη χάσουμε ούτε ένα επιπλέον».

Αναφερόμενος στην τέχνη του καραβομαραγκού ο υπουργός δήλωσε ότι πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ζωντανή τέχνη και όχι ως τέχνη που διδάσκεται σε κάποια «ελίτ» εργαστήρια για το πώς, για παράδειγμα, έφτιαχναν οι πρόγονοί μας παραδοσιακές στολές και φουστανέλες.

Να φύγουμε απ’ τον ελιτισμό, να φτάσουμε στο πως θα συντηρήσουμε αυτή τη μεγάλη παράδοση στον απλό καραβομαραγκό, στον επόμενο που θα πάρει το σκεπάρνι, θα πάρει όλα αυτά τα εργαλεία για να συνεχίσει την τέχνη.

Το Υπουργείο μας έχει στις αρμοδιότητές του τον χαρακτηρισμό και την καταγραφή αυτών των σκαφών. Μέχρι σήμερα έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακά, πάνω από 450 πλοία αναψυχής, τα οποία και σήμερα λειτουργούν και δουλεύουν με τουρίστες και αποδεικνύουν ότι δεν είναι ένα πράγμα μουσειακό, είναι ένα πράγμα που είναι μέσα στην αγορά, δουλεύει.

Μια παράδοση 2.500 ετών που καταστρέψαμε σε ελάχιστα χρόνια.

Το πρόγραμμα απόσυρσης αλιευτικών σκαφών ξεκίνησε το 1991, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο τη μείωση της υπεραλίευσης στις θάλασσες και την προστασία των αλιευτικών αποθεμάτων εξέδωσε οδηγία για την απόσυρση των καϊκιών και την κατάθεση της επαγγελματικής άδειας, η οποία το 2014 τροποποιήθηκε και δυστυχώς ενσωματώθηκε σε αυτήν και το σπάσιμο των καϊκιών.

Οι αλιείς που επέλεξαν να πάρουν μέρος στο πρόγραμμα «έκοψαν» τα καΐκια τους για να μη χάσουν τις επιδοτήσεις που δεν ήταν ευκαταφρόνητες. Δυστυχώς, καμία κυβέρνηση, ευρωβουλευτής και κρατικός φορέας δεν αντιστάθηκε σε αυτή την καταστροφή και έτσι χιλιάδες παραδοσιακά σκάφη (τρεχαντήρια, μαούνες, ανεμότρατες, μπρατσέρες) καταστράφηκαν.

Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα όπου αυτά τα υπέροχα σκάφη τα βλέπουμε μόνο στις φωτογραφίες στις παλιές ταινίες και στα μουσεία. Μαζί με τα σκάφη εξαφανίστηκαν και τα παλιά καρνάγια και σήμερα ζήτημα είναι εάν έχουν απομείνει σε ολόκληρη τη χώρα 60-70 από αυτά.

Αναφερόμενος σε ομιλία του στο θέμα αυτό ο γ.γ του Υπουργείου Ναυτιλίας, Ευάγγελος Κυριαζόπουλος είχε υπογραμμίζει ότι «δυστυχώς, οι καρναγιέρηδες αντιμετωπίζονταν από την Πολιτεία ως καταπατητές, που καταλάμβαναν παράνομα τον αιγιαλό, ασχέτως αν σε κάποιες περιπτώσεις τα καρνάγια αυτά βρίσκονται στο ίδιο σημείο για αιώνες. Πολύ πριν γεννηθούμε εμείς. Πολύ πριν δημιουργεί το σύγχρονο ελληνικό κράτος.

Δυστυχώς, πάνω από 60 καρνάγια και κάτω από 100, έχουν μείνει στη χώρα καθώς κάποια από αυτά δε λειτουργούν σταθερά.

Οι τεχνίτες σήμερα είναι μετρημένοι στα δάχτυλα.

Εμείς από τη μεριά μας προσπαθούμε να περιορίσουμε τα προβλήματα, ώστε οι νέες γενιές καραβομαραγκών να εξασκούν αναπόσπαστα την τέχνη τους. Η απόφαση της πολιτείας προ 5-6 περίπου ετών για περιορισμό του αλιευτικού στόλου, ο οποίος αριθμούσε 17.000 σκάφη, με επιδότηση της καταστροφής τους, οδήγησε στο δραστικό περιορισμό των καρνάγιων στη χώρα.

Το γεγονός αυτό έχει επιφέρει σημαντική ζημιά στο οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, ιδιαίτερα της νησιωτικής χώρας, καθώς επίσης και σημαντική απώλεια επιστημονικής γνώσης και ιστορικής μνήμης. Τα σκάφη αυτά θα μπορούσαν να συνεχίσουν να λειτουργούν είτε αλλάζοντας χρήση ή διατηρούμενα ως μουσειακά εκθέματα».