Κανδήλα

Στην Κανδήλα Αιτωλοακαρνανίας, βρισκόταν στα αρχαία χρόνια η Αλυζία. Η έκτασή της έφτανε μέχρι το διπλανό χωριό, τον Μύτικα, απέναντι από το νησί Κάλαμος. Γι αυτό ο πρώην Δήμος Αλυζίας ονομάστηκε έτσι.

Άποψη της Κάτω Κανδήλας
Το χωριό της Κανδήλας είναι το μεγαλύτερο πληθυσμιακά χωριό του πρώην Δήμου Αλυζίας με 1300 περίπου κατοίκους, βρίσκεται σε ύψος 80 μέτρων από το επίπεδο της θάλασσας και ουσιαστικά αποτελείται από δύο χωριά, την Πάνω και την Κάτω Κανδήλα.

Τείχη αρχαίας Αλυζίας
Το χωριό είναι χτισμένο στα ερείπια παλαιοτέρων οικισμών, μεταξύ των οποίων και του οικισμού που ίδρυσαν οι πρώτοι απόγονοι των Αλυζαίων. Φέρεται να έλαβε το όνομα Κανδήλα από το Κανδήλι = λυχνία, ίσως επειδή τα φώτα του χωριού από απόσταση έμοιαζαν με κρεμάμενες λυχνίες - κανδήλια.

Οι βρύσες με το μόνιμα τρεχούμενο νερό στη Πάνω Κανδήλα
Επί Τουρκοκρατίας το χωριό αποτέλεσε έδρα του τούρκικου αποσπάσματος, το οποίο είχε υπό την επίβλεψή του τα γύρω χωριά του Δήμου. Η οικονομία των κατοίκων και η ζωή τους χαρακτηρίζονταν και χαρακτηρίζεται ακόμη από τις αγροκτηνοτροφικές δραστηριότητες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλούν οι εκκλησίες της περιοχής:

Αγία Παρασκευή Κανδήλας
Η Αγία Παρασκευή: O Ιερός Ναός της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται σε απόσταση 10χλμ από την Κανδήλα στη θέση Αγία Παρασκευή. Χρονολογείται τον 11ο αι. μΧ και διατηρούσε λαξευμένες τοιχογραφίες. Ο ναός έχει χτιστεί στο βάθος σπηλαίου. Σήμερα, στο ίδιο σημείο έχει χτιστεί πέτρινος σταυροειδής ναός αφιερωμένος στην Αγία Παρασκευή. Αποτελεί σημαντικό αξιοθέατο και κατά τον εορτασμό της στις 26 Ιουλίου, συρρέουν χιλιάδες προσκυνητές όχι μόνο από το Δήμο αλλά και από άλλες περιοχές.

Αγία Παρασκευή Κανδήλας: Βίντεο Ανδρέας Κουτσοθανάσης.

Παναγία η Παλαιοχωρίτισσα: Ο Ναός της Παλαιοχωρίτισσας βρίσκεται στο Παλαιοχώρι Κανδήλας και αποτέλεσε μέχρι και το 1800 τον εφημεριακό ναό του χωριού. Φέρει τέμπλο τοιχογραφημένο με εικόνες. Αξιόλογο δείγμα της χριστιανικής παράδοσης στην περιοχή αποτελεί και το Μοναστήρι των Αγίων Αποστόλων με τα σωζόμενα κελιά.

Άποψη της Πάνω Κανδήλας
Σήμερα είναι ένα μικρό χωριό, αλλά και πρωτεύουσα του πρώην Δήμου Αλυζίας, στο οποίο ο επισκέπτης μπορεί να φάει φθηνά και ποιοτικά. Οι ταβέρνες είναι: "Ο Μπατσατσόλιας", "Ο Καλοφαγάς", "Ο Τζαβέλας", "Ο Μουσαφίρης με το αζημίωτο. Η θάλασσα είναι τρία χιλιόμετρα απόσταση με βότσαλο, αλλά και αρκετά καθαρή. Από την εκκλησία του Αγίου Ανδρέα θα μείνετε έκπληκτοι από την πανέμορφη θέα.

Στο βάθος ο Μύτικας και ο καταπράσινος Κάλαμος
Το δροσερό αεράκι της θάλασσας χαϊδεύει το πρόσωπο του κάθε πιστού, καθώς αυτός παρακολουθεί τον κάμπο με τις ελιές, το γήπεδο της τοπικής ομάδας, ένα τεράστιο χωράφι με καρυδιές. Ενώ στα δεξιά ο Μύτικας είναι σαν να χώνει την μύτη του στη θάλασσα. Ο Κάλαμος, το καταπράσινο και αγνό από την εκμετάλλευση νησί, απέναντι από τον Μύτικα με το μοναδικό είδος ελάτου που ευδοκιμεί στην Ευρώπη.

Άποψη Κάτω Κανδήλας και στο βάθος ο ελαιόκαμπος
Η Κανδήλα είναι τόπος προορισμού για ήσυχες διακοπές, με απλούς και καλόκαρδους ανθρώπους. Προτεινόμενη εποχή για να την επισκεφθείτε είναι το Πάσχα. Καθαρό αρνάκι ή κατσικάκι, καθαρός ουρανός, ήλιος που κάνει την καρδιά να αναθαρρεί.