Ένα ιχθυοτροφείο στο Patreksfjörður στη βορειοδυτική Ισλανδία. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Πρώτο θέμα στο Der Spiegel το θέμα των ιχθυοτροφείων και της εκτροφής του σολομού στην Ισλανδία. Δείτε το σχετικό δημοσίευμα του Jan Petter με φωτογραφίες από τον Knut Egil Wang που δημοσιεύτηκε 07.05.2024.
Ακολουθεί η μετάφραση του άρθρου στα Ελληνικά, με χρήση εργαλείου τεχνητής νοημοσύνης.
--------------------------------
Ιχθυοκαλλιέργεια στην Ισλανδία. Εισβολή του σολομού ζόμπι.
Δύο τεράστιες εταιρείες εκτρέφουν σολομό ακριβώς έξω από τις ακτές της Ισλανδίας. Οι επικριτές προειδοποιούν ότι τα ψάρια φάρμας που διέφυγαν αποτελούν υπαρξιακό κίνδυνο για τους άγριους πληθυσμούς της χώρας. Ο πρόεδρος της χώρας –και η τραγουδίστρια Björk– έχουν μπει στη συζήτηση.
Του Jan Petter και Knut Egil Wang (φωτογραφίες).
07.05.2024, 13.31
Ο σολομός κολυμπάει κατευθείαν προς την κάμερα. Το αριστερό του μάτι δεν φαίνεται, αλλά το δεξί φαίνεται να κοιτάζει απευθείας τον θεατή. Το στόμα του είναι ορθάνοιχτο και το πρόσωπό του είναι ένα χάλι στο χρώμα της σάρκας, πρησμένο και με ουλές, τραυμένο και καταβροχθισμένο από τις θαλάσσιες ψείρες και τα βακτήρια. Ένα πτώμα που κολυμπά. Ένα ζώο που εκτρέφεται σε αιχμαλωσία, που κολυμπά σε ένα απελπιστικά υπερπλήρες δίχτυ που έχει στηθεί από ανθρώπους – ανθρώπους που μαζεύουν εκατομμύρια.
Η ακτιβίστρια Veiga Grétarsdóttir αποκαλεί το ψάρι στην εικόνα «Σολομός ζόμπι». Λέει ότι η φωτογραφία της, την οποία τράβηξε στο φιόρδ Arnarfjörður στην Ισλανδία, άλλαξε τα πάντα.
Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες το περασμένο φθινόπωρο, οι εργαζόμενοι ανέσυραν περίπου 1 εκατομμύριο τέτοιους σολομούς ζόμπι από τη θάλασσα στα ανοικτά των ακτών της Ισλανδίας, οι περισσότεροι από αυτούς νεκροί ή κοντά στο θάνατο και όλοι από τις υπεράκτιες ιχθυοκαλλιέργειες. Και πέρα από τις συνθήκες υπό τις οποίες διατηρούνται, υπήρξαν επανειλημμένες περιπτώσεις χιλιάδων ψαριών που διέφυγαν από τις μάνδρες εκτροφής στην ανοιχτή θάλασσα – και στην επικράτεια του άγριου σολομού.
Πουθενά, όπως φαίνεται, η συζήτηση για τη μαζική εκτροφή σολομού δεν είναι τόσο πικρή και πολωτική όσο έχει γίνει στην Ισλανδία. Πολλοί Ισλανδοί ανησυχούν ότι τα άρρωστα, άρρωστα και παχυνόμενα ψάρια φάρμας, θα μπορούσαν να προκαλέσουν μόνιμη ζημιά στο οικοσύστημα της χώρας προκαλώντας ανεπανόρθωτη βλάβη στον γηγενή πληθυσμό άγριου σολομού. Περίπου τα δύο τρίτα των Ισλανδών είναι πλέον αντίθετοι με τις επιχειρήσεις εκτροφής ψαριών στα ανοικτά των ακτών. Διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν στην πρωτεύουσα Ρέικιαβικ και οι τραγουδιστές Björk και Rosalia αφιέρωσαν μάλιστα ένα τραγούδι στον σολομό. Ο ιδρυτής της αμερικανικής μάρκας υπαίθριων δραστηριοτήτων ''Παταγονία'' επισκέφτηκε ακόμη και την Ισλανδία σε μια προσπάθεια να πείσει προσωπικά τον Πρόεδρο να σταματήσει την εκτροφή.
Η πόλη Patreksfjörður στη δυτική Ισλανδία. Τώρα αναπτύσσεται ξανά χάρη στην ιχθυοκαλλιέργεια. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Ο σολομός από ιχθυοκαλλιέργειες κυριαρχεί πλέον στην παγκόσμια αγορά. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Υπάρχουν όμως και πολλοί για τους οποίους η κερδοφόρα ιχθυοβιομηχανία αποτελεί μέρος της ταυτότητάς τους. Και η κυβέρνηση βλέπει την ιχθυοκαλλιέργεια ως ευκαιρία για την ανάπλαση του δυτικού τμήματος της χώρας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ισλανδία εξακολουθεί να είναι σχετικά μικρός παίκτης στη βιομηχανία σολομού. Η παγκόσμια παραγωγή του ψαριού θα μπορούσε να ξεπεράσει τους 3 εκατομμύρια τόνους φέτος για πρώτη φορά και η Ισλανδία είναι υπεύθυνη για μόλις 45.000 τόνους από αυτό. Ωστόσο, το μερίδιο της Ισλανδίας μεταφράζεται σε βάρος 225 εκατομμυρίων συσκευασιών καπνιστού σολομού σε εκπτωτικά σούπερ μάρκετ. Και οι μεγαλύτερες ιχθυοκαλλιέργειες θέλουν να επεκταθούν, ελπίζοντας να διπλασιάσουν την παραγωγή τους έως το 2030.
Ο «Zombie Salmon» που έκανε διάσημο η Veiga Grétarsdóttir. Ένα πτώμα κολύμβησης. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Όσοι ενδιαφέρονται να ρίξουν μια ματιά από πρώτο χέρι στις ιχθυοκαλλιέργειες στα Westfjords πρέπει να περάσουν σχεδόν μια ολόκληρη μέρα οδηγώντας κατά μήκος της ακτής, μακριά από την πολύ καλή διαδρομή του Ring Road. Σε πολλά σημεία, η διαδρομή 60 είναι περισσότερο δρομάκι παρά δρόμος, καλύπτεται μόνο από χαλίκι για αρκετά χιλιόμετρα τη φορά. Οι χιονοθύελλες αποτελούν πραγματικότητα μέχρι τον Απρίλιο, με την ορατότητα να πέφτει συχνά κάτω από τα 50 μέτρα. Τα κινητά τηλέφωνα δεν λειτουργούν.
Είναι μια περιοχή που ακόμη και οι Ισλανδοί προτιμούν να απομακρυνθούν. Κάποτε κατοικήθηκε από φαλαινοθήρες και τα τελευταία χρόνια, τα Westfjords συγκαταλέγονται στις πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Ευρώπης. Παρά την έλλειψη κατοίκων και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες, ωστόσο, ο τεράστιος αριθμός των φορτηγών που κυκλοφορούν στους δρόμους της χερσονήσου είναι δύσκολο να μην παρατηρηθεί – μεταφέροντας τα ωφέλιμα φορτία σολομού φάρμας στο ψυγείο στη νότια Ισλανδία, από όπου το προϊόν εξάγεται σε όλο τον κόσμο.
«Εκσυγχρονίζουμε την ισλανδική οικονομία», λέει ο Bjørn Hembre, Διευθύνων Σύμβουλος της Arnarlax, ηγέτης στην αγορά σολομού εκτροφής στη χώρα. Ο Hembre συμφώνησε να ηγηθεί μιας περιοδείας στο ημιαυτόματο σφαγείο ψαριών της εταιρείας του. Αυτή τη στιγμή, εκτός εποχής παραγωγής, το εργοστάσιο – όπου εργάζονται συνήθως 50 άτομα – είναι καθαρό και άδειο. Το Hembre δείχνει το μηχάνημα που χρησιμοποιείται για την αυτόματη θανάτωση των ψαριών, ένα βιομηχανικό μοντέλο από τη Γερμανία. Ακριβώς πίσω του βρίσκεται μια άλλη συσκευή υψηλής τεχνολογίας που καθαρίζει τον σολομό χρησιμοποιώντας ένα είδος ηλεκτρικής σκούπας. Σε άλλο σημείο, υπάρχουν έξι μεταλλικά κουμπιά που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εργαζόμενοι για να αφαιρέσουν τα ψάρια από τον μεταφορικό ιμάντα καθώς περνούν σε περίπτωση που παρατηρηθούν ατέλειες. Τα κουμπιά επισημαίνονται με λέξεις όπως "βλάβη μηχανής", "πληγές" ή "παραμορφωμένο".
Αυτό το εργοστάσιο είναι όπου η Anarlax σκοτώνει και καθαρίζει τους σολομούς πριν τους στείλει νότια για ενδεχόμενη εξαγωγή. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Οι νεαροί σολομοί περνούν τον πρώτο τους χρόνο στα θερμότερα νερά στις λεκάνες του Anarlax προτού μεταφερθούν στις υπεράκτιες μάνδρες. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Σε ένα φουαγιέ στέκεται ένα ράφι γεμάτο με λευκούς κρόκους, σε κάθε ράφι φέρει τα ονόματα των ανθρώπων που εργάζονται εδώ. Πολλά από αυτά τα ονόματα είναι πολωνικά ή ισπανικά. «Οι αντίπαλοί μας μας επικρίνουν επειδή φέρνουμε μόνο νέους, ανύπαντρους άντρες αλλοδαπούς», λέει ο Hembre. «Αλλά εποικίζουμε ξανά τα Westfjords. Οι κοινότητες που περιβάλλουν το εργοστάσιό μας αυξάνονται».
Οι ιχθυοκαλλιέργειες που εποπτεύει, λέει, συμβάλλουν επίσης στην κάλυψη της ταχέως αυξανόμενης παγκόσμιας ζήτησης για σολομό, η οποία αυξάνεται ετησίως δύο φορές πιο γρήγορα από την προσφορά. Ήδη, το 70 τοις εκατό των ψαριών προέρχεται από την υδατοκαλλιέργεια. Ο ίδιος ο Hembre είναι από τη Νορβηγία, όπως και οι επενδυτές της εταιρείας του και εκείνοι της Arctic Fish, ενός μεγάλου ανταγωνιστή. Μια μικρή χούφτα μεγάλων εταιρειών ελέγχουν τη βιομηχανία στα φιόρδ της Νορβηγίας και οι ιδρυτές τους είναι σήμερα από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη χώρα.
Το Hembre οδηγεί σε μια σκοτεινή αίθουσα όπου περνούν 1,2 εκατομμύρια νεαροί σολομοί ένα χρόνο προτού μεταφερθούν στα μαντριά στα ανοιχτά της ακτής. Στα ψάρια δίνεται τροφή από σόγια, υπολείμματα θαλάσσιων ζώων και 5-6 τοις εκατό ιχθυέλαιο. «Είναι όλα σχετικά με τα αμινοξέα και τα λιπαρά οξέα», λέει.
Τα ψάρια είναι εμβολιασμένα, αλλά εξακολουθούν να υποκύπτουν σε ασθένειες πιο συχνά από τα άγρια ξαδέρφια τους, καθώς ζουν σε εξαιρετικά γεμάτα δίχτυα. Μετά από μια σοβαρή προσβολή από θαλάσσιες ψείρες τον Οκτώβριο του 2023, ένα εκατομμύριο σολομοί από το Arnarlax και τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή του Arctic Fish, έπρεπε να εξαχθεί και να θανατωθεί χρησιμοποιώντας ένα εξειδικευμένο πλοίο από τη Νορβηγία.
Στέλεχος ιχθυοκαλλιέργειας Bjørn Hembre σε ένα εργοστάσιο που ανήκει στην εταιρεία που διευθύνει. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Στο σφαγείο, τα ατελή ψάρια βγαίνουν από τις γραμμές τροφοδοσίας - και τα περισσότερα από αυτά στη συνέχεια μετατρέπονται σε ψαροτροφή. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Ο κίνδυνος για το γύρω οικοσύστημα ξεκινά μόλις ο εκτρεφόμενος σολομός μεταφερθεί στη θάλασσα. Είναι κλεισμένα σε δίχτυα, αλλά οι αποδράσεις δεν είναι σπάνιες. Τον Οκτώβριο του 2022, 81.000 σολομοί ξέσπασαν από ένα δίχτυ Arnarlax στη φύση. Τον Αύγουστο του 2023, 3.500 ζώα δραπέτευσαν από τα ψάρια της Αρκτικής, μερικά από τα οποία ήταν σεξουαλικά ώριμα. Λίγο αργότερα, βρέθηκαν σε πολλά ποτάμια της περιοχής. Τον Σεπτέμβριο του 2023, οι ειδικοί στο Ísafjörður μέτρησαν περισσότερους σολομούς εκτροφής παρά άγριους σολομούς.
Ο Hembre εξακολουθεί να είναι απρόθυμος να παραδεχτεί τα λάθη, ακόμα κι αν η εταιρεία του επιβλήθηκε πρόσφατα πρόστιμο ρεκόρ που προέρχεται από διαφυγόντες σολομούς. Η εταιρεία, λέει, άσκησε έφεση κατά της απόφασης. Η Arnarlax περιγράφει τον εαυτό της ως βιώσιμο παραγωγό ψαριών. Η Hembre με περηφάνια σημειώνει ότι τα ψάρια της εταιρείας μεταφέρονται πλέον στην Αμερική με πλοίο αντί με αεροπλάνο. Όταν τον ρωτούν αν είναι απλώς φθηνότερο να το κάνει, χαμογελά και λέει: «Ναι, είναι επίσης αλήθεια».
Τα Westfjords είναι επίσης το σπίτι της Veiga Grétarsdóttir, της ακτιβίστριας που φωτογράφισε τον «Zombie Salmon». Η 48χρονη – μια γυναίκα με μελαγχολική αίσθηση και σφοδρή χειραψία – ζει σε ένα αυτοκινούμενο που αυτή τη στιγμή είναι σταθμευμένο σε μια απομονωμένη βιομηχανική περιοχή λόγω προβλημάτων στον κινητήρα «Δεν με πειράζουν οι αντιξοότητες και η μοναξιά», λέει καθώς οδηγεί στις τοποθεσίες όπου γυρίστηκαν μερικά από τα βίντεο της.
Η Grétarsdóttir δεν κρύβει το γεγονός ότι μεγάλωσε ως άντρας και εργάστηκε στη βιομηχανία χάλυβα για τα πρώτα 20 χρόνια της επαγγελματικής της ζωής. Έγινε διάσημη στην Ισλανδία το 2019 αφού έκανε τον γύρο του νησιού με καγιάκ, ένα ταξίδι 2.099 χιλιομέτρων.
Κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού, είδε τόνους σκουπιδιών κατά μήκος της ακτής και άρχισε επίσης να βλέπει νεκρό σολομό λίγο αργότερα. Αυτό την οδήγησε στον ακτιβισμό. Άρχισε να καταγράφει τις φάρμες σολομού από το καγιάκ της – και οι φωτογραφίες και τα βίντεό της από τα εκτρεφόμενα ψάρια προκάλεσαν μια δημόσια συζήτηση που άνοιξε ερωτήματα υπαρξιακής σημασίας. Όχι μόνο για τα ζώα, αλλά και για το πώς βλέπει η χώρα τον εαυτό της.
Έχει λάβει βοήθεια από τον πρώην δημοσιογράφο Jón Kaldal, ο οποίος τώρα εργάζεται για το Ισλανδικό Ταμείο Άγριας Ζωής. Ο αυτοαποκαλούμενος σωτήρας του σολομού, ο οποίος φρόντισε οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Grétarsdóttir να τραβήξουν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης που τους άξιζε και επίσης ενημέρωσε την ποπ σταρ Björk για την κατάσταση, περιφρονεί την υδατοκαλλιέργεια και ραψωδίζει για τον σολομό στην άγρια φύση. Ζουν, λέει, στην Ισλανδία για περισσότερο από τους ανθρώπους. «Είναι μοναδικά πλάσματα, τέλεια προσαρμοσμένα στα διάφορα ποτάμια του νησιού».
Η Veiga Grétarsdóttir έγινε γνωστή στην Ισλανδία για το καγιάκ σε ολόκληρη τη χώρα. Έχει γίνει ακτιβίστρια κατά των εκτροφείων σολομού. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Ο πρώην δημοσιογράφος Jón Kaldal έχει γίνει οπαδός της προστασίας της φύσης, με πρωταρχικό στόχο να σώσει τον πληθυσμό του άγριου σολομού της χώρας. Φωτογραφία: Knut Egil Wang / DER SPIEGEL. |
Και η Ισλανδία είναι πράγματι το σπίτι σε έναν αριθμό διαφορετικών τοπικών πληθυσμών που μερικές φορές παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Ο άγριος σολομός δεν είναι απλώς πιο δυνατός από τον εκτρεφόμενο σολομό, είναι επίσης πιο ευάλωτος σε εξωτερικές επιρροές. Τα ψάρια κάποτε βρίσκονταν επίσης στο σπίτι τους στον Ρήνο και τον Τάμεση, αλλά τα τελευταία 100 χρόνια, τα παγκόσμια αποθέματα έχουν πέσει κατακόρυφα. Η επιβίωσή τους εξαρτάται από το ότι μπορούν να περάσουν την ενήλικη ζωή τους στον ωκεανό πριν επιστρέψουν στη συνέχεια στο ίδιο σημείο στον ίδιο ποταμό που γεννήθηκαν για να γεννήσουν. Σε ποτάμια με ψηλούς καταρράκτες, τα ζώα έχουν προσαρμοστεί, με τους πληθυσμούς να παρουσιάζουν μια πιο μυώδη και υδατοδυναμική δομή για να παλέψουν προς τα πάνω. «Σαν τορπίλες», λέει ο Καλντάλ με ενθουσιασμό.
Δεν είναι ο μόνος που είναι παθιασμένος με τον άγριο σολομό. Πολλοί ντόπιοι απολαμβάνουν να τα ψαρεύουν ή πουλάνε τις άδειές τους σε ξένους τουρίστες, ορισμένοι από τους οποίους πετούν με ιδιωτικά τζετ για να έχουν το προνόμιο να τραβούν ένα μόνο ψάρι από το νερό την ημέρα. Ένας σύλλογος κατοίκων στις όχθες του ποταμού έχει ακόμη και 188 τοπικά παραρτήματα. Ο Jón Kaldal διοργανώνει ένα ετήσιο δείπνο συγκέντρωσης κεφαλαίων, για το οποίο πολλοί από αυτούς αγοράζουν εισιτήρια και στη συνέχεια κάνουν δωρεές στο Ταμείο Άγριας Ζωής της Ισλανδίας. Η προστασία του άγριου σολομού, τελικά, είναι επίσης μια επιχείρηση, αν και πολύ πιο αυστηρά ρυθμισμένη.
Ο Καλντάλ βλέπει τον εκτρεφόμενο σολομό, αντίθετα, ως αβοήθητα πλάσματα που είναι καταδικασμένα να περνούν τη ζωή τους κολυμπώντας σε κύκλους πριν γίνουν αρκετά μεγάλοι για να σταλούν στη σφαγή. «Αφού ζευγαρώσουν με έναν άγριο σολομό, τα νεαρά ψάρια που προκύπτουν δεν μπορούν να βρουν το δρόμο τους πίσω στους τόπους αναπαραγωγής τους», λέει. Πιστεύει ότι απομένουν μόνο περίπου 10 χρόνια για να σωθεί ο άγριος σολομός.
Ήρθε η ώρα για μια τελική συνάντηση, αυτή με έναν άνθρωπο που κανείς δεν θα μπορούσε να κατηγορήσει ότι έχει ένα soft spot για τους ακτιβιστές. Ο Kristjan Davidsson είναι κάτι σαν νονός της ισλανδικής αλιευτικής βιομηχανίας. Ο 64χρονος εξακολουθεί να λατρεύει να μιλά για τα χρόνια που πέρασε σε ψαρόβαρκες, προτού συνεχίσει να σπουδάσει στη Νορβηγία και να προχωρήσει μέχρι να γίνει κορυφαίο στέλεχος του κλάδου. Σήμερα, είναι πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου για το μεγαλύτερο εργοστάσιο ψαριών στην Ισλανδία. Είναι επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού που χορηγεί την πιστοποίηση Marine Stewardship Council (MSC) για βιώσιμα αλιευτικά προϊόντα.
Ο Davidsson επιλέγει ένα ψαροταβέρνα στο λιμάνι του Ρέικιαβικ για τη συνέντευξή μας. Οι ναυτικοί κάθονται στο παράθυρο και στο μενού υπάρχουν σάντουιτς καπνιστού σολομού. Στην αρχή, αφηγείται την ιστορία του σούσι φαλαινών που κάποτε σέρβιρε εκπροσώπους της Greenpeace.
Ο Davidsson έχει λίγο χρόνο για όσους λατρεύουν τον άγριο σολομό. «Το ψάρεμα σολομού είναι ένα χόμπι για τους πλούσιους, δεν είναι η διατήρηση της φύσης», λέει. Πιστεύει ότι με όλο και περισσότερους ανθρώπους που μπορούν να αγοράσουν ψάρια, η βιομηχανία ιχθυοκαλλιέργειας είναι αναπόφευκτη. Κι όμως, αηδιάζει τα ιχθυοτροφεία έξω στα φιόρδ. «Οι Νορβηγοί μπέρδεψαν», λέει ο Davidsson καθώς βγάζει μια μπουκιά από το σάντουιτς του. «Δουλεύουν με δοκιμή και λάθος. Δεν είναι αυτός ο τρόπος.»
Ο Davidsson πιστεύει ότι οι ιχθυοκαλλιέργειες πρέπει, είτε να βρουν διέξοδο στον ανοιχτό ωκεανό, είτε στην ξηρά, όπως εκτρέφεται ο κυπρίνος. Θα ήταν πιο ακριβό, αλλά θα ήταν και πιο ασφαλές. Ο Ισλανδός μεγιστάνας των ψαριών ελπίζει επίσης ότι ο σολομός εκτροφής μπορεί τελικά να γίνει άγονος. Μέχρι τότε, έχει άλλη μια πρόταση: αυστηρότερους νόμους που επιβάλλουν μεγαλύτερες ελάχιστες αποστάσεις σε συνδυασμό με βελτιωμένους ελέγχους. «Το πολιτικό μας καθεστώς είναι αδύναμο γιατί είμαστε ερασιτέχνες εδώ στην Ισλανδία», παραπονιέται ο Davidsson.
Υπάρχουν όμως παραδείγματα που πρέπει να ακολουθήσουμε. Στη Νορβηγία, ένα σύστημα ελέγχου ρυθμίζει την εκτροφή σε 13 περιοχές. Εάν ο πληθυσμός του άγριου σολομού τα πάει καλά, επιτρέπεται περισσότερη καλλιέργεια. Εάν η κατάσταση επιδεινωθεί, η ποσόστωση των ψαριών εκτροφής μειώνεται. Λαμβάνονται υπόψη οι πληθυσμοί των τελευταίων επτά ετών. Ένα παρόμοιο σύστημα συζητείται επί του παρόντος στο Ρέικιαβικ, με την κυβέρνηση της Ισλανδίας να ελπίζει να αναπτύξει έναν νόμο που δεν καταστρέφει τη βιομηχανία, αλλά προστατεύει επίσης τους πληθυσμούς άγριων σολομών της χώρας. Ο πρόεδρος της Ισλανδίας είπε πρόσφατα σε δημοσιογράφους ότι η υδατοκαλλιέργεια παραμένει αναγκαιότητα.
Η Veiga Grétarsdóttir, από την πλευρά της, δεν πιστεύει ότι θα είναι ποτέ η σωστή στρατηγική για τη μαζική εκτροφή ενός αρπακτικού ψαριού όπως ο σολομός. «Ψαρεύουμε τους ωκεανούς μόνο και μόνο για να ταΐσουμε τον σολομό», επικρίνει. Ωστόσο, έχει μια εναλλακτική για την Ισλανδία και τον υπόλοιπο κόσμο: «Τρώω μόνο πόλακ», λέει.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Όλα τα σχόλια θα εμφανίζονται μετά την έγκρισή τους από τους διαχειριστές του ιστολογίου.
Σχόλια υβριστικά, συκοφαντικά, ειρωνικά, υποτιμητικά, μειωτικά και απαξιωτικά ή σχόλια χυδαία, σεξιστικά, ρατσιστικά και θρησκευτικού μίσους, σχόλια με μηνύματα που δεν καταλαβαίνουμε, ονομαστικές αναφορές σε απλούς πολίτες και προβοκατόρικα ή σχόλια που δεν έχουν σχέση με τη παραπάνω ανάρτηση, ΔΕΝ θα δημοσιεύονται.
Επίσης ΔΕΝ θα δημοσιεύονται σχόλια που δείχνουν φανερά ότι ο σχολιαστής δεν γνωρίζει καν το θέμα που σχολιάζει, έχει φανερά πλήρη άγνοια για το αντικείμενο της ανάρτησης και απλώς σχολιάζει για να δει το σχόλιο του να δημοσιεύεται και να αισθανθεί ο ίδιος ικανοποίηση.
Τα σχόλια και τα κείμενα των αναγνωστών εκφράζουν τους ίδιους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.
Παρακαλούμε τους αναγνώστες μας να διατυπώνουν τα σχόλια τους με κόσμιο τρόπο για να δημοσιευτούν.
Η Ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια για να πούμε αυτό που θέλουμε και να ασκήσουμε την κριτική μας, αποφεύγοντας όλα τα πιο πάνω που αναφέρονται.
Εάν παρ' όλα αυτά κάποιος θεωρεί ότι θίγεται από ανάρτηση ή σχόλιο στο Blog, καλείται να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω του e-mail προς αποκατάσταση.