Νέα εποχή στην δημοσιογραφία. Πολίτες στον ρόλο του δημοσιογράφου.

Γράφει η Ευαγγελία Κωτσοβίνου.
Γεωπόνος, Γ.Π.Α, M.Sc

Πηγή: http://socialactivism.gr

Η παραδοσιακή δημοσιογραφία αναφέρεται στην πρωτογενή παραγωγή ειδήσεων και πληροφοριών. Ο επαγγελματίας δημοσιογράφος έχει επιφορτιστεί με την έγκαιρη, έγκυρη, καίρια και υπεύθυνη ενημέρωση των πολιτών. Σε όλο αυτό το εγχείρημα έρχεται να συνεισφέρει και η νέα ψηφιακή τεχνολογία με την χρήση των κοινωνικών δικτύων (social media). Ο νέος όρος «δημοσιογραφία των πολιτών» ή αλλιώς «συμμετοχική δημοσιογραφία» αναφέρεται στην νέα δυνατότητα όλων να γίνουν παραγωγοί μιας πληροφορίας.

Τα κοινωνικά δίκτυα όπως οι προσωπικές ιστοσελίδες (blogs), το facebook, το twitter, καθώς και οι ηλεκτρονικές εφημερίδες έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα τη διαδραστικότητα. Διαδραστικότητα (interactive) σημαίνει αλληλεπίδραση με την κοινωνία, η οποία κρίνει, επιβεβαιώνει ή αποδοκιμάζει.

Οι πολίτες γίνονται ενεργοί πολίτες, όχι απλοί καταναλωτές των πληροφοριών αλλά και οι ίδιοι μπορούν να πληροφορήσουν και να σχολιάσουν. Ο πολίτης παύει να μένει αδιάφορος σε ότι ακούει, διαβάζει και βλέπει. Αυτό φέρνει μια ανατρεπτική καμπή στα τεκταινόμενα καθώς μπορεί η άποψη του να επηρεάσει και άλλους συμπολίτες να την υιοθετήσουν και να την αφουγκραστούν.

Η ψηφιακή εποχή χαράζει το δρόμο προς μια εναλλακτική πορεία για τη διακίνηση των απόψεων, των ιδεών και των γεγονότων, χωρίς φραγμούς, με ισοτιμία όλων όσων επιθυμούν να εκφραστούν απαλλαγμένοι από κάθε τι συμφεροντολογικό. Αλλά και ακόμα η άποψη όσον υποστηρίζουν ότι κανείς δεν είναι απαλλαγμένος από το ίχνος της υποκειμενικότητας όταν γράφει, σχολιάζει ή/και παραθέτει μια είδηση, αυτό είναι καλύτερο όταν όλοι μπορούν να συμμετάσχουν και παρατίθενται πληθώρα απόψεων…. «Όλες οι υποκειμενικότητες συνθέτουν την αντικειμενικότητα». Δηλαδή, όλες οι υποκειμενικές απόψεις μπορούν να ενσωματωθούν στο όλον της αντικειμενικότητας! Η δύναμη του αντιλόγου στις απόψεις των επαγγελματιών και η χειραφέτηση των πολιτών προσδοκούν μια δίκαιη κοινωνία και προπάντων δημοκρατική με όλη τη σημασία της λέξεως.

Εξάλλου, τα νέα μέσα παρέχουν ευκολίες διάδοσης μιας πληροφορίας μέσω του βίντεο και του κειμένου, όπου ο τελικός δείκτης λαμβάνει στα γρήγορα την νέα πληροφορία, την εξακριβώνει και βεβαίως μπορεί να την σχολιάσει άμεσα. Ακόμα, έχει τη δυνατότητα να διασυνδεθεί με άλλους ιστότοπους (links) και άρθρα παρόμοιου ενδιαφέροντος. Η διαδραστικότητα είναι το μεγάλο ατού.

Η Κοινωνία της Πληροφορίας καθορίζει τα χαρακτηριστικά της διαδικτυακής δημοσιογραφίας αλλά και αναπροσδιορίζει το γενικότερο ρόλο αυτού του επαγγέλματος/λειτουργήματος του δημοσιογράφου. Δηλαδή το επάγγελμα του δημοσιογράφου δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ότι αλλοιώνεται και παραμερίζεται από τη νέα τεχνολογία, αλλά ότι ενδυναμώνει με τη βοήθεια όλων των πολιτών. Το λειτούργημα του δημοσιογράφου είναι και παραμένει αξιόλογο και άκρως απαραίτητο μιας και παρέχει έγκαιρα και έγκυρα τις ειδήσεις, τα γεγονότα και γενικά όλες τις πληροφορίες και τα συμβάντα. Ο πολίτης δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να δράσει επαγγελματικά και να ενημερώσει πλήρως τους άλλους. Σίγουρα όμως μπορεί να προσθέσει και αυτός το λιθαράκι του στην Κοινωνία της Πληροφορίας που οι εξελίξεις των γεγονότων ποτέ μα ποτέ δεν σταματούν.

Κλείνοντας, αυτό που έχει σημασία να τονισθεί και υπογραμμισθεί είναι η επικοινωνία. Ο δημοσιογράφος επικοινωνεί με το κοινό αμφίδρομα (feed back), καθώς και το κοινό επικοινωνεί με τον αρθρογράφο, παραθέτοντας τον σχολιασμό του. Ήδη υπάρχει «ειδικό ηλεκτρονικό τμήμα», για κάθε έντυπη και ηλεκτρονική εφημερίδα, καθότι η μεγάλη επισκεψιμότητα των ιστοσελίδων και των blogs επιβεβαιώνει αυτήν την αναγκαιότητα για κάθε πολίτη. «Τα social media καθιστούν όλους μας οιονεί πηγές πληροφόρησης, ωστόσο πάντα θα υπάρχει ανάγκη για ποιοτικό ρεπορτάζ που θα βγάλει την είδηση στην επιφάνεια».