Σπύρου Δ. Ζαβογιάννη: Ένα οδοιπορικό στην περιοχή της Αλυζίας από τα πανάρχαια χρόνια.

Έχουμε την χαρά και την τιμή σήμερα στο Blog μας να φιλοξενούμε άλλο ένα καταπληκτικό κείμενο - ιστορική μελέτη, του συμπατριώτη και προσωπικού μας φίλου κ. Σπύρου Δ. Ζαβογιάννη. Θέμα του κειμένου, τι προϋπήρχε στην περιοχή μας πριν την ίδρυσης της πόλης της  Αλυζίας.
Ο Σπύρος Ζαβογιάννης, με τον μοναδικό και ξεχωριστό τρόπο έκφρασης που διαθέτει, γράφει και περιγράφει πολύ εκφραστικά και γλαφυρά, καταφέρνοντας με ένα τρόπο μαγικό να σε μεταφέρει στην εποχή για την οποία εξιστορεί.
Πραγματικά αξίζει και σας προτείνουμε να αναγνώσετε το παρακάτω κείμενο.....
Επίσης τον ευχαριστούμε για τις δημόσιες ευχαριστίες που μας εκφράζει, όντας ως ευγενής και καλοσυνάτος άνθρωπος, αλλά όπως του είπαμε και προφορικά, ένας από τους λόγους που δημιουργήθηκε αυτό το Blog είναι και αυτό ακριβώς που κάνουμε συνεργαζόμενοι μαζί του. Δηλαδή να δημοσιοποιούμε όλα αυτά τα ωραία που μας παρουσιάζει, τόσο αυτός, αλλά και άλλοι που αρθρογραφούν για τέτοια θέματα, που είναι μέρος του πολιτισμού και της ιστορίας του τόπου μας.

Εισαγωγικό σημείωμα του Συγγραφέα.

Του Σπύρου Δ. Ζαβογιάννη.

Τι προϋπήρχε στην περιοχή μας χιλιετηρίδες πριν την ίδρυση της πόλης της Αλυζίας; Ποιοι πρωτόγονοι - Πελασγικοί - Προελληνικοί - πληθυσμοί δραστηριοποιούνταν και στην ορεινή και σ' αυτή την παραλιακή ζώνη; Είναι μια ογκώδης δίτομη εργασία, αλλά θα παραθέσουμε λιγοστά στοιχεία για μια όσο γίνεται πιο σφαιρική κατανόηση του θέματος, πάντα εν περιλήψει.

Περιοριζόμαστε όσο γίνεται γιατί οι πολυσέλιδες εργασίες κουράζουν, αλλά δεν αποδίδουν αυτό, που εμείς επιθυμούμε να καταστήσουμε γνωστό στους ανθρώπους της περιοχής μας, που δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για την γνώση της τοπικής ιστορίας και έχουν πάντα ένα μοναδικό προβληματισμό.

Ευχαριστίες στον Βασίλειο Σούλα για την δημοσίευση.

Υ.Γ.: Η εργασία αυτή είναι αφιερωμένη στο γιο μου Δημήτριο Σ. Ζαβογιάννη, ο οποίος βοήθησε την όλη συγγραφική προσπάθεια.

Εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη.

1) Πρακτική ιατρική - πρακτική φαρμακολογία. βοτανολογία, βοτανοθεραπεία, λουτροθεραπεία. Σύγχρονη ιατρική και σύγχρονη φαρμακολογία. Σχεδόν έχει ολοκληρωθεί σε τρεις τόμους.

2) Η διαχρονική καταλήστευση της προγονικής μας κληρονομιάς. Εργασία σε εξέλιξη, ένας τόμος.

3) Πρωταρχικές ενασχολήσεις των πρωτόγονων πληθυσμών και των κατοπινών γενεών. Εργασία σε εξέλιξη, δύο τόμοι.

Οδοιπορικό στην περιοχή της Αλυζίας.

Πώς θα μπορούσαμε να εισχωρήσουμε σε ένα τόσο τεράστιο βάθος χρόνου για να διαλύσουμε τα σκοτάδια της άγνοιάς μας, για να μπορέσουμε να φτάσουμε έστω και με τα μάτια της ψυχής μας σε ένα τόσο απόμακρο ιστορικό ή μυθολογικό παρελθόν, όπου μπορούμε να το προσεγγίσουμε μόνο με την μυθοπλασία, η οποία κατόπιν πολλών μελετών, δεν νομίζουμε ότι θα απέχει πολύ της πραγματικότητας.

Είναι κι αυτό ένα ταξίδι στο χρόνο το μύθο και στην ιστορία, κάτι που επιχειρήθηκε από κάποιες ιστορίες του πολιτισμού της Ουνέσκο και αυτή του Ντιράντ.

Η Γη σκεπασμένη από παγετώνες, και οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής νάνοι στην σωματική τους διάπλαση, εγκαταβίωναν εντός των σπηλαίων, οι λεγόμενοι σπηλαιάνθρωποι. Εδώ διαβιούσαν για πάρα πολλά χρόνια, εδώ μέσα μεγαλώνουν τις οικογένειές τους, ζουν κυνηγετικό βίο στην αρχή, και εξερχόμενοι, πάρα πολλοί μαζί για να κυνηγήσουν, γιατί κι αυτή τους η πρωτόγονη ενασχόληση δεν ήταν εύκολη.

Προσπαθούσαν να χτυπήσουν τα άγρια και πολλές φορές πεινασμένα θεριά, εκ του σύνεγγυς. Δεν είχαν ακόμα ανακαλύψει τα τόξα και τις πέλτες, ή άλλα μέσα για να μην έρχονται σε τόσο κοντινή επαφή μαζί τους.

Οι ιστορίες του πολιτισμού, που αναφερθήκαμε παραπάνω, δεν κάνουν ξεχωριστή μνεία για την περιοχή μας, αλλά νομίζουμε ότι οι αφετηρίες της πολιτιστικής ανέλιξης των πρωτόγονων αυτών πληθυσμών, ήταν κοινές σε όλο τον τότε Ελληνικό χώρο, με κάποιες φυσικά μικρές διαφοροποιήσεις.

Τούτοι οι πρωτόγονοι πληθυσμοί οι οποίοι ζουν βίο ημιάγριο έχουν πρωτόγονα ένστικτα, έρχονται πολύ τακτικά σε αντιπαλότητες μεταξύ τους, κυρίως για την διεκδίκηση της τροφής τους, ο ένας αρπάζει την τροφή από το στόμα του άλλου, οι ένας φονεύει τον άλλο, έτσι μόνο μπορούσαν να επιβιώσουν.

Ηθικός νόμος δεν υπήρχε, ούτε και η εσωτερική τους φωνή, η οποία βρισκομένη εν υπνώσει, που θα τούς υπεδείκνυε πιο ήταν το σωστό και το πρέπον. Ζούσε ο καθένας κατά γένη και φατρίες, στους δικούς του χώρους, και απόφευγαν την μεταξύ τους επικοινωνία. Η επικοινωνία τους όποτε τύχαινε να συναντηθούν ήταν πάντα προβληματική και εκδικητική.

Μετά λοιπόν από εκατονταετηρίδες, πολύ πιθανόν και χιλιετηρίδες, όπου αποσύρθηκαν οι παγετώνες, αυτοί οι να νανάθρωποι θα εξέλθουν των σπηλαίων και φυσικά θα αντιμετωπίσουν άλλες καταστάσεις, θα γίνονται πολύ πιο εύκολη βορρά των αγρίων θεριών. Επιζητούσαν την ζέστη του Θεού Ήλιου, γιατί ήταν αφόρητο το κρύο που αντιμετώπιζαν μέσα στα σπήλαια και το οποίο δεν μπορούσαν να το αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά.

Τα δέρματα των άγριων ζώων, που κατά καιρούς κατάφερναν να σκοτώσουν τα χρησιμοποιούσαν για ένδυση, αλλά και μ' αυτά έστρωναν το χώμα το υγρό των σπηλαίων, για να μπορέσουν να μετριάσουν το κρύο και την υγρασία.

Η θνησιμότητα τους ήταν πάρα πολύ υψηλή. Εξερχόμενοι των σπηλαίων στην χρονολογία, σύμφωνα με την άποψη του αρχαιογνώστου Νικολαΐδη στην εργασία του με τίτλο «Ιστορία της αρχαίας Ηπείρου», ο οποίος ασχολήθηκε με αυτή την απόμακρη χρονική περίοδο, προσδιορίζει την έξοδό τους πριν από 40.000 χρόνια, μετά φυσικά την απόσυρση των παγετώνων. Εδώ θα αρχίζουν τούτοι οι πρωτόγονοι πληθυσμοί οι λεγόμενοι Προέλληνες ή Προσέλληνες (πριν την δημιουργία και αυτής της Σελήνης), όπου θ' αναπτύσσουν δραστηριότητες, ζούσαν σε τούτα τα χώματα, που τους γέννησαν και δεν ήρθαν ούτε από το Βορρά, ούτε από το Νότο, ήταν αυτόχθονες κάτοικοι όπως ο Ισοκράτης διατείνεται «Αυτόχθονες όντες». Αυτός ο χαρακτηρισμός του Αθηναίου σοφού αγκαλιάζει ολόκληρο τον Ελληνικό χώρο.

Καταρρίπτεται ο μύθος της Ινδοευρωπαϊκής ομοεθνίας, που κάποιου κατάφεραν να εφεύρουν για να εντάξουν αυτές τους τις παρατηρήσεις στην ιστορία τους, όπως ο πρώτος που ασχολήθηκε με την συγγραφή της Ελληνικής ιστορίας Ερνέστιος Κούρτιος. Οι εδώ πληθυσμοί είναι αυτόχθονες και ζουν εδώ σε τούτα τα χώματα για εκατομμύρια χρόνια.

Για να ενισχύσουμε αυτή την άποψη θα αναφερθούμε στην συγγραφική προσπάθεια της Δικηγόρου και Διεθνολόγου Σαρλή, γράφοντας ένα βιβλίο για την φυλή των Σαρακατσάνων και αυτή των Βλάχων, από την οποία καταγότανε και ο ήρωας των Τρωϊκών πολέμων, βασιλιάς των Μυρμηδόνων Αχιλλέας, δηλώνουν παρουσία στην όμορη σχετικά περιοχή με την Αιτωλοακαρνανία την Θεσσαλία, παρουσία ένα εκατομμύριο χρόνια.

Σαρακατσάνοι κατά περιόδους επισκέπτονταν και την περιοχή της Ακαρνανίας, μετέφεραν εδώ τα ζωντανά τους για την εύρεση λιβαδιών. Η μακροχρόνια παραμονή τους και με τις τακτικές επισκέψεις τους στην περιοχή, υπήρχε ένας αλληλοεπηρεασμός κουλτούρας, τρόπου διαβίωσης, αλλά και ανταλλαγή εμπειριών.

Βέβαια τούτο το γεγονός έλαβε χώρα στα νεώτερα χρόνια, κάτι που θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ότι το γεγονός αυτό δεν λάμβανε χώρα και στα απόμακρα ιστορικά χρόνια, που συνήθιζαν τούτοι, οι πληθυσμοί να επισκέπτονται την περιοχή μας.

Οι Προελληνικοί πληθυσμοί της ορεινής ζώνης τραβάνε δειλά - δειλά, κάποιοι φυσικά από αυτούς για τα παραλιακά μέρη, ο προβληματισμός τους μοναδικός για τον καινούριο τόπο εγκατάστασής τους. Εδώ φυσικά και λίγο ψηλότερα, δίπλα από του Μοναστήρι της Αγίας - Ελεούσας, υπάρχουν σπηλιές, όπου θα μπορούσαν να εγκαταβιώσουν, όπως αυτός ο Τρυπτός, ο οποίος σε κάθε περίοδο χρονικά ταραγμένη πάντα εξυπηρετούσε τους εδώ καταφυγόντες, πληθυσμούς, που ζητούσαν προστασία κάτω από κάποιες συνθήκες, που δεν αισθάνονταν ασφαλείς και μία συνήθεια που έφθασε μέχρι των ημερών μας.

Δεν έγινε αυτόματα η μεταφορά των πρωτόγονων ορεσίβιων πληθυσμών από την ορεινή ζώνη προς την παραλιακή, αλλά απαιτείτο ένας χρόνος ικανός προσαρμογής. Άμαθοι στην αρχή από το υγρό στοιχείο, για το οποίο είχαν κάποιους ενδοιασμούς ως αναφορά την εγκατάστασή τους.

Δεν γνωρίζουμε για πόσα χρόνια εγκαταβίωσαν εδώ μέσα, σε αυτή την σπηλιά, με το τεράστιο βάθος, ποιες δραστηριότητες ανέπτυξαν. Οι πρωτόγονοι αυτοί πληθυσμοί οι οποίοι παρέμειναν στατικοί στις επιλογές τους για μακρές σχετικά χρονικές περιόδους. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για αυτόματες διαδικασίες, δεν μπορούμε με τα σημερινά δεδομένα να κρίνουμε και να αξιολογήσουμε τις ενέργειες εκείνων των πρωτόγονων Προελληνικών φύλλων. Θα πρέπει κάποιοι ειδικοί επιστήμονες, ειδικά σπηλαιολόγοι να διερευνήσουν αυτά τα σπήλαια, αλλά και παλαιανθρωπολόγοι και αρχαιολόγοι για να μπορέσουν να καταλήξουν σε κάποια συμπεράσματα και της εγκατάστασης εδώ σε τούτα τα σπήλαια αυτών των ανθρώπων, αλλά και τον εν γένει τρόπο της ζωής τους.

Εδώ οπωσδήποτε θα συνέχιζαν την πρωταρχική τους δραστηριότητα του κυνηγετικού τους βίου, όπου χάρη σε αυτή τους την δραστηριότητα μπορούσαν να επιβιώσουν. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποια των αγρίων ζώων ευδoκιμούσαν εδώ σε τούτο τον τόπο, πόσο απειλητικά γινόντουσαν, δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε. Αλλά η ενασχόλησή τους σε καθημερινή φυσικά βάση για την εύρεση τροφής, όπως και παραπάνω τονίσαμε δεν ήταν χωρίς επιπτώσεις και χωρίς σοβαρές συνέπειες.

Τούτος ο πρωτόγονος άνθρωπος πρωταρχική του επιδίωξη είχε την εύρεση τροφής, αδιαφορώντας για τις συνέπειες για να κορέσει την πείνα του. Γυρόφερνε όλους τους τόπους, έφτανε και μέχρι την παραλιακή ζώνη, όπου υπήρχε μεγάλο πλήθος ιχθύων, που ήταν τόσα πολλά που βγαίναν μέχρι την ξηρά μιας και δεν υπήρχε αυτός που θα τα αλίευε. Αυτό που πιστεύουμε, πέρα από το θέμα της ασφάλειάς τους, ήταν κι αυτή η τροφή τους. Μετακινούνται λοιπόν προς την παραλιακή ζώνη, όπου δειλά - δειλά θα ξεκινήσει η μετακίνησή τους και η μετεγκατάστασή τους, αλλά κι αυτή η προσπάθεια εξοικείωσης τους με το άγνωστο υγρό στοιχείο.

Μπορούμε να φανταστούμε τούτους τούς ανθρώπους, που αρχίζει με την πάροδο των εκατονταετηρίδων να αλλάζει η σωματική τους διάπλαση, να αποκτούν τεράστιες σωματικές δυνάμεις. Η έξοδός τους από τα υγρά σπήλαια, ήταν το χαρακτηριστικό γεγονός αυτής της αλλαγής τους. Λόγω ακριβώς της υπερμεγέθους σωματικής τους διάπλασης, μπορούσαν ευκολότερα ν' αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των πεινασμένων θεριών, που δεν έπαυαν να τους απειλούν και πολλές φορές να τους αποδεκατίζουν, σαν αυτά γινόντουσαν πολυπληθή και η έλλειψη τροφής τα καθιστούσε επικίνδυνα και επιθετικά.

Κάτω από μια αδήριτη ανάγκη λάβανε την απόφαση να κτίσουν τις κατοικίες τους στα αβαθή του απάνεμου κόλπου του Βούλκου. Κόβουν κορμούς δένδρων, ήτανε πάρα πολύ πλούσια η χλωρίδα στο γειτονικό βουνό, θα υπάρχει για πάρα πολλά χρόνια αυτή η πρωταρχική ύλη η οποία θ αποτελέσει την τροφοδοσία των Αλυζιακών ναυπηγείων στα πολύ υστερότερα χρόνια, μετά την ίδρυση της πόλης της Αλυζίας.

Κουβαλάνε λοιπόν κορμούς δένδρων τούς οποίους μπήγουν μέσα στο λασπώδες έδαφος του πελάγους, και εκεί πάνω θα χτίσουν τις καλύβες τους, τα κατοικιά τους και από εδώ από τα αβαθή του Βούλκου θ' αρχίσουν σιγά - σιγά ν' αναπτύσσουν όλες τους τις δραστηριότητες.

Στην αρχή θα μετακινηθούν οι πιο τολμηροί, αργότερα θα τους ακολουθήσουν και άλλοι και έτσι θα συμπτύξουν τον πασαλόμπηκτον αυτόν οικισμόν. Κάποτε μπορεί να έρθουν στο φως κάποια από τα απομεινάρια αυτής της κατασκευής, έτσι θα μπορέσουμε να διαγνώσουμε και τον τρόπο της κατασκευής του, αλλά και τη στερεότητα κατά τη στήριξη, και την αντοχή του σε κάποια ακραία καιρικά φαινόμενα, που κατά καιρούς κτυπούσαν την περιοχή τους.

Με το δικό τους τρόπο κτίζουν τον τόπο της πρωτόγονης κατοικίας τους. Κάτω από τα πόδια τους άφθονη η τροφή. Θ' αλλάξουν κι εδώ συνήθειες, από κρεατοφάγοι θα γίνουν ψαροφάγοι, αυτή φυσικά θα είναι από τώρα και στο εξής η κυρία διατροφή τους και την οποία μάλλον θα έτρωγαν ωμή. Αργότερα θα μάθουν να την διατηρούν, αφού θα την λιάζουν στον καυτό ήλιο, όπου θα ξηραίνεται είτε θα την παστώνουν με την ανακάλυψη του αλατιού, γιατί σε κάποια κατοπινά χρόνια, εδώ στο Βούλκο θα λειτουργήσει αλυκή, κυρίως στα Ρωμαϊκά χρόνια, αλλά το αλάτι υπήρχε σε όλες τις ακτές, το οποίο το χρησιμοποιούσαν και για την διατήρηση της τροφής τους.

Αφού λοιπόν έφτιαξαν τις πρωτόγονες κατοικίες τους πάνω στο νερό, όπου τα αρπακτικά θεριά δεν μπορούσαν να εισέλθουν εντός των υδάτων, τα οποίο παρ' όλη την πείνα τους και την εκδικητικότητα τους, ήταν αποτρεπτικό γι αυτά και ήταν φυσικό να ικανοποιήσουν το αίσθημα της πείνης τους.

Θέλανε να διαπλεύσουν την θάλασσα, που τούς χώριζε από τα κοντινά νησιά και να έλθουν σε επικοινωνία με τους άλλους ομοφύλους τους που κατοικούσαν σε τούτους τούς τόπους, όπου είχαν μαζί τους μία ιστορική πορεία. Πώς θα μπορούσε το πρωτόγονο μυαλό τους να εφεύρει τρόπους όπου θα μπορούσαν να «περπατήσουν» τούτο το πέλαγος, που στο μέλλον μέλλεται να γίνει ο τόπος δραστηριοτήτων τους;

Την λύση έδωσε η ίδια η φύση, όπου τα ρέοντα σε περιόδους μεγάλων βροχοπτώσεων ποτάμια παρέσερναν ολόκληρους κορμούς δέντρων, τα οποία επέπλεαν του πελάγους. "Εποχούμενοι" λοιπόν επ' αυτών, διέπλεαν τα θαλασσινά νερά, κουνώντας τα χέρια και τα πόδια τους και φτάνανε απέναντι στο γειτονικό νησί του Καλάμου, όπου μπορούσαν ν' αναπτύξουν σχέσεις με τους εδώ γηγενείς πληθυσμούς, οι οποίου βρέθηκαν στα νησιά προ αμνημονεύτων χρόνων, το πώς μας είναι άγνωστο. Κάτω από κάποιες συνθήκες αποίκισαν όλα τα γειτονικά νησιά, αλλά οι απαρχές της πλεύσης των γειτονικών θαλασσών ξεκίνησε κάπως έτσι. Αυτά υποστηρίζουν και τα διάφορα έντυπα του πολιτισμού, αλλά και πολλοί ειδικοί μελετητές.

Στην ορεινή ζώνη, όπου ήτανε κατάσπαρτη από πρωτόγονους ποιμενικούς οικισμούς, οι πληθυσμοί τους δραστηριοποιούνται στην εκτροφή των ποιμνίων τους, αφού φυσικά είχαν εγκαταλείψει τον κυνηγετικό βίο ως αυτοσκοπό, γιατί ποτέ ο άνθρωπος δεν θα εγκαταλείψει αυτή του την δραστηριότητα, μέχρι των ημερών μας.

Οι εδώ διαβιούντες Προελληνικοί - Πελασγικοί πληθυσμοί, λόγω ακριβώς της εξημέρωσης των ζώων, των αρνιών, των κατσικιών και άλλων, όπου αυτό το γεγονός ήταν μία επανάσταση για την εποχή, όπου άλλαξε πάρα πολλά στην ζωή τους.

Η ενασχόλησή αυτών των ανθρώπων με την κτηνοτροφία, ήταν μία ουσιαστική διαδικασία, ίσως και πρωταρχική, μετά φυσικά από την μακρά περίοδο του κυνηγετικού βίου. Παράλληλα θα πρέπει να είχαν και την ενασχόλησή τους με την γεωργία και οι δύο αυτές βασικές τους ενασχολήσεις, σύμφωνα με την άποψη κάποιων ειδικών, ξεκίνησαν σχεδόν παράλληλα, γιατί σε όλη την διάρκεια των αιώνων και της εναλλαγής των εποχών, μαζί με τον κυνηγετικό βίο τους ήταν παράλληλα καρποσυλλέκτες.

Από αυτό το απόμακρο ιστορικό παρελθόν τέθηκαν οι βάσεις της κτηνοτροφίας και της γεωργίας. Από τότε οι ντόπιοι πρωτόγονοι πληθυσμοί συσσώρευαν εμπειρίες πάνω στους δύο αυτούς βασικούς τομείς, που θα τούς αξιοποιήσουν στο μέλλον και φυσικά θα τις βελτιώσουν, και θα τις συστηματοποιήσουν και θα τις εξελίξουν και αυτές οι εμπειρίες θα αποτελέσουν την πείρα των γενεών, που θα τις κληρονομούν η μία γενιά μετά την άλλη.

Στην ορεινή λοιπόν ζώνη, αλλά και σε πολλά πεδινά μέρη, όπου τα εδάφη ήταν ευκολοκαλιέργητα, ανέπτυσσαν τις δικές τους δραστηριότητες, αλλά κι αυτοί οι Προελληνικοί πληθυσμοί που ζούσαν και δραστηριοποιούνταν στα αβαθή των θαλασσών, ανέπτυσσαν άλλες δραστηριότητες και αποκτούσαν άλλες εμπειρίες. Ήταν η περιοχή μας ένα απέραντο δημιουργικό εργαστήριο πρωτόπειρων εμπειριών.

Μπορούμε μόνο με τα μάτια της ψυχής μας να προσεγγίσουμε αυτή την απόμακρη ιστορικά περίοδο, να φανταστούμε τούτους τούς πρώτους κατοίκους ν' αντιπαλεύουν με πάρα πολλά γεγονότα και καταστάσεις για να μπορέσουν να οργανώσουν την πρωτόγονη ζωή τους, για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Κάθε κατάκτησή τους και για να βελτιώσουν τούς όρους της ζωής τους, απαιτούσε και κάποιο καινούριο βηματισμό όπου θα τούς πήγαινε ακόμα πιο πέρα προς τον πολιτισμό.

Και οι πρωτόγονοι αυτοί πληθυσμοί, ύστερα από εκατονταετηρίδες παρουσίας εδώ σε τούτα τα εδάφη, οπωσδήποτε οι όροι της ζωής τους δεν θα παραμείνουν στατικοί, θα προσπαθήσουν εκ των πραγμάτων και των αναγκών να αναπτύξουν τις πνευματικές τους δυνάμεις, τον τρόπο επικοινωνίας τους, στην βελτίωση των τρόπων εκμεταλλεύσεως των γεωργικών και κτηνοτροφικών ασχολιών τους.

Βέβαια δεν γνωρίζουμε τι άλλες δραστηριότητες μπορούσαν ν' αναπτύξουν. Οπωσδήποτε θα πρέπει να πραγματοποιούσαν και κάποια βήματα στους όρους της ίασης, κάτι το οποίο θα πρέπει να ήταν βαρύνουσας σημασίας και γι' αυτόν τον πρωτόγονο κάτοικο της περιοχής μας.

Η εσωτερική τους φωνή, τους έδειχνε το δρόμο να έχουν σαν βοηθό τους κάποιο ανώτερο ον, κάποιο Θεό, δεν γνωρίζουμε το πώς θα τον εκλάμβαναν και πώς θα το προσδιόριζαν. Ο φόβος τους και ο προβληματισμός τους ήταν ο οδηγός τους σε αυτές τους τις αναζητήσεις. Ότι φοβόντουσαν ότι δεν μπορούσαν να εξηγήσουν με το πρωτόγονο μυαλό τους, το θεοποιούσαν και προσπαθούσαν με πρωτόγονες τελετουργίες και ιεροπραξίες, με κινήσεις των χεριών τους, με χορευτικά τοτεμικά δρώμενα, προσπαθούσαν να προκαλέσουν την ευμένεια αυτών των άγνωστων γι αυτούς δυνάμεων τις οποίες επικαλούνται.

Αλλά κι αυτός ο φοβερός διώκτης τους, ο θάνατος, η κακιά τους μοίρα που δεν μπορούσαν να κατανοήσουν, προσπαθούσαν να τον μελετήσουν και να τον εξηγήσουν. 

Έτσι σιγά - σιγά θα δημιουργηθούν τα πρωτόγονα υπαίθρια ιερά, οι πρώτοι προσκυνηματικοί χώροι λατρείας, οι οποίοι στο διάβα των χρόνων θα υποστούν πάρα πολλές μεταλλάξεις – προσαρμογές. Αυτά τα ιερά θα μετατραπούν στα υστερότερα χρόνια σε ναούς, σε συστηματικά λατρευτικά κτίσματα, στα οπαία οι κάτοικοι της περιοχής θ' αρχίζουν να λατρεύουν τούς θεούς τους.

Την Αλυζιακή θάλασσα παρέπλεαν σκάφη, φτιαγμένα από αυτοφυή πάπυρο. Αυτά τα σκάφη φυσικά είχανε μία ειδική κατασκευή. Ο πάπυρος αυτός φύονταν σε κάποια μέρη της Κέρκυρας και οι Κερκυραίοι ήταν οι πρώτοι τεχνίτες, που μπορούσαν να κατασκευάσουν αυτά τα ιδιόρρυθμα σκάφη, με τα οποία μπορούσαν να διαπλέουν όλο το Ιόνιο, αλλά και να διανύουν μεγάλες θαλάσσιες αποστάσεις για την εποχή. Φτάνανε μέχρι την Μήλο, όπου μπορούσαν να προμηθεύονται τον σκληρό ηφαιστειακό λίθο Οψιδιανό ή Οψιανό, κατάλληλο για την κατασκευή εργαλείων, αλλά και εργαλείων καθημερινής χρήσης.

Τούτα τα σκάφη πριν από 40.000 χρόνια περίπου διέρχονταν και από αυτή την Αλυζιακή θάλασσα, όπου αποτελούσαν πρότυπα για την ναυπήγησή τους από τους ντόπιους πληθυσμούς, οι οποίοι θέλανε κι αυτοί να εξελίξουν την πρωτόγονη ναυπηγική τους.

Μεταξύ της Παλαίρου και της Πογωνιάς φύεται αυτό το φυτό του παπύρου, οι σημερινοί κάτοικοι το αποκαλούν παπύρ. Κατασκεύαζαν λοιπόν δικά τους σκαριά, και έτσι διέπλεαν τα γειτονικά πελάγη.

Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι χιλιετηρίδες αργότερα εδώ σε τούτους τους τόπους θ' αναπτυχθούν δραστηριότητες της πόλης της Αλυζίας. Εδώ που δραστηριοποιείται ο πασαλόμπηκτος οικισμός των πρωτόγονων παραλιακών πληθυσμών, όπου εδώ τον γυροφέρνουν τα αγαπημένα στον άνθρωπο θηλαστικά δελφίνια και ότι υπερίπτανται οι γλάροι και τα γλαροπούλια, οι πανάρχαιοι αυτοί κάτοικοι τούτων των ακτών. Εδώ θα χτυπήσει η καρδιά του Αλυζιακού λιμανιού, τα Αλυζιώτικα νεώρια αλλά κι αυτό το προσκυνηματικό διαχρονικό κέντρο λατρείας των Αλυζαίων, το ιερό Τέμενος αφιερωμένο στον Ημίθεο Ηρακλή, του ήρωα των πολιτικών ελευθεριών και αυτού του Απόλλωνα, του Θεού του Φωτός, της μουσικής της μαντικής και της ιατρικής.

Η περίληψη του άρθρου δυστυχώς περιορίζεται εδώ, ζητάμε συγγνώμη και κατανόηση από όλους ….