Το κατά Παπαδιαμάντη πολιτικό ήθος ή όπως το έθεσε ο Ισοκράτης: "Ου γαρ τοις ψηφισμάσιν αλλά τοις ήθεσιν καλώς οικείσθαι τας πόλεις", δηλαδή οι πόλεις διοικούνται σωστά όχι με τους νόμους, αλλά με το ήθος.

Πηγή: http://www.philenews.com

Γράφει ο Μιχάλης Αθηαινίδης.

Οικονομολόγος - πολιτικός αναλυτής.

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911) υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους πεζογράφους της Νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης είχε πει ότι ο Μακρυγιάννης είναι ο πιο σημαντικός πεζογράφος της νέας Ελληνικής λογοτεχνίας, αν όχι και ο πιο μεγάλος, γιατί έχουμε και τον Παπαδιαμάντη.

Ο Παπαδιαμάντης με το πεζογραφικό του έργο καθαγίασε την Ελληνική γλώσσα, ζωγράφισε την ομορφιά της Ελληνικής φύσης και ιδιαίτερα αυτής της γενέτειρας του που ήταν το νησί Σκίαθος. Ύμνησε την παράδοση, τα ήθη και έθιμα και τον πολιτισμό της Ελλάδας. Με τη ζωή του ύψωσε σε δυσθεώρητα ύψη τις αρετές της ολιγάρκειας της ταπεινότητας και της ελεημοσύνης.

Υπήρξε αγνός όχι μόνο στις πράξεις αλλά και στη διάνοια. Πέρασε, όπως θάλεγε και ο Οδυσσέας Ελύτης, ολάκερη τη ζωή του με το ελάχιστο. Ενδεικτικό της ολιγάρκειάς του είναι το περιστατικό που αναφέρει ο επιστήθιος φίλος του και επίσης λογοτέχνης Παύλος Νιρβάνας, όταν ο Παπαδιαμάντης ξεκίνησε τη συνεργασία του με την εφημερίδα το Άστυ, ο Διευθυντής του προσέφερε για μισθό 150 δραχμές. Η απάντηση του Παπαδιαμάντη ήταν: "Πολλές είναι εκατόν πενήντα μου φτάνουνε εκατό".

Θυμήθηκα τον Παπαδιαμάντη, στον οποίο κατά καιρούς επιστρέφω ξανά και ξανά για ψυχική ανάταση διαβάζοντας στις εφημερίδες για τον αρχηγό κοινοβουλευτικού κόμματος που αρνήθηκε το 2005 να δεχθεί για την προσωπική του ασφάλεια δύο αστυνομικούς. Σαν αντιστάθμισμα όμως δέχθηκε, κατά τον ίδιο ή απαίτησε κατά τους επικριτές του, μηνιαίο επίδομα για αρχικό ποσό 1.500 ευρώ που στη συνέχεια, ένεκα οικονομικής κρίσης, μειώθηκε στα 1.000 ευρώ. Εξαργύρωσε δηλαδή για όφελος του κόμματος του την "αφοβία" του με ένα συνολικό ποσό μέχρι σήμερα γύρω στις 200.000 ευρώ. Τον θυμήθηκα ακούγοντας τον Γενικό Γραμματέα της ΠΑΣΥΔΥ να απειλεί με δικαστικά μέτρα αν οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν εξαιρεθούν της υποχρεωτικής για όλους τους άλλους εισφοράς στο ΓεΣΥ.

Θυμήθηκα τον Παπαδιαμάντη διαβάζοντας ένα πρόσφατο ρεπορτάζ στον «Ελεύθερο τύπο» των Αθηνών, με το οποίο αποκαλύπτεται ότι οι Έλληνες βουλευτές πληρώνουν το χαμηλότερο ποσοστό φόρου πάνω στις απολαβές τους, από όλους τους άλλους εργαζόμενους. Συγκεκριμένα οι συνολικές ετήσιες απολαβές των Ελλήνων βουλευτών που ανέρχονται σε 74.000 ευρώ, εκτός των πρόσθετων επιδομάτων συμμετοχής τους στις επιτροπές και στη Ολομέλεια, επιβαρύνονται με 7.000 φόρους. Όλοι οι άλλοι Έλληνες εργαζόμενοι, για το ίδιο ύψος απολαβών, πληρώνουν 29,000 φόρο εισοδήματος. 

Θυμούμαι πάντα τον Παπαδιαμάντη όταν σκέφτομαι ότι οι βουλευτές μας για τέσσερα τώρα χρόνια δεν βρήκαν χρόνο να αναπροσαρμόσουν και για την δική τους περίπτωση το όριο συνταξιοδότησης στα 65 χρόνια. Και έτσι παραμένουν οι μόνοι που μαζί με τους υπουργούς παίρνουν σύνταξη στα 60 τους χρόνια.

Ο Παπαδιαμάντης έζησε σε μια εποχή που η κακοδιαχείριση σε συνδυασμό με την κοινωνική διαφθορά οδήγησαν την οικονομία της Ελλάδας στη κατάρρευση. Μνημειώδης παρέμεινε η ομολογία του τότε πρωθυπουργού Χαρίλαου Τρικούπη (1832-1896) "Δυστυχώς επτωχεύσαμε".

Ο Παπαδιαμάντης από τη στήλη της εφημερίδας του με πόνο ψυχής και οργή καυτηρίαζε την κατάντια της χώρας του γράφοντας το αξεπέραστο και διαχρονικά επίκαιρο "Και τώρα τι πταίει η γλαυξ η θρηνούσα επί ερειπίων Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος. Θα έλεγε τις ότι η χώρα αυτή ηλευθερώθη επίτηδες διά να αποδειχθή ότι δεν ήτο ικανή προς αυτοδιοίκηση".

Πέρασαν από τότε 120 ή και περισσότερα χρόνια και ακόμη ούτε η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος καταφέραμε να αυτοδιοικηθούμε σωστά. Οι γλαύκες συνεχίζουν να κλαίνε πάνω στα ερείπια που εμείς συσσωρεύουμε με τις αστοχίες μας.

Αποτύχαμε να αυτοδιοικηθούμε σωστά, όχι γιατί δεν έχουμε τους κατάλληλους νόμους, αλλά γιατί όπως το έθεσε ο Ισοκράτης πριν από 2.500 χρόνια: "Ου γαρ τοις ψηφισμάσιν αλλά τοις ήθεσιν καλώς οικείσθαι τας πόλεις" , δηλαδή οι πόλεις διοικούνται σωστά όχι με τους νόμους, αλλά με το ήθος.