Μετά από μια πολύμηνη καραντίνα ελέω COVID-19 κατά την οποία παραμείναμε “αποκλεισμένοι” στην Λευκάδα, περιμέναμε πως και πως να ανοίξουν τα “σύνορα” και να απελευθερωθούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό. Η πρώτη μας εξόρμηση, κοντινή μεν αλλά με συμβολική σημασία.
Στην Λευκάδα παρόλο που αυτή ανήκει στα Επτάνησα, η δημοτική μουσική και ο ήχος του κλαρίνου είναι πολύ δημοφιλή μιας και οι σχέσεις των κατοίκων του νησιού με τους Αιτωλοακαρνάνες και τους Ηπειρώτες γείτονες ήταν ανέκαθεν πολύ στενές.
Το νησί μας αποτελείται κατά κύριο λόγο από ορεινά εδάφη ακατάλληλα για καλλιέργειες σιτηρών και ελάχιστες πεδινές εκτάσεις για αυτό και οι κύριες καλλιέργειες είναι τα αμπέλια και οι ελιές. Η ανάγκη όμως των κατοίκων για σιτηρά και όχι μόνο, δημιούργησαν τους ισχυρούς δεσμούς με τους κατοίκους της Αιτωλοακαρνανίας κυρίως, περιοχή που διαθέτει μεγάλες πεδινές καλλιεργήσιμες εκτάσεις στις οποίες καλλιεργούνται σιτηρά, βαμβάκι, καπνά, κα. Έτσι οι Λευκαδίτες πωλούσαν ή αντάλλασσαν λάδι και κρασί με σιτάρι, αλεύρι, καλαμπόκι κλπ.
Συνηθισμένο φαινόμενο τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν δε και μετακίνηση εργατικού δυναμικού από την Λευκάδα στις περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας, της Ηπείρου και όχι μόνο, αφού πολλές φορές οι Λευκαδίτες εργάτες έφταναν μέχρι την Αχαΐα προκειμένου να εργαστούν σε αγροτικές εργασίες αποκομίζοντας τις περισσότερες φορές αντί μισθού, αλεύρι με το οποίο θα έφτιαχναν το ψωμί της χρονιάς για να ταΐσουν τις οικογένειες τους.
Όλη αυτή η συνεχόμενη επαφή των κατοίκων της Λευκάδας με τους γείτονες τους, επηρέασε βαθιά και τις πολιτιστικές συνήθειες των κατοίκων του νησιού, κυρίως των χωριών, οι οποίοι σε αντίθεση με τα υπόλοιπα Επτάνησα, διασκεδάζουν με δημοτικά τραγούδια και μουσική. Με δεδομένα όλα τα παραπάνω λοιπόν, οι Λευκαδίτες δεν θα μπορούσαν να μην αγαπήσουν στον μέγιστο βαθμό τον σπουδαιότερο, κατά πολλούς, δημοτικό τραγουδιστή Τάκη Καρναβά από την Κανδήλα Ξηρομέρου της Αιτωλοακαρνανίας.
Είναι λογικό λοιπόν και εγώ ως Λευκαδίτης να έχω ιδιαίτερη αδυναμία στην δημοτική μουσική, την οποία και υπηρετώ ως μουσικός από 15 ετών και φυσικά είναι φυσικό επακόλουθο να διακατέχομαι από μεγάλο πάθος για τον “μπάρμπα Τάκη”. Άλλωστε θυμάμαι ακόμα έστω και αμιδρά όταν σε παιδική ηλικία με τον παππού μου είχαμε ανέβει στην Καρυά για να πάμε στα “όργανα” και να ακούσουμε τον Τάκη Καρναβά.
Το χωριό του λοιπόν η Κανδήλα ήταν ο προορισμός της κυριακάτικης εξόρμησης μας έχοντας ως σκοπό να ανάψουμε με σεβασμό το καντήλι στον τάφο του μπάρμπα Τάκη ο οποίος έφυγε από την ζωή στις 20 Ιουλίου το 1999 νικημένος από τον καρκίνο σε ηλικία 63 ετών.
Ο Δημήτρης (Τάκης) Καρναβάς γεννήθηκε στις 3 Απριλίου το 1936 στο χωριό Κανδήλα της επαρχίας Ξηρομέρου του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και ήταν το πρώτο από τα 4 παιδιά του Γιώργου και της Βασιλικής το γένος Καπότη από τον Πέρσεβο, τα άλλα τρία ήταν η Σταυρούλα η Ιουλία και η Ειρήνη.
Έζησε πολύ φτωχικά χρόνια όπως η πλειονότητα των παιδιών εκείνης της εποχής (πόλεμος-εμφύλιος κ.τ.λ) και προκειμένου να στηρίξει την οικογένεια του βοηθούσε στις αγροτικές δουλειές και κυρίως στην καλλιέργεια του καπνού που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην περιοχή.
Σε ηλικία 16 χρονών, ξεκίνησε το τραγούδι με μια κομπανία από το χωριό ακολουθώντας τον πατέρα του ο οποίος έπαιζε λαούτο παρέα με τον Κωνσταντίνο Ζώτο (πατέρας του μετέπειτα κορυφαίου λαουτιέρη ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΩΤΟΥ, που έχει διδάξει στα Τ.Ε.Ι. Ιωαννίνων και Άρτας ) σε διάφορα πανηγύρια και γάμους της περιοχής.
Οι εκπληκτικές φωνητικές ικανότητες, ταλέντο του και η μουσική του αντίληψη πολύ σύντομα ξεχώρισαν και αναγνωρίστηκαν από φτασμένους μουσικούς της εποχής εκείνης όπως ο Τουρκοβασίλης από την περιοχή της Πρέβεζας (κλαρίνο) και του Σούκα από την περιοχή της Άρτας (κλαρίνο), με τους οποίους ξεκίνησε να συνεργάζεται πηγαίνοντας σε πανηγύρια σε όλη την Αιτωλοακαρνανία, την Ήπειρο και την Λευκάδα. Εκείνη την εποχή δε στην Κανδήλα ζούσε και ο δεξιοτέχνης του κλαρίνου Βασίλης Σαλέας “ο παλιός” (θείος του γνωστού σημερινού Βασίλη Σαλέα) όπου μαζί έφτιαξαν ένα δυνατό ντουέτο. Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα έως τα μέσα του 1950.
Το 1954 ο Τάκης κλέφτηκε και παντρεύτηκε με την Αγγέλλω Κοντογιώργη το γένος Αθανασίου με καταγωγή από το Νυδρί Λευκάδος και την Κανδήλα Ξηρομέρου. Ο γάμος τους έγινε μυστικά όπως ήταν φυσικό,στο ξωκλήσι του Άι Νικόλα λίγο έξω από την Άνω Κανδήλα, κουμπάρος ήταν ο κύριος Σακουφάκης. Ο Τάκης Καρναβάς απέκτησε με την Αγγέλλω τρία παιδιά, τον Παρασκεύα την Πολυξένη και τον Γιάννη.
Το 1961 τον καλεί στην Αθήνα ο σπουδαίος κλαρινίστας Βασίλης Σούκας, ο οποίος τον φέρνει σε επαφή με διάφορες δισκογραφικές εταιρείες της εποχής όπως η ΜΙΝΟΣ, η ΚΟΛΟΥΜΠΙΑ κα. Αυτή ήταν η αρχή μιας θαυμαστής πορείας κατά την διάρκεια της οποίας ο Τάκης Καρναβάς ηχογράφησε περίπου 45 δίσκους (20 δίσκοι 45 στροφών και 25 δίσκοι 33 στροφών).
Η φήμη του Καρναβά γιγαντώνεται και το όνομα του παίρνει μυθικές διαστάσεις. Όπου εμφανίζεται ο κόσμος συρρέει για να τον ακούσει και να χορέψει όπως αυτός τους καθοδηγούσε με την μελωδική φωνή του και τις φορτισμένες έως σπαρακτικές φορές ερμηνείες του οι οποίες άγγιζαν απευθείας τις ψυχές των ανθρώπων.
Τις χειμερινές περιόδους ο Καρναβάς εμφανίζεται σε μαγαζία της Αθήνας όπως η Βοσκοπούλα και ο περίφημος Έλατος, συνοδευόμενος πάντα από τους κορυφαίους μουσικούς της εποχής και δη κλαρινίστες όπως ο Βαγγέλης Κοκκώνης, ο Βασίλης Σούκας και ο Βασίλης Σαλέας, ο Μάκης Βασιλειάδης, ο Γιάννης Βασιλόπουλος κα.
Το όνομα του δεν άργησε να περάσει τα σύνορα της χώρας μας και έτσι ο Καρναβάς με επίλεκτους μουσικούς περιοδεύει στο εξωτερικό όπου υπάρχουν Έλληνες. Οι εμφανίσεις του στην Γερμανία, το Βέλγιο, την Αμερική και τον Καναδά αλλά ακόμα και την Αυστραλία έχουν μείνει στην ιστορία. Η φωνή και τα τραγούδια του Καρναβά οι Έλληνες και δη όσοι κατάγονται από περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας και την Ηπείρου, απαλύνουν τον καημό της ξενιτιάς και τους ξυπνούν τις όμορφες αναμνήσεις από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους αλλά και την Ελλάδα εν γένει.
Ο Καρναβάς δίνεται ολοκληρωτικά στο δημοτικό τραγούδι ερμηνεύοντας τα δημοτικά τραγούδια όπως μόνο εκείνος γνώριζε. Μερόνυχτα ατελείωτα, χωρίς διάλειμμα, χωρίς σταματημό προσφέρει το ταλέντο με τον οποίο τον προίκισε ο Δημιουργός του στους ανθρώπους απαλύνοντας τους καημούς και τους πόνους τους αλλά και διασκεδάζοντας τους στις γιορτές και στις χαρές τους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι παρόλη την δόξα και την λατρεία που δείχνει ο κόσμος στο πρόσωπο του ο Καρναβάς παραμένει απλός και προσιτός χωρίς ίχνος υπεροψίας. Με ιδιαίτερα αυξημένη αίσθηση του χιούμορ ακόμα και όταν δεν βρίσκεται στο πατάρι χαρίζει στους ανθρώπους το γέλιο και την χαρά.
Μαρτυρίες αναδεικνύουν και ένα ακόμα όμως πρόσωπο του Καρναβά. Αυτό του φιλάνθρωπου. Αθόρυβα στηρίζει και βοηθάει όποιον μπορεί στηρίζοντας οικονομικά ανθρώπους και οικογένειες που βρισκόταν σε ανάγκη.
Γέροι, νέοι και παιδιά παθιάζονται όταν τον ακούν να τραγουδάει εμβληματικά τραγούδια όπως την Πανώρια, Βαθιά σπηλιά μες τα βουνά, Όσο γλυκιά είναι η ζωή, Στον Άδη θα κατέβω, Παπαδοπούλα, Αγγέλω κραίνει η μάνα σου, Πανάθεμα σας βάσανα, Τούτη γης κυρά Γιώργαινα, Σελίμπεης, Παρήγγειλα στον γάμου σου, Σταυραετέ περήφανε και άλλα πολλά. Η λίστα δεν έχει τελειωμό!
Το 1995 ο “μπάρμπα Τάκης” όπως τον αποκαλούν οι νεότεροι, μετά από μια ακόμα κοπιαστική βραδιά, παθαίνει εγκεφαλικό το οποίο κλονίζει σοβαρά την υγεία του και έτσι αποσύρεται από την ενεργό δράση και έτσι επιστρέφει στην γενέτηρά του την Κανδήλα. Πριν προλάβει να συνέρθει προσβάλλεται από καρκίνο και στις 20 Ιουλίου το 1999 η γη της πατρίδας του τον δέχεται για πάντα στην αγκαλιά της.
Αν και ο φυσικός θάνατος του Καρναβά έχει επέλθει εδώ και 22 χρόνια το όνομα του δεν σβήστηκε από την μνήμη των ανθρώπων. Τα τραγούδια του ακόμα και σήμερα ξεπηδούν από τα χείλη των Ελλήνων σε όλη την γη και οι θρυλικές ζωντανές ηχογραφήσεις του κατακλύζουν το YouTube συγκεντρώνοντας εκατοντάδες χιλιάδες προβολές.
Ας είναι ελαφρύ το χρώμα που σε σκεπάζει μπάρμπα Τάκη Καρναβά. Αιωνία σου η μνήμη.
Υ.Γ.: Επειδή η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύτηκα μέχρι να βρω το μνημείο, για να διευκολύνω τους επόμενους που τυχόν αποφασίσουν να το επισκεφτούν, προχώρησα στην καταχώρηση του τάφου στους χάρτες της Google οπότε με την αναζήτηση "Τάφος Τάκη Καρναβά" θα βρουν λεπτομερείς οδηγίες μέχρι εκεί.
Σχετικός σύνδεσμος: https://goo.gl/maps/pSPbfjx52BDFV4Eb7
-------------------------------------
Αγαπητοί φίλοι γεια σας,
Ονομάζομαι Νίκος Καββαδάς και είμαι ο δημιουργός και μέχρι πρότινος ιδιοκτήτης και διαχειριστής του ενημερωτικού portal της Λευκάδας "My Lefkada" το οποίο πούλησα προ 3 ετών όταν για οικογενειακούς λόγους μετανάστευσα στην Δανία.
Βρισκόμενος εκεί δημιούργησα ένα προσωπικό blog στο οποίο αναρτώ άρθρα που αφορούν σε διάφορες εξορμήσεις που κάνουμε με την σύζυγο μου, και μπορείτε να το δείτε εδώ: https://voyagers.dk/
Η μοίρα τα έφερε και επιστρέψαμε στην Λευκάδα προ μερικών μηνών, συνεχίζω όμως και αναρτώ άρθρα από τις εξορμήσεις μας μια εκ των οποίων ήταν στον τάφο του θρυλικού Ξηρομερίτη τραγουδιστή Τάκη Καρναβά στην Κανδήλα.
Η συγκεκριμένη επίσκεψη στο μνημείο του μπάρμπα Τάκη ήταν κάτι που καιρό ήθελα να κάνω, αφού ως μουσικός και εγώ (παίζω τύμπανα από μικρό παιδί στα πανηγύρια) ένιωθα την εσωτερική ανάγκη να του ανάψω το καντήλι ως ένδειξη σεβασμού στον μεγάλο αυτό καλλιτέχνη.
Το συγκεκριμένο άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ: https://voyagers.dk/episkepsi-ston-tafo-tou-taki-karnava/
Σε περίπτωση που σας ενδιαφέρει μπορείτε με την άδεια μου να αναδημοσιεύσετε το συγκεκριμένο άρθρο στο αξιόλογο blog σας.
Με εκτίμηση
Νίκος Καββαδάς
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Όλα τα σχόλια θα εμφανίζονται μετά την έγκρισή τους από τους διαχειριστές του ιστολογίου.
Σχόλια υβριστικά, συκοφαντικά, ειρωνικά, υποτιμητικά, μειωτικά και απαξιωτικά ή σχόλια χυδαία, σεξιστικά, ρατσιστικά και θρησκευτικού μίσους, σχόλια με μηνύματα που δεν καταλαβαίνουμε, ονομαστικές αναφορές σε απλούς πολίτες και προβοκατόρικα ή σχόλια που δεν έχουν σχέση με τη παραπάνω ανάρτηση, ΔΕΝ θα δημοσιεύονται.
Επίσης ΔΕΝ θα δημοσιεύονται σχόλια που δείχνουν φανερά ότι ο σχολιαστής δεν γνωρίζει καν το θέμα που σχολιάζει, έχει φανερά πλήρη άγνοια για το αντικείμενο της ανάρτησης και απλώς σχολιάζει για να δει το σχόλιο του να δημοσιεύεται και να αισθανθεί ο ίδιος ικανοποίηση.
Τα σχόλια και τα κείμενα των αναγνωστών εκφράζουν τους ίδιους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.
Παρακαλούμε τους αναγνώστες μας να διατυπώνουν τα σχόλια τους με κόσμιο τρόπο για να δημοσιευτούν.
Η Ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια για να πούμε αυτό που θέλουμε και να ασκήσουμε την κριτική μας, αποφεύγοντας όλα τα πιο πάνω που αναφέρονται.
Εάν παρ' όλα αυτά κάποιος θεωρεί ότι θίγεται από ανάρτηση ή σχόλιο στο Blog, καλείται να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω του e-mail προς αποκατάσταση.