Ιφθίμη, κούρη μεγαλήτορος Ικαρίοιο (της κόρης του μεγαλόψυχου Ικαρίου. Ομήρου Οδύσσεια).

Η Ιφθίμη στον ύπνο της Πηνελόπης.

Του κ. Σπύρου Δ. Ζαβογιάννη.

Εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα.

Σε αυτό το άρθρο που δημοσιεύουμε μέσω του Blog ΜΥΤΙΚΑΣ PRESS, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε στην ετέρα κόρη του Ικαρίου και της Πολυκάστης την Ιφθίμη, την αδελφή της Πηνελόπης και αδελφή φυσικά του Αλυζέα και του Λευκάδιου. Το θεωρήσαμε ιερό μας χρέος μετά από την μακροχρόνια μελέτη μας με την Αλυζία και το πρώτο βασιλικό της οίκο.

Το άρθρο αυτό αφήνει πάρα πολλά ερωτηματικά λόγω ακριβώς ελλείψεως πηγών. Πολύ πιθανόν ήθελε πολύ περισσότερη μελέτη για να καταλήξουμε σε πιο βέβαια συμπεράσματα. Θέλω να πιστεύω ότι αυτό θα το επιχειρήσουμε στο μέλλον.

Κι αυτή η εργασία αποτελεί τμήμα της τρίτομης εργασίας μας «Αλυζία αρχαία πόλη της Ακαρνανίας».

Οι εργασίες που αναφέρονται στην πόλη της Αλυζίας είναι περίπου είκοσι δύο ογκώδεις τόμοι, πλαισιωμένοι με μοναδικό φωτογραφικό υλικό.

Ευχαριστίες στον Βασίλειο Σούλα για την προσπάθεια της δημοσίευσης.

Σπύρος Δ. Ζαβογιάννης

Αργυρούπολη 27.5.2016

Ιφθίμη, κούρη μεγαλήτορος Ικαρίοιο (της κόρης του μεγαλόψυχου Ικαρίου. Ομήρου Οδύσσεια).

Θυγατέρα του Ικαρίου, αδελφή της Πηνελόπης (από το λεξικό της μυθολογίας του Χάρη - Πάτση). Έχουμε αποδείξει με όσες δυνάμεις διαθέταμε, αλλά και όσα επιχειρήματα μπορέσαμε ν' αντλήσουμε, από διάφορες μελέτες και προσεγγίσεις, αλλά και από αυτή την τοπική παράδοση, στην πολυσέλιδη μελέτη μας «Πηνελόπη πριγκίπισσα των Αλυζαίων βασίλισσα της Ιθάκης», ότι η Πηνελόπη ήταν κόρη του Ικαρίου και της Πολυκάστης, κόρη του Ακαρνάνος άρχοντος Λυγαίου ή Λυγκαίου, και ότι γεννήθηκε στην Αλυζία, την αρχαία Ακαρνανική πόλη.

Ο Ικάριος με την Πολυκάστη είχαν αποκτήσει και μια δεύτερη κόρη την Ιφθίμη, η οποία κι αυτή φυσικά γεννήθηκε στην Αλυζία. Δεν αναφέρεται από κάποιους αρχαίους συγγραφείς ότι τούτη η δεύτερη κόρη του Ικαρίου, την είχε αποκτήσει από την Ναϊάδα Περίβοια, την παλλακίδα, όταν βρισκότανε στην Σπάρτη και συμβασίλευε με τον αδελφό του Τυνδάρεως.

Σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές με την παλλακίδα Περίβοια απέκτησε έξι παιδιά, τον Θάαντα, τον Δαμάσιππο, τον Αλήτη, τον Περίλεω, τον Ιμεύσιμο κι εδώ αναφέρει την Πηνελόπη. Παραλείπονται τα άλλα δύο αρσενικά παιδιά ο Αλυζέας και ο Λευκάδιος. Θέλουμε λοιπόν να πιστεύουμε ότι η Πηνελόπη ήταν Αλυζιοπούλα, αλλά και σύμφωνα με τις γνώμες διαφόρων μελετητών, αρχαίων και νεωτέρων, ότι δεν ήταν κόρη της Ναϊάδας Περίβοιας. Ο θεσμός των παλλακίδων στο Σπαρτιατικό παλάτι ήταν θεσμός για τους περιώνυμους άρχοντες, όπως έπραττε και αυτός ο περίφημος βασιλιάς πατέρας, του Ικαρίου και του Τυνδάρεω, Περιήρης. Ήταν λοιπόν κόρη της Ακαρνάνισσας Πολυκάστης, άρα λοιπόν και η καρδιακή αδελφή της Ιφθίμη, γεννήθηκε στην Αλυζία, από τους ίδιους φυσικά γονείς.

Ο Στράβων αναφέρεται:

«Φασί δε Τυνδάρεω και τον αδελφό αυτού Ικαρίω, επεσόντος υπό Ιπποκόντος της οικείας ελθείν παρά Θέστιον το των Πλευρωνίων άρχοντα και συγκατακτήσασθαι την πέραν του Αχελώου πολλήν επί μέρει του μεν ούν Τυνδάρεω ναλελθείν οίκαδε γήμαντα Λήδαν την του Θεστίου θυγατέρα, του δ' Ικαρίου υπομείναντα της Ακαρνανίας έχοντα μέρος και τακτοποιήσασθαι την τε Πηνελόπην εκ Πολυκάστης του Λυγαίου θυγατρός και τους αδελφούς αυτής».

Από τα παραπάνω που αναφέρονται, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο Ικάριος ήρθε στην Ακαρνανία, και σαν οικήτορας έκτισε την πόλη της Αλυζίας, αλλά και κατέκτησε φυσικά αργότερα και τμήματα της ευρύτερης περιοχής, όπως τμήματα της Ακαρνανίας, αλλά και της Λευκάδας, όπου συμβασίλευε με τον Αλυζέα και τον Λευκάδιο τα δύο αρσενικά παιδιά του, που απέκτησε, φυσικά με την Πολυκάστη.

Κάποια άλλη παράδοση αναφέρει ότι ο Ικάριος γύρισε στην Σπάρτη, ή στις Αμύλκες της Λακωνικής, όπου συμβασίλευαν με τον καρδιακό αδελφό του Τυνδάρεω, τον πατέρα της ωραίας Ελένης, της γυναίκας του Μενελάου, του αδελφού του Αγαμέμνονα. Και τότε λέγεται ότι εκεί παντρεύτηκε την Ναϊάδα Περίβοια, ή την είχε σαν παλλακίδα, ένας θεσμός, που ευδοκιμούσε στα Σπαρτιατικά παλάτια, όπως έκανε ο πατέρας του Περιήρης, όπου απέκτησε τον ένα από τους γιους του τον Ιπποκόοντα, που εκδίωξε τα δύο καρδιακά αδέλφια από τον θρόνο της Σπάρτης για ν' ανέλθει αυτός και να κυβερνήσει. Λέγεται ότι από την Ναϊάδα Περίβοια απέκτησε έξι παιδιά, που αναφέραμε παραπάνω.

Καθηγήτρια Ολλανδικού Πανεπιστημίου όπου ζει στον Πόρο της Κεφαλονιάς, η Αριέττα Γκράμερ, σε ένα πολυσέλιδο και εμπεριστατωμένο έργο της με τίτλο «Ομηρική Ιθάκη» αναφέρεται σχετικά: «Ο Οδυσσέας παντρεύτηκε την Πηνελόπη θυγατέρα του Ικαρίου, ήταν αδελφός του Τυνδάρεω, βασίλευε στην Σπάρτη, κατ' άλλους στην Ακαρνανία, και της Περίβοιας ή κατ' άλλους της Πολυκάστης».

Και πολλοί άλλοι μελετητές της Οδύσσειας διχογνωμούν ως αναφορά ποια από τις δύο γυναίκες του , η Περίβοια στην Σπάρτη ή η Πολυκάστη στην Ακαρνανία γέννησε την Πηνελόπη. Από την Εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια στο άρθρο Ιφθίμη διαβάζουμε:

«Στην Ελληνική μυθολογία με το όνομα Ιφθίμη, είναι γνωστή μια θυγατέρα του Ικαρίου του Λακεδαίμονος και της Ναϊάδας Περίβοιας ή της Πολυκάστης».

Μετά από πολύχρονη μελέτη τα γεγονότα τα αφορώντα την τοπική ιστοριογραφία, έχουμε βεβαία την πεποίθηση ότι ο Ικάριος παρέμεινε μόνιμα στην Ακαρνανία, παντρεύτηκε την κόρη του Ακαρνάνα άρχοντα Λυγαίου ή Λυγκαίου και δεν επέστρεψε ποτέ πλέον στην Σπάρτη και μαζί της απέκτησε τις δύο κόρες του την Πηνελόπη και την Ιφθίμη, αλλά και τούς δύο γιους του τον Αλυζέα και τον Λευκάδιο, και ότι και τα τέσσερα αυτά παιδιά γεννήθηκαν στην Αλυζία της Ακαρνανίας. Δεν γνωρίζουμε αν η Ιφθίμη ήταν πρωτότοκη ή δευτερότοκη κόρη του. Για τούτη την κόρη του Ικαρίου δυστυχώς τίποτα δεν έχει γραφτεί από τους διάφορους ιστορικούς συγγραφείς παρά ελάχιστα.

Ούτε κι αυτός ο Όμηρος αναφέρεται σχετικά, πέρα από το απείκασμα (φάντασμα) που παρουσιάζεται στον ύπνο τη αδελφής της για να την παρηγορήσει. Σχετικά θ' αναφερθούμε παρακάτω.

Ακόμα και το όνομά της, δεν διαιωνίστηκε στην πόλη της Αλυζίας, καμιά γυναίκα δυστυχώς δεν το έφερε σε αντίθεση με την Πηνελόπη, το όνομά της το φέρουν πάρα πολλές γυναίκες σε τοπικό επίπεδο, και φυσικά όχι μόνο είναι σχεδόν παγκόσμιο. Το όνομά της οδηγήθηκε στην λησμονιά, παρ' εκτός και η τοπική διαχρονική παράδοση το ταύτησε με αυτό της Ευθυμίας. Το ερώτημα το οποίο τίθεται είναι, ήταν λιγότερο αγαπητή από τους Αλυζαίους και από αυτόν τον πατέρα της, από την Πηνελόπη; Εστερείτο των χαρισμάτων της αδελφής της; Μαζί γυρίζανε όλους τούς τόπους, αλλά και με τις πολυαγαπημένες τους φίλες. Φτάνανε στο προσκυνηματικό κέντρο του Απόλλωνα και του Ηρακλή στο Βούλκο, όπου προσεύχονταν στους, αγαπημένους θεούς τους, έφταναν στο λιμάνι και στα ναυπηγεία, επισκέπτονταν τον πολυαγαπημένο τους πολύδεντρο κήπο, όπου μάζευαν φρούτα και γεμίζανε τα καλάθια τους, αλλά και πολλά λουλούδια, που τα μετέφεραν στο παλάτι για να τα προσφέρουν δώρο στους γονείς τους. Ο Ικάριος θα παντρέψει την κόρη του Ιφθίμη στις Φέρες της Θεσσαλίας, με το γιο του Άδμητου και της Αλκήστης, τον Εύμηλο, του οποίου το όνομα ομολογεί ότι είχε στην κατοχή του πολλά πρόβατα (μήλα - πρόβατα).

Πώς ο Ικάριος πάντρεψε την κόρη του τόσο πολύ μακριά; Θα πρέπει τα δύο αυτά βασίλεια της Αλυζίας και των Φερών να είχανε κάποια στενή σχέση, η οποία μπορεί ν' αναπτύχθηκε φυσικά αργότερα. Και οι δύο αυτοί πληθυσμοί προέρχονταν από το Αχαϊκό Γένος. Ο Εύμηλος θα βρεθεί συμπολεμιστής των Αχαϊκών ηρώων στην Τρωϊκή εκστρατεία. Σε τούτη την περιοχή αργότερα φυσικά μετά την λήξη του Τρωϊκού πολέμου, περίπου δέκα εννιά χρόνια σύμφωνα με την Οδύσσεια, ο γαμπρός του Τυνδάρεω, Μενέλαος, αλλά και η κόρη του ωραία Ελένη, θα παντρέψουν την κόρη τους Ερμιόνη, με το Νεοπτόλεμο, το γιο του Αχιλλέα στην περιοχή της Φθίας.

Την κόρη του ο Μενέλαος την είχε τάξει στο γιο του Αχιλλέα, όταν συμπολεμούσαν και έδιναν τα πάντα, μαζί φυσικά και με τον Οδυσσέα για την εκπόρθηση της καλοφρούρητης καστροπολιτείας του Ιλίου. Οι γάμοι λάμβαναν χώρα όταν ο Τηλέμαχος έφθασε στο παλάτι της Σπάρτης, για να πληροφορηθεί από τον συμπολεμιστή του πατέρα του βασιλιά της Λακεδαίμονος Μενέλαο, για την τύχη του πατέρα του. Στην Φθία λοιπόν παντρεμένη η ανιψιά της Ερμιόνης, της Ιφθίμης, της πρώτης της εξαδέλφης, οπωσδήποτε σαν βασίλισσα θα είχε αναπτύξει στενές σχέσεις και επαφές με τα κοντινά βασίλεια. Στην Φθία λοιπόν και στις Θεσσαλικές Φέρες θα γίνουν βασίλισσες η κόρη του Ικαρίου και η κόρη του Μενελάου και εγγονή του Τυνδαρέω.

Επικεφαλής ο Εύμηλος με ένδεκα πολεμικά πλοία, συμμετέχει στην εκστρατεία της Τροίας. Στις Θεσσαλικές Φέρες κατοικούσαν οι Επειοί, Λάπιδες. Λέγεται ότι ο Εύμηλος ήταν ένας από τους μνηστήρες της Πηνελόπης και ήρθε στην Αλυζία με βασιλικό πλοίο για να την διεκδικήσει. Τόση ήταν η φήμη αυτής της πριγκίπισσας, που είχαν διαδοθεί οι χάρες της σε όλο τον τότε Αχαϊκό κόσμο. Σαν αυτή παντρεύτηκε τον Οδυσσέα και αυτός αργότερα θα πάρει για γυναίκα του την αδελφή της Ιφθίμη. Δεν γνωρίζουμε αν σε τούτο το συνοικέσιο συμμετέχει ενεργά και ο Οδυσσέας, ο οποίος γνώριζε τούτο το βασιλόπουλο κατά την περιοδεία τους σε όλο τον τότε Ελληνικό χώρο, όπως παρακινήσει τους κατά τόπους Αχαιούς Βασιλείς να συμμετάσχουν της Τρωϊκής εκστρατείας. Τα μοναδικά χαρίσματα του Εύμηλου του έκαναν εντύπωση, και τα οποία θα φανούν στις πολεμικές αναμετρήσεις που θα δώσουν οι Έλληνες στην αμμουδερή παραλία του Σκάμανδρου ποταμού στα πολεμικά γεγονότα, που για μια δεκαετία θα λαμβάνουν χώρα εκτός της καστροπολιτείας του Πριάμου.

Στην Οδύσσεια, στο γράμμα "δ" η θεά Αθηνά δημιουργεί ένα επείκασμα (φάντασμα) της Ιφθίμης και το στέλνει στον ύπνο της Πηνελόπης . Αυτή η «εικονική» Ιφθίμη, όπως χαρακτηριστικά περιγράφει με την αθάνατη πέννα του ο θείος Όμηρος δίνει θάρρος στην Πηνελόπη, αφού η αδελφή της και βασίλισσα της Ιθάκης της εμπιστεύεται τις ανησυχίες της σχετικά με τις τύχες του Οδυσσέα και του γιού της Τηλέμαχου (ΕΜΜΥ ΡΑΤSI, επίτομο λεξικό της Ελληνικής Μυθολογίας).

Το "δ" της Οδύσσειας 795-841, μετάφραση Ζήσιμος Σιδέρης:

«Τότε άλλο η λιοπερύχυτη σοφίστηκε η Παλλάδα. Φάντασμα φτιάχνει πόμοιαζε με την Ιφθίμη σ' όλα την κόρη του καλόψυχου Ικαρίου, που γυναίκα την είχε πάρει ο Εύμηλος μεσ' στις Φερές, αφέντης και στο παλάτι τόστειλε του τολμηρού Οδυσσέα να σταματήσει τον πικρό της Πηνελόπης θρήνο πόκλαιγε και χτυπιότανε κι έχυνε δάκρυα μαύρα. Κοντά απ' τον σύρτη το λουρί μεσ' στον οντά της μπήκε. Κι απάνω απ' το κεφάλι της πάει στέκει και της κάνει. Μα δε σ' αφήνουν οι θεοί να κλαίς και να χτυπιέσαι και να τον δεις με το καλό το γιό σου να γυρίσει. Γιατί δεν έχει απ' τους θεούς απάνω του κατάρα».

Κι η Πηνελόπη η φρόνιμη της μίλησε έτσι κι' είπε μέσ' στο βαθύ τον ύπνο της και στο γλυκό όνειρό της:

«Γιατί ήρθες αδελφούλα μου, σε απόμακρο παλάτι. Μου λες ν' αφήσω τους καημούς, τους πόνους να ξεχάσω που μας σαλεύουν το μυαλό και την καρδιά μου σφάζουν, πόχασα πρώτα τον καλό τον ξακουστό μου άντρα, που με λογής χαρίσματα τους Δαναούς περνούσε κι είναι μεγάλη η δόξα του στ' Αργος και στην Ελλάδα και τώρα πάλε με βαθύ καράβι πήγε ο γιος μου, πούναι μικρός κι αμάθητος στον κόσμο και στους κόπους. Γι' αυτόν πονώ το πιο πολύ, παρά για το Δυσέα και τρέμω κι όλοι νιάζουμαι μήπως κακό μου πάθει στα πέλαγα που βρίσκεται, στις ξενιτιές που τρέχει. Γιατί είναι αρίφνητοι οι οχτροί που το κακό του θέλουν και να του σβήσουν τη ζωή πριν φτάσει στην πατρίδα». Και το σκιερό το φάντασμα της μίλησε έτσι κι είπε:

«Κάμε καρδιά κι ας μη δειλιά τόσο πολύ η ψυχή σου, γιατί έχει εκείνος οδηγό που κι άλλοι θα ποθούσαν τη λιοπερίχυτη Αθηνά που σώνει η δύναμή της. Αυτή και σένα πόνεσε που σε σπαράζει η λύπη κι' εδώ κοντά σου μ' έστειλε γι' αυτά να σου μιλήσω».

Κι η Πηνελόπη η φρόνιμη της απαντά κι έτσι είπε:

«Θεά κι αν είσαι κι άκουσες φωνή θεού αθανάτου αχ έλα το δύστυχο Δυσέα μίλησε μου, αν είναι ακόμα στην ζωή, το φώς του ήλιου αν βλέπει ή πέθανε και βρίσκεται στον άχαρο τον Άδη».

Και το σκιερό το φάντασμα της απαντά κι έτσι είπε:

«Αν ζει ή αν πέθανε, ανοιχτά δε θα σου πω για κείνον. Κακό είναι ανεμοσκόρπιστα τα λόγια μας να βγαίνουν».

Έτσι είπε κι απ' το σύρτη ευτύς, κοντά απ' τον παραστάτη, μεσ' στον αέρα χάθηκε κι η Πηνελόπη τότε σηκώθηκε απ' τον ύπνο της και χάρηκε η καρδιά της που είδε ολοφάνερο όνειρο μεσ' τη βαθιά τη νύχτα.

Δεν προσδιορίζεται από τον Όμηρο, αλλά και από κάποιους άλλους αρχαίους συγγραφείς αν η Ιφθίμη παντρεύτηκε τον Εύμηλο το γιο του Αδμήτου, στις Θεσσαλικές Φέρες ή στις Φέρες της Αχαΐας. Νομίζουμε ότι ο Ικάριος δεν θα πάντρευε την κόρη του Ιφθίμη τόσο πολύ μακριά από την πατρίδα της την Αλυζία. Έχοντας βέβαια και το προηγούμενο της Πηνελόπης, που την πάντρεψε με τον Οδυσσέα στο κοντινό βασίλειο της Ιθάκης, και την κατέστησε βασίλισσα του προϊσταμένου του βασιλείου.

Στην Ιλιάδα αναφέρεται ότι ο Εύμηλος μάλλον ο των Φερών των Θεσσαλικών, μετείχε με ένδεκα πολεμικά πλοία στην Τρωϊκή εκστρατεία, μετέφερε φοράδες μοναδικές, για να συμμετέχουν στις πολεμικές αναμετρήσεις. Λέγεται ότι από τα πανάρχαια χρόνια η περιοχή της Θεσσαλίας, εξέτρεφε μοναδικά άλογα, από αυτό το ιππικό στρατολόγησε ο Μέγας Αλέξανδρος αργότερα βέβαια, για να συμμετάσχει στην μεγάλη του εκστρατεία στην Ασία. Αλλά και η περιοχή των Ακαρνάνων, διέθετε μοναδικές ράτσες αλόγων, όπως φυσικά και άλλες περιοχές της Ελλάδας. Γιατί κάποιοι προβάλουν το επιχείρημα από τις ράτσες των θεσσαλικών αλόγων, που μετέφερε με τα πολεμικά του καράβια ο Εύμηλος στην Τροία, προσδιορίζουν και την καταγωγή του. Τον Εύμηλο θα πρέπει να τον γνώριζε ο Οδυσσέας πέρα από την επίσκεψή του στα παλάτι των Φερών όπως παραπάνω αναφέραμε, αλλά και κατά τον ερχομό του στο λιμάνι της Αλυζίας για να διεκδικήσει την Πηνελόπη για σύζυγό του.

Θα πρέπει και τούτο το παλικάρι να έλαβε μέρος στον αγώνα της αρματοδρομίας, που διεξήχθη στον Αλυζιακό κάμπο, σαν ο Ικάριος είχε βάλει την κόρη του έπαθλο, προς διεκδίκηση. Αργότερα βέβαια θα ζητήσει για γυναίκα του την αδελφή της Πηνελόπης από τον πατέρα της, την Ιφθίμη, αφού απέτυχε να κάνει γυναίκα του την γεμάτη χάρες και μοναδική σε ομορφιά Πηνελόπη. Αλλά και παλικάρι μοναδικό του οποίου την πολεμική ικανότητα θα εκτίμησε ο Οδυσσέας στους πολυποίκιλους πολεμικούς αγώνες, που έδωσαν οι τότε Έλληνες στο πολεμικό πεδίο του Σκάμανδρου ποταμού, όπως καταφέρουν να νικήσουν τούς Τρώες και να καταφέρουν να εκπορθήσουν την μοναδική καλοφρούρητη πολιτεία του βασιλιά Πριάμου.

Μήπως όμως ο ποιητής Όμηρος αναφέρεται στον Εύμηλο των Αχαϊκών Φερών;

Ο Εύμηλος ήταν αυτόχθων βασιλιάς, μικρού (ολιγάριθμου λαού στην αρχαιότητα των Αιγειαλείων). Σύμφωνα με τον Θωμόπουλο και τον Κόντογλου το όνομά του φανερώνει τον αρχηγό ποιμένων, που οδηγούν καλά πρόβατα, καλής ράτσας. Στην εποχή που ζούσε και βασίλευε στην περιοχή ο Εύμηλος, ήρθε ο Τριπτόλεμος ο οποίος γύριζε όλη την Ελλάδα και μάθαινε τους ανθρώπους να καλλιεργούν το στάρι. Ο ίδιος την καλλιέργειά του την είχε διδαχθεί από την θεά Δήμητρα. Ο Τριπτόλεμος ήρθε καβάλα σε ένα άρμα, που το έσερναν φτερωτοί δράκοντες. Αφού πρώτα έλεγξε ότι ήταν γόνιμο το έδαφος, δίδαξε στον Εύμηλο τη σπορά του σιταριού, βοήθησε τον Εύμηλο να κτίσει μια πόλη για να εγκατασταθεί με το λαό του. Έτσι κτίστηκε η Αρόη, που πήρε το όνομά της από την άρωση (όργωμα) της γης. Κάποιο βράδυ που κοιμόταν ο Τριπτόλεμος, ο Ανθείας, γιος του Εύμηλου και (μάλλον και της Ιφθύμης σημείωση δικιά μας, και εγγονός του Ικαρίου και της Πολυκάστης) καβάλησε το άρμα για να σπείρει, αλλά δεν κατάφερε να συγκρατήσει τους Δράκοντες, οι οποίοι τον έριξαν από ψηλά στη γη και σκοτώθηκε. Στο μέρος, που έπεσε ο γιός του Εύμηλου, ιδρύθηκε μια δεύτερη πόλη, δίπλα στην Αρόη και την ονόμασαν Ανθεία, προς τιμή του γιου του. Ανάμεσα στις δύο αυτές πόλεις χτίστηκε αργότερα η Μεσάτις. Αυτές οι τρεις πόλεις ένωσε μετά από χρόνια ο Πατρεύς και ίδρυσε την Πάτρα.

Από τα Αχαϊκά του Παυσανία διαβάζουμε:

«Πατρέων δε οι τα αρχαιότατα μνημονεύοντες Εύμηλον αυτόχθονα οικήσαι πρώτον εν χώρα, βασιλεύοντα αυτόν ανθρώπων ού πολλών. Τριπτολέμου δε εκ της Αττικής αφικομένου το τε καρπών λαμβάνει τον ημέτερον και οικίσαι διδαχθείς πόλιν Αρόη ωνόμασε επί τη εργασία της γης. Ως δε προς ύπνον ετράπετο ο Τριπτόλεμος ενταύθα Ανθείαν παίδα Ευμήλου τους δράκοντας φασίν υπό Τριπτολέμου το άρμα ζεύξαντα εθελήσαι και αυτόν σπείραι και τον μέν επιλαμβάνει χρεών εκπέσοντα του άρματος.

Τριπτόλεμος δε και Εύμηλος Ανθείαν πόλιν οικίζουσι εν κοινώ του Ευμήλου παίδος επώνυμον. Οικίσθη δε και τρίτη μεταξύ Ανθείας και Αρόης Μεσάτις πόλις».