Παρέμβαση του Κώστα Τριαντακωνσταντή στη διαβούλευση: "Νομοθετική κατάργηση του Δημαρχοκεντρικού Συστήματος στην Αυτοδιοίκηση".

Γράφει ο κ. Κώστας Τριαντακωνσταντής.

Εκπαιδευτικός.

Πηγή: http://xiromeronews.blogspot.gr

“Νομοθετική κατάργηση του Δημαρχοκεντρικού Συστήματος στην Αυτοδιοίκηση - Ενίσχυση του ρόλου του Δημοτικού Συμβουλίου - Συμμετοχικές διαδικασίες”.

Η πατρίδα μας βιώνει τα τελευταία χρόνια μια πρωτοφανή κοινωνική, ηθική, θεσμική, κρίση αξιών, οικονομική κρίση. Την κοινωνία της αφθονίας, της ευημερίας και της κατανάλωσης αντικατέστησε η κοινωνία της στέρησης, της φτώχειας, της βιοπάλης. Οι πολίτες ζούμε μια καταβαράθρωση του βιοτικού μας επιπέδου. Η κοινωνική συνοχή από τα βαθιά ρήγματα που υπέστη τίθεται σε αμφιβολία. Σείεται το εποικοδόμημα συθέμελα. Οι θεσμοί -όχι τυχαία και άδικα πολλές φορές- αμφισβητούνται στη λειτουργία τους.

Θα μπορούσε να αναφέρει κανείς άπειρα παραδείγματα καταπάτησης αρχών και κανόνων από τη μια πλευρά και εξάντλησης της αυστηρότητας από την άλλη, για να καταδείξει ότι το πολιτικό και οικονομικό μας σύστημα είναι άκρως συντηρητικό, με ολιγαρχική δομή και συγκρότηση, που διευκολύνει τους λίγους και αποκλείει τους πολλούς. 

Έτσι όμως οι δημιουργικές δυνάμεις του τόπου και της κοινωνίας, οι νέοι επιστήμονες, τα νέα παιδιά με τη φρέσκια γνώση, τα ελπιδοφόρα στοιχεία της περιφέρειας χάνουν ευκαιρίες, εξαντλούν τη δημιουργικότητα τους σε ατέρμονες και προβληματικές διαδικασίες, χάνουν πολύτιμο χρόνο, απογοητεύονται, εγκαταλείπουν την προσπάθεια, απομονώνονται και η χώρα δεν ανανεώνεται, μαραζώνει, παρακμάζει, αυξάνει τις ανισότητες, γεννά βία και επιθετικότητα.

Είναι φανερό ότι οι δυνάμεις που θα συγκρουσθούν, θα πάρουν την απόφαση ΝΑ ΣΠΑΣΟΥΝ ΤΗ ΒΙΤΡΙΝΑ (μεταφορικά βέβαια), χτίζοντας ταυτόχρονα μια συνεκτική πρόταση, στηριζόμενη σε αρχές και κανόνες που θα κινητοποιούν και δεν θα αποκλείουν, που θα ξεπερνούν τις κατεστημένες δυνάμεις, θα ανοίγουν δρόμους για τους ανθρώπους της δουλειάς, της προσπάθειας, της γνώσης, της καινοτομίας και θα διαμορφώνουν περιβάλλον για ένα σύγχρονο όνειρο, θα είναι αυτές που τελικά θα κερδίσουν.

Το πολύ χθες υποχωρεί με γεωμετρική πρόοδο, ταχύτατα, άτακτα, ανήμπορο να εξηγήσει τι συμβαίνει γύρω του. 

ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΘΕΙ Η ΡΗΣΗ ΟΤΙ ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΙΑΖΕΙ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΟ ΘΑ ΕΙΝΑΙ Η ΦΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΥΡΙΟ. ΤΟ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ. ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΝΑ ΤΟ ΕΠΙΒΑΛΕΙ.

Συμπληρώνεται σε δύο μήνες η μισή θητεία σε χρόνο των αυτοδιοικητικών και περιφερειακών αρχών που προέκυψαν στις εκλογές του Μάη του 2014. Ταυτόχρονα γίνεται ένας διάλογος – διαβούλευση για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου στη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Είναι γεγονός χωρίς καμία αμφισβήτηση, ότι το Δημαρχοκεντρικό Σύστημα διοίκησης των ΟΤΑ απέτυχε πλήρως. Συνεπώς ο κατά αρχήν περιορισμός του και η τελική κατάργηση του αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις ανάπτυξης και προόδου. 

Τούτη την κρίσιμη ώρα η Αυτοδιοίκηση βρίσκεται ανοχύρωτη, αμήχανη, δίχως στρατηγική, δίχως πρόταση. 

Δήμοι βρίσκονται στα πρόθυρα χρεοκοπίας, άλλοι είναι χρεοκοπημένοι, ξένοι εντελώς από τις τοπικές κοινωνίες. Δήμοι υπό οικονομική επιτήρηση ή πολλοί περισσότεροι στα πρόθυρα οικονομικής επιτήρησης είναι καταδικασμένοι στον αναπτυξιακό μαρασμό. Πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά εγκαταλειμμένα στη τύχη τους. Η συμμετοχή των πολιτών είναι τις πιο πολλές φορές ανύπαρκτη. Μια Αυτοδιοίκηση φοβική, ξεκομμένη από τους δημότες ένα σύνολο κατοχής, νομής της εξουσίας, με μόνο στόχο την επανεκλογή αντιπροσωπεύει το πολύ χθες.

Από την άλλη βρίσκεται αντιμέτωπη με δικές της αμαρτίες, με την ατολμία της να «κοιταχθεί στο καθρέπτη» χρόνια τώρα. Να κάνει την αυτοκριτική της.

Ας μην κρύψουμε αλήθειες και ας μην συμβιβαστούμε με το περίφημο «ΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΙΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ» που διατυπώνουν μια σειρά αιρετοί, σπρώχνοντας κάτω από το χαλί τα έντονα φαινόμενα κατασπατάλησης πόρων, πελατειακής λογικής, επιβάρυνσης των οικονομικών των Δήμων με αλόγιστους διορισμούς, τα φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς τα οποία δυστυχώς δεν ήταν και δεν είναι περιορισμένα.

Οι πανάκριβες απευθείας αναθέσεις σε ημετέρους, η μη είσπραξη των οφειλών των δημοτών σε βάθος χρόνου για μικροπολιτικές σκοπιμότητες, ο περιορισμός της χρηματοδότησης από το κράτος είναι οι τρεις κυριότερες αιτίες του οικονομικού ναυαγίου του μεγαλύτερου μέρους των Δήμων.  Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα.

Η αυτοδιοίκηση από ελπίδα προόδου μετατράπηκε σε παράρτημα και κακέκτυπο ενός σπάταλου, αναποτελεσματικού και διεφθαρμένου κράτους. Βέβαια υπάρχουν Δήμοι νοικοκυρεμένοι, που σέβονται το δημόσιο χρήμα και τους δημότες.

Το μέλλον απαιτεί μια ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ανοιχτή, συμμετοχική, ανανεωμένη ριζικά σε ιδέες, πρόσωπα, πρακτικές, αναπτυξιακή, αρωγός των πολιτών.

Μία αυτοδιοίκηση που να διεκδικεί από την κεντρική εξουσία και που να μπορεί να αξιοποιεί και να αναδεικνύει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. 

Μία αυτοδιοίκηση κυψέλη δημιουργίας και προοπτικής, πρωταγωνίστρια στην τέχνη, στην κουλτούρα, τον πολιτισμό, στον αθλητισμό. Στήριγμα των γηρατειών και ελπίδα των νέων. Μία αυτοδιοίκηση προόδου και προοπτικής. Μια αυτοδιοίκηση πρωταγωνίστρια στην ανάκαμψη και την ανάταση της πατρίδας μας.

Βασικά συστατικά του νέου νομικού πλαισίου της αυτοδιοίκησης, αλλά και ενός συνολικού πλαισίου δράσης, παρέμβασης και πρωτοβουλιών για την αυτοδιοίκηση θα πρέπει είναι:

• Ολοκληρωμένος οικονομικός – διαχειριστικός έλεγχος στους ΟΤΑ, ΞΕΚΙΝΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΟΛΕΣ τις Δημοτικές Επιχειρήσεις. Πλήρης απόδοση ευθυνών σε λογικό χρονικό διάστημα και πορεία εξυγίανσης τους.

• Πλήρης, ολοκληρωμένος έλεγχος της κινητής και ακίνητης περιουσίας των Δημάρχων, Αντιδημάρχων, Προέδρων Δημοτικών Επιχειρήσεων της τελευταίας εικοσαετίας.

• Καθιέρωση των δύο θητειών των Δημάρχων. Είναι ικανός πολιτικός χρόνος προσφοράς και υλοποίησης του οράματος του οποιοδήποτε Δημάρχου για το Δήμο.

• Επανακαθορισμός του ρόλου του "νέου Δήμου" ιδιαίτερα όσον αφορά την παρέμβαση του στα θέματα ανάπτυξης και καταπολέμησης της ανεργίας, ώστε να μπορεί η αυτοδιοίκηση να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην παραγωγική, θεσμική ανασυγκρότηση της χώρας. 

• Στήριξη των κοινωνικών δομών, δράσεων και παρεμβάσεων των Δήμων, ώστε να είναι σε θέση να κρατήσουν όρθια την κοινωνία, τους κοινωνικά αδύναμους, τους άνεργους. Αναζήτηση τρόπων χρηματοδότησης όλου αυτού του πλαισίου δράσης για τη δημιουργία μιας αποτελεσματικής και ολοκληρωμένης ομπρέλας κοινωνικής αλληλεγγύης. 

• Νέοι θεσμοί διασφάλισης της διαφάνειας, της χριστής διοίκησης και διαχείρισης, ενίσχυσης του ανοίγματος της αυτοδιοίκησης στους πολίτες. Λαϊκές συνελεύσεις λογοδοσίας, ανάδειξης προβλημάτων, και εξεύρεση λύσεων με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση. Πραγματοποίηση τοπικών δημοψηφισμάτων για σημαντικά προβλήματα.

• Ανακατανομή αρμοδιοτήτων Δημάρχου - Δημοτικού Συμβουλίου - Συλλογικών Οργάνων, με τρόπο που να μειωθεί σε πρώτη φάση αυτό το προκλητικό Δημαρχοκεντρικό Σύστημα, που τροφοδοτεί συχνά φαινόμενα αλαζονείας και αδιαφάνειας. Τούτο απαιτεί τη καθιέρωση της απλής αναλογικής στην εκλογή των Δημοτικών Συμβούλων. Κατάργηση των 3/5 που πάει στο πρώτο συνδυασμό. Με αυτό τον τρόπο ο δημοκρατικός διάλογος, η κοινωνική συναίνεση στα προβλήματα που δεν έχουν χρώμα παίρνει σάρκα και οστά στις τοπικές κοινωνίες.

• Η εκλογή του Δημάρχου γίνεται με απόλυτη πλειοψηφία (50 +1) είτε τη πρώτη Κυριακή είτε μεταξύ των δύο πρώτων τη δεύτερη Κυριακή σε επαναληπτική ψηφοφορία.

• Ένας Αντιδήμαρχος υποχρεωτικά να ορίζεται από την Αντιπολίτευση.

• Στην Οικονομική Επιτροπή, στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου να συμμετέχουν υποχρεωτικά αναλογικά όλες οι Δημοτικές παρατάξεις.

• Το Δημοτικό Συμβούλιο έτσι μετατρέπεται σε όργανο χάραξης πολιτικής και διοίκησης του Δήμου.

• Στις Δημοτικές Κοινότητες να θεσμοθετηθεί η απλή αναλογική και να καταργηθεί το ποσοστό προσκύρωσης των 3/5 στον επιτυχόντα συνδυασμό. 

• Στις τοπικές Κοινότητες να υπάρχει ενιαίο ψηφοδέλτιο υποψηφίων. Ο πλειοψηφών να εκλέγεται Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας. Δίνεται με αυτό τον τρόπο η δυνατότητα να εκτεθούν στη ψηφοφορία κοινωνικές δυνάμεις άξιες που δεν θέλουν το πολιτικό παιχνίδι να παίζεται με τους σημερινούς όρους. Προτείνεται η υποχρεωτική παρουσία των Προέδρων στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου με δυνατότητα λόγου σε όλα τα θέματα και δικαίωμα ψήφου σε θέματα της Τοπικής Κοινότητας.

• Μετάδοση απευθείας μέσω του διαδικτύου των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου και όλων των επιτροπών.

• Περιορισμός των απευθείας αναθέσεων στο πολύ 15% των πόρων του Δήμου και σε έκτακτες ανάγκες. Πραγματοποίηση αδιάβλητων διαγωνισμών στα έργα και τις προμήθειες.

• Βήματα απογαλακτισμού της Αυτοδιοίκησης από την Κεντρική Διοίκηση με αποσαφηνισμένους τους πόρους που θα πάρει, όπως και το μερτικό της στο νέο ΕΣΠΑ για να μπορεί να εργαστεί για έργα ουσίας και όχι έργα βιτρίνας και δημοσίων σχέσεων. Ούτε σε έργα εξαγοράς συνειδήσεων και ψήφων.

• Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του Δήμου με προοπτική αύξησης των ιδίων πόρων. Στοχευόμενες παρεμβάσεις στο παραγωγικό δυναμικό του Δήμου. Δημιουργία Δημοτικών Επιχειρήσεων με στόχο το κέρδος. Η τυχόν αποτυχία των επιχειρήσεων αυτών στο παρελθόν οφειλόταν στη διαχείριση τους. Ορθός προγραμματισμός, διάφανη διαχείριση και στήριξη από επιστημονικό προσωπικό εξασφαλίζει την σωστή λειτουργία τους.

• Κάθετη ρήξη με το σύστημα πελατειακών σχέσεων, διαφανείς και νόμιμες προσλήψεις.

• Δραστικός περιορισμός στα κυλιόμενα στο μέλλον ελλείμματα. Νοικοκύρεμα και ορθολογισμός εσόδων - εξόδων. Δάνεια μόνον για παραγωγικές επενδύσεις ή έργα υποδομών (εντελώς απαραίτητων) και όχι για κατανάλωση.

• Κατά τη παράδοση - παραλαβή της νέας Δημοτικής Αρχής από την απερχόμενη να υπάρχει πλήρης ενημέρωση των Δημοτών. Υποχρεωτική ανάρτηση στη διαύγεια όλων των ικανών μεγεθών, των δικαστικών εκκρεμοτήτων, των συνεχιζόμενων έργων, των μελετών, των δανείων κλπ.

• Σεβασμός του περιβάλλοντος, τήρηση των διεθνών συμβάσεων και υποχρεώσεων. Το περιβάλλον το έχουμε δανειστεί από τις επόμενες γενιές. Χρέος μας είναι να το σεβαστούμε, να το διαχειριστούμε σωστά. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι μία από τις αιχμές του δόρατος της ανάπτυξης μας.

• Η πολιτιστική παρέμβαση είναι υποχρέωση της αυτοδιοίκησης. Δεν είναι σπατάλη πόρων. Είναι επένδυση στις συνειδήσεις των δημοτών. Τα οφέλη της έχουν βάθος χρόνου. Είναι ασπίδα προστασίας από ξενόφερτους τρόπους ζωής.

Αγαπητοί Αναγνώστες.

Αυτά είναι κατά τη γνώμη μου τα αναγκαία χαρακτηριστικά μιας αυτοδιοίκησης του μέλλοντος μας. 

Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας των παραπάνω στόχων είναι όλοι μας να ΓΙΝΟΥΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ και ΟΧΙ ΦΟΒΙΣΜΕΝΟΙ ΥΠΗΚΟΟΙ.