Άρθρο του συμπατριώτη μας Δημήτρη Στρατούλη στην Εφημερίδα των Συντακτών, για τις επιπτώσεις της προωθούμενης ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης.

Του Δημήτρη Στρατούλη.

π. Βουλευτής και Υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης.

Κυβερνητικό σχέδιο ιδιωτικοποίησης επικουρικής ασφάλισης: Μείωση συντάξεων για παλιούς, εξαπάτηση για νέους ασφαλισμένους. 

Η κυβέρνηση της ΝΔ, εφαρμόζοντας την έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη και το προεκλογικό πρόγραμμά της, προωθεί την αντικατάσταση των όποιων αναδιανεμητικών στοιχείων έχουν απομείνει στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα από ατομικά – κεφαλαιοποιητικά, ξεκινώντας με πλήρη κεφαλαιοποιητική λειτουργία της επικουρικής ασφάλισης.

Οι νεοεισερχόμενοι στην εργασία - και όσοι ήδη εργαζόμενοι επιθυμούν – θα καταθέτουν τι εισφορές επικουρικής ασφάλισής τους σε ατομικούς λογαριασμούς - «κουμπαράδες», αναθέτοντας την αξιοποίησή τους σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το νέο ταμείο κεφαλαιοποιητικής επικουρικής ασφάλισης θα μπορεί πιο ευέλικτα και αποδοτικά να επενδύει τα αποθεματικά των ατομικών λογαριασμών και ότι με τις υψηλές αποδόσεις τους θα τους εξασφαλίζει μεγαλύτερες συντάξεις, μερίσματα ή εφ’ άπαξ από όσα θα έπαιρναν από το δημόσια αναδιανεμητική επικουρική ασφάλιση.

Η κυβέρνηση, όμως, αποσιωπά ότι η επίτευξη υψηλών αποδόσεων των «ατομικών κουμπαράδων» των ασφαλισμένων προϋποθέτει την ανάληψη υψηλού κερδοσκοπικού ρίσκου και μεγάλων, απρόβλεπτων και μη αναστρέψιμων κινδύνων, που ενέχουν οι χρηματαγορές, δημιουργώντας παγκόσμιες τεράστιες χρηματοοικονομικές φούσκες, που συχνά εκρήγνυνται, σπέρνοντας την καταστροφή στους πολλούς και κέρδη σε λίγους κερδοσκόπους.

Αποσιωπά, επίσης, ότι τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης επιδιώκοντας όλο και μεγαλύτερες επενδυτικές αποδόσεις, που προϋποθέτουν συνεχή αύξηση των περιουσιακών στοιχείων τους, ωθούν τους ασφαλισμένους τους να αυξάνουν τις εισφορές τους, χωρίς πολλές φορές να τους εξασφαλίζουν ούτε καν τη σύνταξή τους.

Οι χρεοκοπίες μεγάλων ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών σε ΗΠΑ, Ελλάδα, σε όλο τον κόσμο, που οδήγησαν στην οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση των ασφαλισμένων τους, είναι ιδιαίτερα διδακτικές.

Νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις με τα κεφαλαιοποιητικά - ιδιωτικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης μετατοπίζουν τον κοινωνικοασφαλιστικό κίνδυνο και ευθύνη από το κράτος στον ασφαλισμένο. Εξατομικεύουν την ασφαλιστική προσδοκία, δημιουργώντας ασφαλισμένους, που δεν αγωνίζονται συλλογικά για τα δικαιώματά τους, αλλά ο καθένας τους ξεχωριστά ενδιαφέρονται μόνο για την επενδυτική συμπεριφορά του ασφαλιστικού λογαριασμού του ή την τύχη εκείνων των μετοχών, που θα τους διασφαλίσουν προσωπικά καλύτερη σύνταξη.

Έτσι, αυτές οι κυβερνήσεις μειώνουν τις δημόσιες δαπάνες, δίνουν ως δώρο αποθεματικά της κοινωνικής ασφάλισης σε τράπεζες και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και υπονομεύουν τους συλλογικούς αγώνες των εργαζομένων και συνταξιούχων.

Τα κυβερνητικά στελέχη ομολογούν αυτό το στόχο, παραδεχόμενα ότι τις αποταμιεύσεις που θα δημιουργήσει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης, 50 – 70 δις ευρώ, θα τις διαθέσουν για τη δημιουργία νέων «επενδύσεων» στη χώρα μας, δηλαδή για μία νέα λεηλασία τους προς όφελος της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας.

Τα επιχείρημα της κυβέρνησης ότι το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα εξυπηρετήσει τους νέους, γιατί όπως λέει «σταματάμε να παίρνουμε τα λεφτά των νέων και να τα δίνουμε στους ηλικιωμένους» είναι ακραία αντικοινωνικό και ηλικιακά ρατσιστικό, αλλά και ψευδές. Οι μελλοντικοί συνταξιούχοι του κεφαλαιοποιητικού συστήματος επικουρικής ασφάλισης το μόνο που θα γνωρίζουν είναι, πόσες ασφαλιστικές εισφορές κατέβαλαν. Θα έχουν άγνοια αβεβαιότητα και ανασφάλεια, εάν θα πάρουν τελικά επικουρική σύνταξη και πόση, αφού οι ατομικοί λογαριασμοί δεν τους διασφαλίζουν εγγυημένες παροχές. Το σύστημα επικουρικής ασφάλισης μετατρέπεται γι αυτούς από «εγγυημένων παροχών» σε «εγγυημένων εισφορών».

Το άλλο κυβερνητικό επιχείρημα, ότι δεν θα επηρεαστούν οι επικουρικές συντάξεις των σημερινών ασφαλισμένων και συνταξιούχων είναι επίσης ψευδές. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης, αφού δεν θα έχει έσοδα από τους νέους ασφαλισμένους, τελικά θα οδηγηθεί σε μειώσεις συντάξεων.

Ο κυβερνητικός ισχυρισμός ότι αυτές οι απώλειες θα καλυφτούν από νέους πόρους, που θα φέρει η ανάπτυξη, είναι στη σφαίρα του αβέβαιου. Η επίκληση του ΑΚΑΓΕ, οδηγεί σε αφαίρεση από την κυβέρνηση πόρων από εισφορές ασφαλισμένων, που προορίζονται για τους μελλοντικούς συνταξιούχους και σε κάθε περίπτωση είναι περιορισμένοι και δεν αρκούν.

Το άλλο κυβερνητικό επιχείρημα ότι αυτά εφαρμόζουν οι αναπτυγμένες χώρες είναι, επίσης, ψευδές. Δεν ισχύει για Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία, Ελβετία Λουξεμβούργο κλπ. Εφαρμόζονται μόνο σε χώρες Λατινικής Αμερικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπου οδήγησαν σε σημαντική μείωση συντάξεων, φτωχοποίηση συνταξιούχων, αύξηση οικονομικών - κοινωνικών ανισοτήτων.

Η προηγουμένη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει σοβαρές πολιτικές ευθύνες, γιατί με τη θεσμοθέτηση με το νόμο 4387/2016 της “νοητής κεφαλαιοποίησης” στην επικουρική ασφάλιση άνοιξε την όρεξη στην κυβέρνηση Μητσοτάκη για πλήρη κεφαλαιοποίησή της.

Τα δημόσια, καθολικά, αναδιανεμητικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης παρέχουν πιο μεγάλη ασφάλεια στους ασφαλισμένους, γιατί συνδέονται με την εργασία, την πραγματική οικονομία και τη δημόσια χρηματοδότηση και βασίζονται στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης (μεταξύ γενεών, εργαζομένων - ανέργων, εργαζομένων – συνταξιούχων, ασθενών – υγιών κλπ).

Γι’ αυτούς τους λόγους, το αντικοινωνικό κυβερνητικό σχέδιο για ατομική - ιδιωτική επικουρική ασφάλιση μπορεί και πρέπει να αποτραπεί με τους αγώνες των ασφαλισμένων και συνταξιούχων, νέων και παλιών.

Χρειαζόμαστε ασφαλισμένους και συνταξιούχους, όχι καταναλωτές ιδιωτικών υπηρεσιών ασφάλισης, αλλά ενεργούς πολίτες, που διεκδικούν με συλλογικούς αγώνες δημόσιες, συλλογικές και καθολικές κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές.