Πεζοπορώντας… από το Μονοδένδρι στον Βίκο.

Γράφει ο Αλέξης Παπαναστάσης.

Πρωί πρωί, Σεπτέμβρη μήνα, βρισκόμαστε στην πλατεία Μονοδενδρίου, ένα ορεινό χωριό στο Κεντρικό Ζαγόρι. Η γνωστή παρέα: ο Μπάμπης, ο Σωτήρης, ο Στάθης και εγώ. Σκοπός μας η διάσχιση της χαράδρας του Βίκου. Τα απαραίτητα εφόδια (νερό, σάντουιτς, καφές, στεγνά μπλουζάκια, πετσέτα) φορτώνονται στα σακίδια και αρχίζουμε την πορεία μας προς τα κάτω. Η αφετηρία βρίσκεται δίπλα στον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου, όπου υπάρχει σχετική πινακίδα.

Το φαράγγι του Βίκου έχει μήκος 11 χιλιόμετρα και θεωρείται το βαθύτερο σε αναλογία μήκους –πλάτους – ύψους (βάθος 900μ., πλάτος 1100μ.) σύμφωνα με το βιβλίο Γκίνες.

Στην αρχή το μονοπάτι, καμιά διακοσαριά μέτρα, είναι διαμορφωμένο με πλάκες. Η ομαλή κατάβαση στο ξεκίνημα είναι παραπλανητική. Το μονοπάτι γίνεται δύσβατο, αφενός η κατωφέρεια παρουσιάζει μεγάλη κλίση, αφετέρου τα μικρά λίθινα εμπόδια καταπονούν τα πόδια μας. Απαιτείται εστίαση στο έδαφος διαρκώς. Το γλίστρημα μπορεί να αποβεί μοιραίο. Σε περίπτωση που θέλει κάποιος να εγκαταλείψει το φαράγγι, δεν υπάρχουν πολλές έξοδοι.

Σε σαράντα λεπτά από την έναρξη ο απότομος κατήφορος κάπως ομαλοποιείται. Στη συνέχεια μετά από 35 λεπτά φτάνουμε στην άνυδρη κοίτη του ποταμού Βίκου ή Ξεροπόταμου που διαρρέει τη χαράδρα. Τον χειμώνα το τμήμα αυτό του ποταμού έχει χειμαρρώδη μορφή και είναι αδιάβατο. Η κοίτη είναι κατάσπαρτη με θεόρατα βράχια, διαβρωμένα και στρογγυλεμένα από τη δύναμη του νερού. Το μονοπάτι κατευθύνεται παραπλεύρως της αριστερής κοίτης. Έχει όμως πολλές συνεχείς ανηφορίτσες και κατηφορίτσες.

Η βλάστηση είναι πλούσια: κρανιές, σφενδάμια, αριές, γάβροι, φλαμουριές, δημιουργούν ένα σκιερό περιβάλλον. Όταν κάναμε τη διάσχιση είχε συννεφιά και τα μπουμπουνητά για πολλή ώρα μας συντροφεύουν. Ευτυχώς δεν έβρεξε! Όχι πως θα γινόμασταν παπιά, αλλά οι βρεγμένες πέτρες θα μας δημιουργούσαν πολλά προβλήματα. Οι κάθετες ορθοπλαγιές και οι κατάφυτες όχθες συνθέτουν ένα τοπίο άγριας ομορφιάς, σωστή πρόκληση για την οπτική εξερεύνησή του.

Σε τρία-τέσσερα σημεία έχουν τοποθετηθεί σχοινιά για να πιάνονται οι πεζοπόροι, μήπως γλιστρήσουν.

Καμμιά διακοσαριά άτομα συναντήσαμε κατά την πορεία μας, τα περισσότερα με κατεύθυνση από Μονοδένδρι προς Βίκο και λιγότερα αντιθέτως κινούμενα. Περίπου εξήντα μετρήσαμε από τον ΕΟΣ Αγρινίου, σαράντα από Ηλεία, τριάντα από Γιαννιτσά και πολλές παρέες. Εντύπωση μας έκαναν δυο ξένες ηλικιωμένες, ογδοηκοντούτισσες και πλέον, συντροφιά με νεαρή, που αργά-αργά διέσχιζαν και αυτές το φαράγγι!

Αφού περπατήσαμε για 20 λεπτά συναντήσαμε μια κατηφόρα με μικρή κλίση, η οποία μας οδήγησε σε βρύση στη θέση «Κλίμα». Το νερό έρχεται με λάστιχο από πηγή που βρίσκεται στην απέναντι όχθη του ποταμού. Εκεί κάναμε μια στάση για να δροσιστούμε και γρήγορα συνεχίσαμε την πορεία μας, γιατί προηγουμένως μόλις είχαμε προσπεράσει τους Αγρινιώτες και θέλαμε να προχωρήσουμε μόνοι μας. Ο καθένας έχει τον δικό του ρυθμό πεζοπορίας και επειδή το μονοπάτι σχεδόν σε όλα τα σημεία χωρά ένα άτομο, το γεγονός αυτό καθιστά δύσκολη την πορεία μας.

Σιγά-σιγά το φαράγγι αρχίζει να πλαταίνει. Σε πολλά σημεία τώρα είναι επίπεδο. Συνεχίζουμε με γοργό ρυθμό. Κοιτάμε παντού, πάνω, κάτω, αριστερά, δεξιά. Ο ορίζοντας ανοίγει.

Η ενδημική χλωρίδα είναι εξαιρετικά πλούσια σε αγριολούλουδα και βότανα. Η ποικιλία των θεραπευτικών βοτάνων έχει επιβάλλει ξεχωριστή ειδικότητα, τους βικογιατρούς!

Συμπληρώνουμε τέσσερις ώρες πορείας. Η βλάστηση διαφοροποιείται. Κυριαρχούν οι θάμνοι τώρα. Μια διχάλα συναντάμε. Αριστερά το μονοπάτι κατευθύνεται προς το χωριό Βίκος, όπου είναι ο τελικός προορισμός μας και δεξιά προς το Πάπιγκο.

Κοιτάζοντας προς τα πάνω βλέπουμε την ανηφόρα που θα μας οδηγήσει στο τέρμα και αισθανόμαστε δυσαρέσκεια, γιατί έχει μεγάλη κλίση και σε συνδυασμό με τον κάματο που μας καταβάλλει, μας δημιουργεί προς στιγμή το αρνητικό συναίσθημα. Δεν είναι τυχαίο ότι αποκαλείται «γαϊδουροανηφόρα»! Ανηφορίζουμε! Το εύρος του μονοπατιού είναι μικρό, ίσα που χωρά ένα άτομο γιατί τα βάτα, τα παλιούρια και άλλοι θάμνοι το έχουν περιορίσει.

Η βλάστηση εδώ είναι χαμηλή και οι ακτίνες του ήλιου ήδη έκαναν την εμφάνισή τους. Η ανάβαση λοιπόν είναι επίπονη. Κατά τακτά διαστήματα υπάρχουν πεζούλια ξεκούρασης και παρατήρησης. Ξαφνικά από κάτω χαμηλά φτάνει ο ήχος από αναβλύζοντα τρεχούμενα νερά. Αντιλαμβανόμαστε ότι προέρχονται από τις πηγές του Βοϊδομάτη. Σε λίγο διακρίνονται οι πηγές, οι οποίες βρίσκονται στη θέση «Πόρος». Είναι από τα ωραιότερα σημεία του φαραγγιού. Το νερό είναι πεντακάθαρο, πόσιμο. Εκεί δίπλα υπάρχει και το γραφικό εκκλησάκι της Παναγίας του Βίκου, που κτίστηκε το1783. Μπορεί να προσεγγιστούν οι πηγές από τη διχάλα που προαναφέραμε με κατεύθυνση προς Πάπιγκο, αλλά και από το χωριό Βίκος κατεβαίνοντας τώρα το καλντερίμι και στρίβοντας αριστερά προς Πάπιγκο. Εμείς από ψηλά τις απολαύσαμε εντυπωσιασμένοι από το τιρκουαζ χρώμα τους.

Η ανηφορική διαδρομή μας προς το χωριό Βίκος διήρκησε μια ώρα. Τερματίσαμε στην είσοδο του χωριού, μπροστά από την παραδοσιακή θολωτή βρύση.

Ο Βίκος βιγλάτορας της περιοχής μας υποδέχεται! Μετά από πέντε ώρες, χωρίς σταματημό, η πεζοπορία μας έλαβε τέλος.

Επιστρέφοντας με ταξί στην αφετηρία (Μονοδένδρι) για να πάρουμε το αυτοκίνητο, μας ήρθε η ιδέα να απολαύσουμε από ψηλά το φαράγγι. Έξι χιλιόμετρα μετά το τέλος του χωριού στη θέση Οξυά, υπάρχει ένα από τα γνωστότερα μπαλκόνια - εξώστες πάνω στη χαράδρα του Βίκου. Ο δρόμος μέχρι την Οξυά είναι ασφαλτοστρωμένος και εν συνεχεία ένα καλντερίμι διαμορφωμένο 170 μέτρων μας οδηγεί στον «εξώστη». Στο σημείο αυτό μπορούμε να έχουμε μια μοναδική, εντυπωσιακή, ανεπανάληπτη, ίσως η καλύτερη θέα προς τη χαράδρα.

Στη θέση «Οξυά» οδηγεί για τους φίλους της πεζοπορίας ένα μονοπάτι από το Μονοδένδρι.

Μα δεν έχουμε κορεστεί από το μεγαλείο της περιοχής. Αποφασίζουμε να κατευθυνθούμε σε έναν άλλον «εξώστη». Είναι αυτός της Μονής της Αγίας Παρασκευής που απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από την πλατεία του Μονοδενδρίου. Η Μονή είναι μικρή, χτίστηκε το 1412 και χαρακτηρίζεται από το περίτεχνο χτίσιμο της πέτρας. Σώζεται σε καλή κατάσταση και υπάρχει πωλητήριο αγιογραφιών. Κάναμε σεφτέ και προμηθευτήκαμε δυο χειροποίητες αγιογραφίες της Αγίας Παρασκευής. Στο πίσω μέρος της μονής υπάρχει μικρός ασφαλής χώρος όπου η θέα προς τα κάτω σου κόβει την ανάσα.

Υπερπλήρεις μεν ψυχικά, ταλαιπωρημένοι δε σωματικά ξεκουραζόμαστε στην πλατεία του Μονοδενδρίου «τραβώντας» μπουζάτες μπύρες (λίγο ακριβούτσικες)!

Κλείνοντας το οδοιπορικό μας, μερικές επισημάνσεις:

Πολύ ωραίο σηματοδοτημένοτο μονοπάτι (03), όχι πολύ εύκολο. Δεν είναι επικίνδυνο σε κανένα σημείο, όμως η δυσκολία έγκειται στο ότι γλιστρούν οι πέτρες. Καλό είναι να αποφεύγουμε το πέρασμα του φαραγγιού όταν βρέχει. Είναι κάτι ανάμεσα ορειβασίας και πεζοπορίας. Απαιτείται καλή φυσική κατάσταση, προηγούμενη εμπειρία σε μεγάλες πεζοπορίες και χρήση κατάλληλων παπουτσιών πεζοπορίας.

Το φαράγγι του Βίκου μας έδωσε την ομορφιά στα μάτια, την αρμονία στο άκουσμα, την ευωδιά στη μύτη και την ηδονή στην ψυχή!

«Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε,

πάντα εν Σοφία Εποίησας».