Η παλιά Ζάβιτσα, το Αρχοντοχώρι του Ξηρομέρου που χάθηκε!


Πηγή: Facebook.
Του κ. Σπύρου Θ. Μήτση.

Αρχοντόσπιτα ευπόρων κτηνοτρόφων και εμπόρων που ήκμασαν μιαν άλλη εποχή. Σπίτια συνήθως διώροφα με μεγάλο αριθμό δωματίων, περίτεχνα, στολισμένα με σχέδια και λαξεύματα. (…) Τα περισσότερα έγιναν αποθηκευτικοί χώροι και για όσα οι ιδιοκτήτες τους δεν μπόρεσαν να τα συντηρήσουν, απλά τα άφησαν και κατέρρευσαν.
Τα ελάχιστα αρχοντικά που απέμειναν καταρρέουν στη φθορά του χρόνου. Η πολιτιστική μας κληρονομιά με την όμορφη και ξεχωριστή αρχιτεκτονική δόμηση, χάθηκε.
Ελάχιστα διασώθηκαν.
Και οι φορείς απόντες...

* Ενδεικτικές φωτογραφίες από τα δεκάδες αρχοντόσπιτα του Αρχοντοχωρίου…



















Αρχοντικό του 19ου αιώνα των αδερφών Στέλιου και Θόδωρου Σκαρογιάννη.
Ορεινή Αρχιτεκτονική Δόμηση, ο Αναξιοποίητος Πλούτος του Αρχοντοχωρίου!!! Ορεινή αρχιτεκτονική δόμηση, ξεχωριστή γοητεία!
Αυτό που χαρακτηρίζει το ορεινό Ξηρόμερο είναι η αρχιτεκτονική δομή των πέτρινων κτιρίων, η οποία διατηρείται ακόμη ζωντανή σε πολλά αρχοντικά του 19ου και 20ου αιώνα. 
Και στο Αρχοντοχώρι του Ξηρομέρου, την πρώην Ζάβιτσα, η «ορεινή» αρχιτεκτονική δόμηση των παλιών κτιρίων, ασκεί ξεχωριστή γοητεία σε κάθε μελετητή και επισκέπτη.
Ένα δείγμα αυτής της όμορφης δόμησης κτιρίου είναι και το αρχοντικό του 19ου αι. των αδερφών Στέλιου και Θόδωρου Σκαρογιάννη. 
Πράγματι, στην όμορφη γειτονιά του Άη Δημήτρη, όπου κυριαρχούν τα εξαίρετα παλιά πέτρινα αρχοντόσπιτα, ένα χάραγμα με τον αριθμό 1879 και ένα γωνιακό λάξευμα… μας πληροφορούν ότι στη γειτονιά αυτή βρίσκεται ένα από τα παλαιότερο σπίτια του Αρχοντοχωρίου. 
Το αρχοντόσπιτο των Σκαρογιανναίων, το οποίο αποτελεί τυπικό δείγμα ορεινής - παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του 19ου αιώνα, είναι ένα κτίριο που θυμίζει τον αρχιτεκτονικό πλούτο του Αρχοντοχωρίου και την ιστορία των Αρχοντοχωριτών περασμένων αιώνων (18ου, 19ου και 20ου). 
Αναμφίβολα το κτίριο αυτό ανήκει στα ιδιαίτερα ιστορικά κτίρια (συνδέεται με την ιστορία και την ιδιαιτερότητα αυτού του χωριού) και αποτελεί ένα δείγμα από τα πολλά παραδοσιακά αρχοντόσπιτα του χωριού.
Κτίστηκε στις 20 Μαϊου του 1879 ως ένα διώροφο ορθογώνιο αρχιτεκτονικό κτίσμα. Από την επιβλητική κατοικία ξεχωρίζουν η πλακόστρωτη αυλή, η λιθόκτιστη σκάλα, οι τοξωτές πόρτες, το πέτρινο μπαλκόνι, η στέρνα, οι κήποι… Στο εσωτερικό του σπιτιού συναντάμε τα τετραγωνισμένα δωμάτια (με ξύλινο ταβάνι), το μεγάλο τζάκι και το κατώγι του σπιτιού, όπου υπάρχουν οι αποθηκευτικοί χώροι λαδιού, τυριού, σιτηρών κάτι που παραπέμπουν στις καθημερινές δραστηριότητες της οικογένειας.
Αυτές τις μέρες, κλείνουν 10 χρόνια από τότε που ο Δήμαρχος του τέως Δήμου Αλυζίας, κ. Δημήτριος Τριποτσέρης, αγόρασε για λογαριασμό του Δήμου το εν λόγω κτίριο με σκοπό να το ανακαινίσει και να το μετατρέψει σε Λαογραφικό Μουσείο, ώστε να θυμίζει στις επόμενες γενιές την ιστορία των Αρχοντοχωριτών και των Ξηρομεριτών περασμένων αιώνων.
Το παλαιότερο αυτό κτίριο κλείνει σήμερα τα 139 του χρόνια, και είναι ετοιμόρροπο. 
Δεν γνωρίζω ποιος από το Δήμο έχει την αρμοδιότητα και την ευθύνη για τη συντήρησή του και τη διάσωσή του.
Αυτό που γνωρίζω είναι ότι πρόκειται για ένα κτίριο μοναδικό στην περιοχή (…) που θα πρέπει να διασωθεί και, στη συνέχεια, να αποδοθεί για χρήση (Μουσείο Ιστορίας και Λαογραφίας), με ευθύνη του Δήμου, όπου και ανήκει.









3 σχόλια:

  1. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑΣ17 Ιανουαρίου 2019 στις 12:00 μ.μ.

    Αγαπητε Σπυρο θιγεις ευστοχα ενα σημαντικο θεμα για το συνεχως φθινον Αρχοντοχωρι , μπραβο για την ευαισθησια σου . Δυστυχως αυτη η αρχιτεκτονικη κληρονομια οχι μονον δεν αναδεικνυεται και δεν προστατευεται , αλλα θεωρειται και παλιομοδιτικη( δειτε πως κατασκευαζονται οι" συγχρονες " οικοδομες ) .
    Ως προς την αξιοποιηση σαν μουσειου του εξαγορασμενου (με δανειο ) Σκαρογιαννεικου αρχοντικου , χρειαζεται μελετη αποκαταστασης και διαμορφωσης του καταρχας , για να μπορεσει να ενταχθει σε καποιο προγραμμα του υπουργειου πολιτισμου.Ποιον ομως απο τους συντοπιτες δημοτικους αρχοντες (Δημαρχος και 3 δημοτικοι συμβουλοι ) αγγιζει το θεμα ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. το οποίο σπίτι ( χαλεπούς ) αγοράστηκε 60.000 ευρώ απο τον Δήμο Αλυζίας και μένει τώρα 10 χρόνια αναξιοποίητο...

      Διαγραφή
  2. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στον Κ Μήτση Σπυρίδωνα.
    Όταν ένας ζωντανός οργανισμός - άνθρωπος ή κοινωνία - εξελίσσεται, δεν απορρίπτει ή δεν πρέπει να απορρίπτει τα προηγούμενα στάδια που έχει πλέον ξεπεράσει, αλλά να τα ενσωματώνει, διαφοροποιημένα και προσαρμοσμένα στην τρέχουσα κατάσταση και στις νέες απαιτήσεις και δεδομένα. Το σημερινό πρόβλημα των κοινωνιών και των λαών είναι ο κίνδυνος αλλοίωσης της πολιτιστικής ταυτότητας από το συνεχώς εξελισσόμενο ιστορικό γίγνεσθαι.

    Ανασύρω από την επικαιρότητα αντίστοιχο αίτημά μου προς τη δημοτική αρχή Ξηρομέρου, (22/5/2016) για τον ανεμόμυλο Φυτειών αλλά και τον ανεμόμυλο Αρχοντοχωρίου καθώς και τους νερόμυλους Βάρνακα και Βλυζιανών (νεροκράκτες). Φωνή βοώντος εν τη ερήμω επί 2,5 χρόνια.

    http://mytikaspress.blogspot.com/2016/05/blog-post_23.html

    Χρήστος Κολοβός Δημοτικός Σύμβουλος Ξηρομέρου

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Όλα τα σχόλια θα εμφανίζονται μετά την έγκρισή τους από τους διαχειριστές του ιστολογίου.
Σχόλια υβριστικά, συκοφαντικά, ειρωνικά, υποτιμητικά, μειωτικά και απαξιωτικά ή σχόλια χυδαία, σεξιστικά, ρατσιστικά και θρησκευτικού μίσους, σχόλια με μηνύματα που δεν καταλαβαίνουμε, ονομαστικές αναφορές σε απλούς πολίτες και προβοκατόρικα ή σχόλια που δεν έχουν σχέση με τη παραπάνω ανάρτηση, ΔΕΝ θα δημοσιεύονται.
Επίσης ΔΕΝ θα δημοσιεύονται σχόλια που δείχνουν φανερά ότι ο σχολιαστής δεν γνωρίζει καν το θέμα που σχολιάζει, έχει φανερά πλήρη άγνοια για το αντικείμενο της ανάρτησης και απλώς σχολιάζει για να δει το σχόλιο του να δημοσιεύεται και να αισθανθεί ο ίδιος ικανοποίηση.
Τα σχόλια και τα κείμενα των αναγνωστών εκφράζουν τους ίδιους και δεν υιοθετούνται κατά ανάγκη από το παρόν ιστολόγιο.
Παρακαλούμε τους αναγνώστες μας να διατυπώνουν τα σχόλια τους με κόσμιο τρόπο για να δημοσιευτούν.
Η Ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια για να πούμε αυτό που θέλουμε και να ασκήσουμε την κριτική μας, αποφεύγοντας όλα τα πιο πάνω που αναφέρονται.
Εάν παρ' όλα αυτά κάποιος θεωρεί ότι θίγεται από ανάρτηση ή σχόλιο στο Blog, καλείται να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω του e-mail προς αποκατάσταση.