Τουρισμός και υγεία.

Πηγή: https://www.dimosxiromerou.gr

Της κας Μαρίας Σακουφάκη

Δρ. Επισκέπτρια Υγείας - προαγωγής Δημόσιας Υγείας
MSc, PhD, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Άμισθη σύμβουλος σε θέματα Υγείας Δήμου Ξηρομέρου

Η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση που έπληξε την χώρα μας και όλο τον πλανήτη δοκίμασε τις ανθρώπινες και τις κοινωνικές αντοχές καθώς και τις αντοχές των συστημάτων Υγείας. O sars-cov-2 επέφερε μεγάλο κόστος σε ανθρώπινες ζωές, ψυχολογική επιβάρυνση και δοκιμασία, κοινωνική απομόνωση, κοινωνική αποστασιοποίηση. Ο αντίκτυπος του ήταν πρωτοφανής, τέτοιος που οι σύγχρονες γενιές δεν είχαν ξαναγνωρίσει, καθώς επεκτάθηκε σε όλες τις πτυχές της παγκόσμιας καθημερινότητας παρασύροντας μαζί με την Δημόσια Υγεία και την Οικονομία.
Ένας ιδιαίτερος κλάδος που επλήγη με ιδιαίτερα μεγάλη ένταση από την οικονομική κρίση που προκάλεσε ο νέος Κορωναίος είναι αυτός του Τουρισμού.
Ο τουρισμός, τις τελευταίες δεκαετίες, αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική πηγή εσόδων για την χώρα μας. Μάλιστα, την τελευταία δεκαετία της σκληρής οικονομικής κρίσης, ο τουρισμός αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη και τον βασικό πυλώνα της εθνικής μας οικονομίας δεδομένου ότι γνώρισε μια διαρκή και σταθερή ανάπτυξη. Σύμφωνα με τα στοιχεία του World Travel & Tourism Council (WTTC) κατά το 2019, ο τουρισμός συμμετείχε στη δημιουργία του ΑΕΠ κατά 20,8%, στην απασχόληση κατά 21,7% προσφέροντας 946.200 θέσεις εργασίας, ενώ οι αφιξεις μη κατοίκων έφθασαν τα 31,3 εκατομμύρια (εκτός κρουαζιέρας) και τα έσοδα 17,7 δις ευρώ.
Έως τώρα η χώρα μας εφαρμόζοντας και τηρώντας σωστά όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας κατάφερε να περιορίσει την εξάπλωση του ιού, να διακριθεί σε παγκόσμιο επίπεδο ως μια από τις χώρες πρότυπα στον αγώνα αυτό, να αποκομίσει θετική δημοσιότητα και ευμενή σχόλια και να είναι έτοιμη να ανοίξει τις πύλες εισόδου της στον παγκόσμιο τουρισμό.
Η επιτυχής αυτή εως τούδε διαχείριση αναμένεται να έχει θετική επίδραση και στην πορεία του τουρισμού πρς τη χώρα μας. Αν και είναι σίγουρο ότι λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης και του πολλαπλού αντικτύπου της εξάπλωσης του ιού, θα υπάρξουν απώλειες, η χώρα μας βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση ως τουριστικός προορισμός έναντι των ανταγωνιστών της που επλήγησαν βαρύτερα από την πανδημία. Για την διαχείριση όμως της σωστής πορείας του κορωνοιού, απαιτούνται αυστηρά μέτρα τόσο από το Υπουργείου Τουρισμού, από τη διαχείριση των τουριστικών μονάδων όσο και από τους ίδιους εργαζομένους.
Οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι καλούνται να εφαρμόσουν πιστά όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα τους υποδειχτούν από τον ΕΟΔΥ, προστατεύοντας τους ίδιους αλλά και τους τουρίστες οι οποίοι, έχοντας δείξει εμπιστοσύνη στη χώρα μας ως ασφαλή προορισμό, θα αφιχθούν, θα διαμείνουν θα απολαύσουν το μοναδικό μας τουριστικό προϊόν και θα αναχωρήσουν με ασφάλεια από τον ελληνικό προορισμό τους.
Τα ακολουθητέα υγειονομικά πρωτόκολλα έχουν καταρτισθεί με υπευθυνότητα, είναι υψηλής ακρίβειας, καλύπτουν κάθε οργανωτικό επίπεδο και εν γένει αποτελούν ενα αξιόπιστο υγειονομικό εργαλείο το οποίο ευελπιστείται ότι θα αποδώσει εξυπηρετώντας και προστατεύοντας τουρίστες και εργαζομένους.

Κάθε τουριστικό κατάλυμα οφείλει να καταρτίσει:
- Πρωτοκόλλο υγειονομικού περιεχομένου για τα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα και να αναρτήσει την χορήγηση του Σήματος “Health First”.
- Να εκπονήσει σχέδιο δράσης, να ορίσει υπεύθυνο συντονιστή, να ορίσει υπεύθυνο ανά τμήμα.
- Να εκπαιδεύσει το προσωπικό στην τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων (ανά υπηρεσία/τμήμα καταλύματος), στα ακόλουθα:

• Πηγές και τρόπους μετάδοσης του ιού.
• Διαδικασίες ενημέρωσης των αρμοδίων του καταλύματος και των ίδιων των πελατών.
• Μεθόδους και επικοινωνιακή προσέγγιση των επισκεπτών.
• Συμπεριφορά και ενέργειες σε περίπτωση ασθένειας από το προσωπικό.
• Μεθόδους και πρακτικές καθαρισμών και απολύμανσης των εντοπισμένων σημείων με βάση την επικινδυνότητα και την πιθανότητα μετάδοσης της ασθένειας.
• Τήρηση των βασικών μέτρων αποφυγής μετάδοσης του κορωνοϊού - COVID-19 

- Επιπλέον απαιτείται έλεγχος από τις υγειονομικές αρχές για την πιστή εφαρμογή των ανωτέρω.

Στην σωστή σύνταξη, εφαρμογή, εκπαίδευση και επιτήρηση των παραπάνω μέτρων, μπορεί να συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό οι υπάρχουσες Δομές Δημόσιας Υγείας των γεωγραφικών περιοχών που ανήκουν τα τουριστικά καταλύματα.
Η χώρα μας διαθέτει τέτοιες δομές αλλά και εξειδικευμένους επαγγελματίες Υγείας, όπως οι Επισκέπτες Υγείας που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Κοινοτικής Υγείας εφαρμόζοντας προγράμματα Προαγωγής Υγείας στον πληθυσμό.
Στο Εθνικό Σύστημα Υγείας ανήκουν τα νοσοκομεία τα οποία διαθέτουν τομείς Δημόσιας Υγείας. Επίσης, τόσο η νησιωτική όσο και η ηπειρωτική χώρα διαθέτει δομές: Δημόσιας Υγείας με Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και Περιβαλλοντικής Υγείας, Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, όπως τα Κέντρα Υγείας, τα ΤΟΜΥ (Τοπικές μονάδες Υγείας). Όλες οι παραπάνω δομές είναι στελεχωμένες με προσωπικό (Ιατρούς, Επισκέπτες Υγείας, Νοσηλευτές κλπ.) που μπορεί να χειριστεί το κρίσιμο αυτό θέμα της δημόσιας υγείας και να εργαστεί στην κατεύθυνση της προάσπισης της δημόσιας υγείας του τουριστικού κλάδου (επισκεπτών και εργαζομένων) και κατ΄ επέκταση της υγείας ολόκληρης της κοινότητας.
Μέσα από τις ανωτέρω δομές και στη γενικότερη προσπάθεια αναχαίτισης της εξάπλωσης του COVID - 19, οι Ε.Υ. έχουν ένα καθοριστικό ρόλο να διαδραματίσουν. Οι Ε.Υ. σχεδιάζουν και εφαρμόζουν προγράμματα αγωγής υγείας στην κοινότητα με βάση τις κατευθύνσεις των αρμόδιων Υπηρεσιών και σύμφωνα με τα πρότυπα αγωγής υγείας. Χρησιμοποιώντας τις γνώσεις τους και τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, προγραμματίζουν, εφαρμόζουν, αξιολογούν και αναπροσαρμόζουν προγράμματα Αγωγής Υγείας στο σχολείο, στην κοινότητα, σε άτομα ή ομάδες πληθυσμού, ακολουθώντας την έρευνα και την πρόοδο της υγείας που αφορά την πρωτογενή η δευτερογενή πρόληψη.
Επίσης καθοριστική είναι και η συμβολή τους στην επεξήγηση, τη σωστή εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων από την τουριστική "βιομηχανία" της χώρας μας και την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητάς τους. Οι υπηρεσίες τους είναι διαθέσιμες σε όλους τους φορείς και τις επιχειρήσεις που θα τις χρειαστούν και θα τις αναζητήσουν.
Το φετινό καλοκαίρι παρουσιάζει ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση για το υγειονομικό προσωπικό της χώρας μας: Να αναχαιτίσει τον ιό COVID - 19 παρέχοντας υπηρεσίες στην κοινότητα εν γένει αλλά και ειδικότερα στους Έλληνες και ξένους τουρίστες ώστε να ζήσουν ένα ασφαλές ελληνικό καλοκαίρι. Κατά τη γνώμη μας, ο Έλληνας Λειτουργός Δημόσιας Υγείας με τις γνώσεις και την ευσυνειδησία του θα μπορέσει να στηρίξει έναν κρίσιμο τομέα της εθνικής μας οικονομίας, αυτόν του τουρισμού, με μεγάλη επιτυχία, αντίστοιχη της έως τώρα προσπάθειας.