Επιβαρύνονται με φόρο οι βάρκες;

Πηγή: https://businessvoice.gr

Έχει κυκλοφορήσει παντού τους τελευταίους μήνες ότι επιβαρύνονται με φόρο οι βάρκες, τα φουσκωτά κ.λπ., ακόμα και αν η χρήση τους δεν είναι επαγγελματική. Ο φόρος για κάθε βάρκα είναι 100 ευρώ, αλλά αν αυτή ξεπερνά τα 7 μέτρα, είναι 200 ευρώ. Η προθεσμία υποβολής της δήλωσης είναι μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου και η υποβολή γίνεται σύμφωνα με το άρθρο 17 του Ν. 27/1975.

Ισχύει αυτή η φορολογική υποχρέωση ή πρόκειται απλώς για φήμη;

Αρχικά θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο Ν. 27/1975 κατά κοινή συνείδηση, αφορούσε ανέκαθεν μόνο τα πλοία επαγγελματικής εκμετάλλευσης. Ποτέ κανείς μέχρι τώρα δεν είχε ζητήσει φόρο σε πλοία αναψυχής ιδιωτικής χρήσης που δεν χρησιμοποιούνται για επαγγελματικούς σκοπούς, με εξαίρεση φυσικά τον φόρο πολυτελείας που εκκαθαρίζεται με την ετήσια φορολογική δήλωση εισοδήματος, που είναι άλλος φόρος από αυτόν που εξετάζουμε εδώ.

Η διάταξη που άλλαξε τα δεδομένα και έκανε πολλούς να πιστεύουν ότι με φόρο επιβαρύνεται κάθε πλοίο, ακόμα και μια βάρκα ιδιώτη που την χρησιμοποιεί αποκλειστικά και μόνο για προσωπική του αναψυχή, είναι το άρθρο 46 του Ν. 5036 του 2023, το οποίο αλλάζει το άρθρο 17 του Ν. 27 του 1975 και ξεκινά ως εξής: «Οι πλοιοκτήτες ή πλοιοκτήτριες εταιρείες που είναι εγγεγραμμένοι κατά την πρώτη Ιανουαρίου εκάστου έτους στο οικείο νηολόγιο ή λεμβολόγιο / Βιβλίο Εγγραφής Μικρών Σκαφών (ΒΕΜΣ) υποβάλλουν ηλεκτρονικά μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Μαρτίου του ίδιου έτους, δήλωση φόρου πλοίων δεύτερης κατηγορίας στην αρμόδια για το πλοίο φορολογική αρχή, για το προηγούμενο έτος, με την οποία γίνεται άμεσος προσδιορισμός φόρου».

Αυτό οδήγησε κάποιες ΔΟΥ να ερμηνεύσουν την διάταξη ως ότι ο φόρος για πλοία δεύτερης κατηγορίας περιλαμβάνει και ιδιωτικά πλοία αναψυχής εκτός επαγγελματικής εκμετάλλευσης, αρκεί να εγγράφονται στο Βιβλίο Εγγραφής Μικρών Σκαφών. Έτσι λοιπόν σε μεταβίβαση τέτοιων μικρών πλοίων, ζητήθηκε η πληρωμή του φόρου κι έτσι δημιουργήθηκε από στόμα σε στόμα η αντίληψη ότι πράγματι υπάρχει φόρος. Αντίληψη που πλέον έχει επικρατήσει ολοκληρωτικά.

Αν όμως ο νομοθέτης πράγματι αποφάσισε μια τόσο μεγάλη αλλαγή και επέκτεινε την φορολογική υποχρέωση και στα ιδιωτικά πλοία εκτός επαγγελματικής εκμετάλλευσης, δεν θα το έγραφε έστω στην αιτιολογική έκθεση; Στην αιτιολογική έκθεση όμως επαναλαμβάνει απλά ότι γίνονται αλλαγές στον τρόπο υποβολής της δήλωσης και πουθενά ότι επεκτείνεται το αντικείμενο του φόρου.

Άλλωστε στο τελευταίο εδάφιο του άρθρου 12 του Ν. 27/1975 η διατύπωση παρέμεινε ως εξής: «Ο φόρος που προκύπτει κατά το έτος έναρξης ή διακοπής της εκμετάλλευσης του πλοίου περιορίζεται ανάλογα με τις ημέρες εκμετάλλευσής του. Ο φόρος υπολογίζεται κατ’ ανάλογο τρόπο και στην περίπτωση πλήρως αποδεδειγμένης αργίας λόγω επισκευών ή ελλείψεως εργασιών του πλοίου, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 5 του νόμου αυτού.» Γίνεται λοιπόν σαφής αναφορά ότι ο φόρος αφορά την εκμετάλλευση του πλοίου και όχι την χρήση του.

Τέλος, στην παράγραφο 2 του άρθρου 47 του Ν. 5036/2023, που με την παράγραφο 1 αλλάζει το άρθρο 17 του Ν. 27/1975 που δημιούργησε την όλη σύγχυση, γράφει ξεκάθαρα ότι «η παρ. 1 ισχύει για την εκμετάλλευση των πλοίων από το έτος 2023 και μετά».

Ο φόρος λοιπόν, κατά την προσωπική μου άποψη και αν καταλαβαίνω σωστά την σημασία της λέξης «εκμετάλλευση», αφορά αποκλειστικά την εκμετάλλευση των πλοίων και όχι την μη επαγγελματική χρήση τους, όπως δηλαδή ίσχυε πάντα.

Το Υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ οφείλουν να κάνουν ξεκάθαρη την πρόθεση του νομοθέτη και να μην αφήνουν την ασάφεια ή την παρερμηνεία να κυριαρχούν. Δυστυχώς όμως δείχνουν για μια ακόμα φορά τεράστια έφεση στην ασάφεια και δεν ξεκαθαρίζουν το τοπίο. Θα έλεγε κανείς ότι αρέσκονται να στήνουν παγίδες στους φορολογούμενους και μετά να νίπτουν τας χείρας τους. «Εσείς δεν διαβάσατε σωστά τις διατάξεις, τι φταίμε εμείς;»

Υ.Γ.: Ευχαριστώ θερμά τον καλό συνάδελφο και φίλο Κίμωνα Δανά, που έχει ειδίκευση στην φορολόγηση πλοίων, για την βοήθειά του στην εξέταση του ζητήματος.